Ventilatie

Let op met installatie ventilatie systeem D vanaf 2013

Een ventilatie systeem D zorgt voor mechanische toe- en afvoer van lucht in een woning. De meeste ventilatiesystemen D hebben ook een warmtewisselaar waarin de afgevoerde lucht gebruikt wordt om de toegevoerde lucht voor te verwarmen. Deze warmtewisselaars hebben een bepaald rendement. In marketing folders ziet men dikwijls rendementen tot 95%, maar dit is niet realistisch en meestal ligt het werkelijke rendement tussen de 70% en 85%.

Situering van het probleem
Voor alle nieuwbouwwoningen moet een EPB-berekening worden opgemaakt en hierin berekend men het E-peil, wat een maat is voor het energieverbruik van de woning. Hoe lager het E-peil, hoe beter en voor nieuwbouwwoningen moet het E-peil tegenwoordig onder de E70 liggen. Om dit E-peil laag te houden kan men het rendement van de warmtewisselaar in de EPB-berekening ingeven en dat is ook nodig anders stijgt het E-peil gemakkelijk met 10-15 punten. In het verleden moest de EPB-verslaggever de technische fiche van het ventilatiesysteem D opvragen en als hier het rendement op stond en dat berekend was volgens de EN308 norm dan mocht dit rendement gebruikt worden in de EPB-berekening. Voor EPB-berekeningen ingediend na 01/01/2013 verandert dit en worden de eisen voor het ingeven van rendementen van ventilatie systemen D veel strenger.

Waarom deze verstrenging?
Het probleem is dat er geen duidelijkheid was over hoe de rendementsberekening werd uitgevoerd binnen de EN308 norm. Soms werd de rendementsmeting enkel uitgevoerd over de warmtewisselaar zelf en niet over het volledig ventilatie systeem D. Luchtlekken die mogelijk in de ventilatiebox aanwezig zijn worden zo niet mee in rekening gebracht en daardoor kan men een hoger rendement bekomen. Het VEA (Vlaams Energie Agentschap) heeft daarom een nieuwe set van regels opgesteld waar de rendementsmetingen van ventilatiesystemen D aan moeten voldoen. Rendementen die niet volgend deze regels zijn opgemeten mogen vanaf 01/01/2013 niet meer worden ingegeven in een EPB-berekening.

Invloed op de praktijk
Men kan dus niet meer zomaar elk ventilatiesysteem D installeren. Op deze pagina vindt men een lijst met systemen die wel nog voldoen.
Als in deze lijst wordt aangegeven dat het rendement van het systeem D niet in de EPB-berekening mag worden gebruikt dan moet er uit worden gegaan van een rendement van 0%. Hiermee gaat het E-peil in bijna alle gevallen ver boven de E70 uitkomen en hiervoor worden door het VEA zware boetes uitgeschreven die door de bouwheer moeten worden betaald.

Van toepassing voor welke projecten?
Deze nieuwe regel geldt voor:
- alle nieuwbouwprojecten waarvoor in 2012 de bouwvergunning werd aangevraagd en in 2012 de EPB-berekening wordt ingediend
- alle nieuwbouwprojecten waarvoor in 2013 de EPB-berekening wordt ingediend

Kritiek
De reden achter deze verstrenging is begrijpelijk. Er was immers teveel onduidelijkheid over de rendementen van ventilatiesystemen D. Deze nieuwe eis geldt echter ook voor gebouwen waar men bijvoorbeeld al in 2011 met de bouw is begonnen. Als de bouwheer toen al de bestelling voor het ventilatiesysteem had geplaatst, kon hij hierover niet geïnformeerd worden door de architect of EPB-verslaggever omdat deze regel toen nog niet bekend was. Als de bouw wat langer geduurd heeft en de EPB-berekening pas in 2013 wordt ingediend, zal deze bouwheer daar zwaar op beboet worden en dit kan men niet echt eerlijk noemen.
Nog een groter probleem heeft men bij kantoorgebouwen. Daar wordt bijna altijd met een ventilatiesysteem D gewerkt en om aan de E70 te geraken heeft men voor deze gebouwen de warmtewisselaar echt nodig. Het gaat hier echter meestal over grote luchtgroepen die ongeveer op maat worden gemaakt. Men kan nu niet op elk afzonderlijk systeem een rendementstest gaan doen vermits dit onbetaalbaar zou zijn. Als de letter van de wet dus wordt opgevolgd kan vanaf 2013 bijna geen enkel kantoorgebouw nog voldoen aan de EPB-eisen.

Joris Bracke, verbonden aan bouw-energie.be, is industrieel ingenieur energiebeheer en is al sinds 2006 bezig met de EPB-wetgeving.

Ook interessant