De afgelopen jaren is de uitbreiding van de woningvoorraad achtergebleven bij de huishoudensgroei. Hierdoor is de druk op de woningmarkt opgelopen, wat zich uit in een toegenomen aantal verhuisgeneigde huishoudens. Nu de economie weer langzaamaan lijkt aan te trekken, dringt de vraag zich op in hoeverre de woningnieuwbouw zal herstellen. BouwKennis verwacht een omslag op de nieuwbouwmarkt na het dieptepunt in 2014 op 35.000 gereedgemelde woningen. In 2015 en 2016 zal het aantal gereedmeldingen toenemen tot respectievelijk 40.000 en 45.000 woningen. Dit is nog altijd minder dan de jaarlijkse huishoudensgroei van circa 50.000 tot 60.000. Het gevolg is onder andere dat jongeren langer thuis wonen en alternatieve woonvormen zoals anti-kraak populair zijn.
Vraaguitval koopsegment
De teruggelopen woningnieuwbouw is te verklaren uit de manier waarop het aanbod tot stand komt in Nederland. Bouwers voor de markt starten met bouwen zodra circa 70% van een project is voorverkocht. Het aantal verkochte nieuwbouwwoningen is de afgelopen jaren gedaald van ruim 43.000 stuks tot iets minder dan 15.000 in 2012 en 2013. Rekening houdend met een bouwtijd van ongeveer anderhalf tot twee jaar, plus een opslag voor woningen die niet voorverkocht hoeven te zijn, komt de nieuwbouw door bouwers voor de markt in 2014 uit op ongeveer 21.000 woningen. BouwKennis verwacht dat het aantal voorverkochte woningen in lijn met het economisch herstel zal toenemen in de komende jaren. Hier komt dan ook het herstel op de woningnieuwbouw vandaan, ondanks dat de vergunningverlening in 2013 in opdracht van bouwers voor de markt is gedaald tot 15.427 woningen. Er liggen namelijk nog voldoende bouwplannen te wachten op kopers, waarvoor al wel een vergunning is aangevraagd.Inperking speelveld corporaties
De bouw van woningen in opdracht van corporaties is niet afhankelijk van de vraag, maar van de financiële ruimte die zij hebben om te bouwen. Ten eerste zorgt de verhuurdersheffing ervoor dat corporaties hun bouwplannen neerwaarts hebben bijgesteld. Daarnaast kondigt minister Blok in zijn ‘conceptnovelle’ aan het speelveld van corporaties te willen terugbrengen tot de sociale kerntaak, waardoor de bouw voor het middeldure huursegment en het goedkope koopsegment op de tocht komt te staan. In 2013 is er voor 6.945 woningen een bouwvergunning verleend in opdracht van corporaties, een daling ten opzichte van 15.743 vergunningen in 2011 en 12.119 in 2012. Het aantal gereedmeldingen in opdracht van corporaties zal daarom de komende jaren geleidelijk dalen tot onder de 10.000 stuks.Stabilisatie particuliere opdrachtgevers
Het derde type opdrachtgever is de particulier. Door de crisis en de teruggelopen besteedbare inkomens hebben particuliere opdrachtgevers stukken minder vergunningen aangevraagd in de afgelopen jaren. In 2013 werden er voor circa 3.800 woningen een bouwvergunning aangevraagd, tegen 6.600 in 2011 en 4.600 in 2012. Gezien een gematigde verwachte groei van de koopkracht in en de fors gedaalde vergunningverlening verwacht BouwKennis dat het aantal gereedmeldingen in opdracht van particuliere opdrachtgevers de komende jaren tussen de 4.000 en 5.000 stuks blijft.Gereedmeldingen naar opdrachtgever 2011 t/m 2016 (aantallen)
Bron: CBS/BouwKennis, maart 2014 *Schatting BouwKennis, **Prognose BouwKennis
