Eind 2013 noteert de Nederlandse economie eindelijk positieve cijfers. Er is een lange weg te gaan maar er zijn diverse tekenen van herstel. Ook op de woningmarkt lijkt het dal bereikt. De verkoopcijfers van zowel bestaande als nieuwe woningen tonen zelfs een heel voorzichtige opwaartse ontwikkeling. Herstel van de vergunningverlening voor nieuwe woningen is echter nog niet in zicht.
Woningnieuwbouw mag alleen plaatsvinden als daarvoor een vergunning verleend is. Uiteindelijk leidt niet elke verleende vergunning tot nieuwbouw, aangezien sommige projecten worden geannuleerd, opgeknipt of herontwikkeld. Desalniettemin geeft het aantal verleende vergunningen een goede indicatie van de toekomstige bouwproductie. Daarnaast geeft het aantal verkochte nieuwbouwwoningen een goede indicatie van de bouw voor het koopsegment dat in opdracht van commerciële ontwikkelaars wordt gebouwd. Doorgaans start de bouw zodra 70% van een project is voorverkocht.
2013: 26.000 vergunde woningen
In 2013 werd er in de periode januari tot en met september voor 17.965 woningen een vergunning verleend. Dat is 33,9% minder dan in dezelfde periode in 2012. Corporaties (-43,5%) en bouwers voor de markt noteren de grootste dalingen (-31,5%).Het aantal woningen waarvoor vergunning wordt verleend, zal in 2013 naar verwachting uitkomen op 26.000. Dit is een historisch laag aantal en een daling van 30% ten opzichte van 2012. Tussen 2006 en 2012 is de jaarlijkse vergunningverlening met circa 61% gedaald. Van deze terugloop vond bijna eenderde plaats in 2012 toen er voor 37.370 woningen een vergunning werd verleend.
BouwKennis verwacht dat het aantal woningen waarvoor vergunning wordt verleend in 2014 iets aantrekt maar zich nog steeds onder het niveau van 2012 zal bevinden. De vergunningverlening daalt doordat veel plannen waarvoor een vergunning is aangevraagd nog niet zijn uitgevoerd. Bovendien is de vraag naar nieuwbouwwoningen nog altijd laag en is er dus weinig behoefte aan nieuwe vergunningen.
Stijging vanuit verkoop nieuwbouwwoningen
Er zit anderhalf à twee jaar tijd tussen een nieuw vergunde woning en gereedmelding. Herstel van het aantal gereedmeldingen komt tot met 2015 niet voort uit een herstellende vergunningverlening aangezien ook in 2014 een laag aantal vergunningen verleend zal worden. In plaats daarvan denkt BouwKennis dat de productiestijging komt doordat de verkoop van nieuwbouwwoningen aantrekt gedurende 2014. Dit zijn plannen waarvoor al een vergunning is aangevraagd. Voor een aanhoudend productieherstel na 2015 zal de vergunningverlening wel moeten verbeteren in de komende jaren.De cijfers zijn een neerwaartse bijstelling ten opzichte van de septemberraming van 2013. Begin 2013 werd verwacht dat de vergunningverlening voor nieuwbouwwoningen zou herstellen. In de loop van het jaar werd echter duidelijker dat de vergunningverlening in plaats daarvan in een dalende trend zou blijven hangen.
Gereedmeldingen 2006 t/m 2015 (aantallen)
Bron: BouwKennis, december 2013
*Prognose, ** Herberekening BouwKennis, ***Schatting BouwKennis
Zoals altijd past er enige voorzichtigheid bij deze ramingen. Het CPB stelde de verwachtingen voor de economische groei in 2013 al enkele keren naar beneden bij. De huidige marktsituatie is een complex van factoren, zowel positieve als negatieve. Zowel de economie als het consumentenvertrouwen lijken zich te herstellen. Voor deze ramingen is het noodzakelijk dat het herstel doorzet.
Regionale woningbouwproductie
De Nederlandse woningmarkt is een optelsom van wat er in de afzonderlijke regio's gebeurt. De verschillende regio's kennen echter ook allemaal hun specifieke kenmerken, ontwikkelingen en kansen en bedreigingen voor de woningbouwproductie.Onlangs verscheen de Monitor Regionale Woningbouwproductie. Dit rapport is het resultaat van een analyse van de woningvoorraad, woningmarkt en bouwproductie van alle twaalf provincies in Nederland. Het rapport bevat een basisrapport en twaalf provinciale analyses. In het basisrapport wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste ontwikkelingen voor de woningbouwmarkt die regio-overstijgend zijn. In de provincierapporten worden de regionale verschillen tot in detail uitgediept.
