Capaciteitsprobleem Antwerpen Noord
In Antwerpen Noord is er een capaciteitsprobleem, vooral in het basisonderwijs. De nieuwe Kinder- en Jongerencampus maakt deel uit van het masterplan van het Stedelijk Onderwijs Antwerpen om extra capaciteit te creëren.
Aangezien het project pas gerealiseerd kan worden tegen september 2015 werd er door het Stedelijk Onderwijs een tijdelijke oplossing voorzien. In de Bredastraat werd in 2010 door middel van tijdelijke infrastructuur een nieuwe basisschool opgericht met 250 plaatsen: het Groene Eilandje.
550 plaatsen
De nieuwe Kinder- en Jongerencampus Hardenvoort zorgt tegen september 2015 voor 550 plaatsen in Antwerpen Noord:8 kleuterklassen (160 leerlingen), 12 lagere school klassen (240 leerlingen), 10 klassen voor de middenschool, de eerste twee jaren van het secundair onderwijs (150 leerlingen). De 250 kleuters en leerlingen van het Groene eilandje maken deel uit van deze 550 plaatsen. Er worden dus 300 extra plaatsen gecreëerd.
Magneetschool voor 2060
“2060 heeft nood aan een kwaliteitsschool” concludeerde Doug Saunders onlangs na een onderzoek van de buurt 2060 Antwerpen. De armoede- en werkloosheidcijfers liggen erg hoog in de wijk maar Doug Saunders ziet heel wat opportuniteiten om het tij te doen keren. “Ik stel voor om een modelschool te bouwen met topleraars die jongeren uit de middenklasse binnen de wijk houdt en kansrijke kinderen van buitenaf aantrekt. Dat zal de prijzen van de huizen doen stijgen, maar ook de lokale economie aanzwengelen en dat is goed voor de arbeidsmarkt.” De nieuwe campus Hardenvoort kan perfect deze rol vervullen voor 2060 Antwerpen.
Innovatief ontwerp door Buro II
Een ruime jury met onder meer AG Stedelijk Onderwijs Antwerpen, AG Vespa, de stadsbouwmeester en de Vlaamse bouwmeester koos uit 5 ontwerpen voor het innovatieve, heldere en eenvoudige ontwerp van Architectenbureau Buro II uit Roeselare.
Buro II plaatst de 3 scholen samen in 1 gebouw maar geeft ze vorm in 3 afzonderlijke en duidelijk herkenbare bouwvolumes die de grote stappen in de ontwikkeling van een kind weergeven. De kleuterschool bevindt zich op het gelijkvloers in een gesloten, veilige en geborgen vorm. De middenschool zit in een toren die zich op de stad en de wereld richt. Een kind kan in het gebouw letterlijk opgroeien. De toren is tevens een baken in het Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP), zichtbaar vanop de Noorderlaan.
Het architectenbureau bood een innovatieve oplossing voor de beperkte oppervlakte die voorzien werd voor speelplaatsen. Er was niet voldoende plaats om alle speelplaatsen op het gelijkvloers te voorzien. Via een grote buitentrap gaan alle kinderen via hun eigen speelplaats hun school binnen. De kleuters starten onderaan op het gelijkvloers. Zo moeten ze niet langs de speelplaats van grote kinderen, wat vaak intimiderend is voor een klein kind. De oudere leerlingen gaan steeds een niveautje hoger, iets waar jongere kinderen naar kunnen uitkijken. De speelplaatsen liggen opeenvolgend als een cascade van buitenruimtes geschakeld. De grote buitentrap kan ook als tribune ingezet worden bij evenementen.
Het gebouw heeft als het ware 2 gezichten: een stedelijke zijde met de hogere bouwvolumes en de toren en een ‘zachte’ parkzijde met de verschillende niveaus. Zo maakt het gebouw de perfecte overgang tussen het park en de straatzijde aan Hardenvoort. Een centrale lobby verbindt de straatzijde en de parkzijde met elkaar.
Eerste campus volgens het 4-4-4 model
De kinder- en jongerencampus Hardenvoort zal in het Stedelijk Onderwijs de eerste campus volgens het 4-4-4 model zijn. Dat betekent dat de 12 jaar dat een kind in de lagere en secundaire school zit, worden opgedeeld in 3 blokken van 4 jaar in plaats van 2 blokken van 6 jaar. De middenschool moet dus aansluiten op een netwerk van lagere scholen, en de bovenbouw van het secundair Onderwijs (tweede en derde graad) worden apart daarvan georganiseerd.
De bedoeling van het 4-4-4 model is het uitstel van de studiekeuze. Het samenhoren van de middenschool en bovenbouw leidt er in de praktijk vaak toe dat de studiekeuze van leerlingen bepaald wordt door welke richtingen de plaatselijke bovenbouw (tweede en derde graad) aanbiedt. Anderzijds is het niet de bedoeling dat de lagere schooltijd 2 jaar langer duurt.
In het ontwerp van campus Hardenvoort is er voldoende onderscheid gemaakt tussen de lagere school en de middenschool zodat kinderen toch die belangrijke stap kunnen zetten. De stad Antwerpen maakt de principiële keuze om bij elke nieuwbouw het 4-4-4 model te implementeren.
School in de stad en stad in de school
In het gebouw wordt een sportzaal en multifunctionele ruimte voorzien die opengesteld kan worden voor de buurt. De nieuwe school moet deel uitmaken van de stad. Maar ook binnen de school zelf is het ontwerp zo opgemaakt dat verschillende ruimtes door de verschillende groepen (kleuters, lagere school en middenschool) gemeenschappelijk gebruikt kunnen worden. Bijvoorbeeld: open leercentrum, kantoor- en bespreekruimtes, talentenruimte, lerarenkamer,…
Het gebouw sluit ook perfect aan bij Joepik (Academie van het Stedelijk Onderwijs), de naschoolse opvang (IBO) en het jongerencentrum.
Er worden 2 ingangen voorzien. De leerlingen komen binnen langs de parkzijde: een veilige en ruime verzamelplaats voor de leerlingen bij het toekomen en verlaten van de school. Hieraan gekoppeld wordt de fietsenstalplaats voorzien, perfect bereikbaar vanuit het park. De toegang aan Hardenvoort kan ingezet worden voor bezoekers, leerlingen die te laat komen en voor de breed inzetbare ruimtes in de school.
Duurzaam schoolgebouw
Zoals alle nieuwbouwprojecten van het Stedelijk Onderwijs wordt ook dit schoolgebouw volgens de passiefhuisstandaard gebouwd. Passiefhuisstandaard betekent dat het energieverlies zo klein mogelijk wordt gehouden om een energiezuinig gebouw te bekomen. Het gebouw wordt een passieve school door de dikkere isolatie, de doorgedreven aandacht voor luchtdichtheid, zonwering, een ventilatiesysteem met warmterecuperatie, passief buitenschrijnwerk met drievoudige beglazing.
Om technische flexibiliteit te garanderen wordt de school gebouwd volgens een gridsysteem. Binnenwanden kunnen binnen dit systeem op elke mogelijke manier worden geplaatst en zorgen er op die manier voor dat het gebouw in de toekomst eventueel kan worden aangepast voor ander gebruik.
De projectkost wordt geraamd op 19 miljoen euro (incl. BTW). De school zal in september 2015 haar deuren openen.
