Begin 2020 waren de Limburgse bouwondernemers nog heel optimistisch. De bouw draaide op volle toeren. Maar de uitbraak van de coronapandemie maakte daar een abrupt einde aan. De bouwbarometer kleurde op slag donkerrood. Ondertussen is de situatie verbeterd maar nog niet in die mate dat we al weer op het pre-crisisniveau zitten. Daarvoor is het wellicht wachten tot volgend jaar.
1 op 4 krijgt onvoldoende nieuwe opdrachten
29% van de Limburgse bouwbedrijven heeft momenteel meer werk dan in de periode mei-september. Op de vraag of ze vandaag voldoende werk hebben, antwoorden 9 op 10 “ja”. Dat is positief nieuws. Maar de vooruitzichten zijn minder optimistisch. 1 op 4 zegt onvoldoende nieuwe opdrachten binnen te krijgen. Dat vertaalt zich in een minder goed gevuld orderboekje. Dat is bij 3 op 4 voor minder dan een half jaar gevuld. 1 op 3 heeft maar werk voor max. 3 maanden vooruit. En dat is dus bij 1 op 5 een duidelijk slechter uitgangspunt dan een jaar geleden. Toen had dertig procent nog opdrachten voor meer dan zes maanden vooruit.Op het personeelsbestand heeft dit momenteel weinig effect. De meesten werken nu nog met ongeveer evenveel mensen als enkele maanden geleden. 8% werkt met minder werkkrachten. Door ontslagen of niet-vervanging van mensen die op pensioen zijn of zelf weggegaan zijn. Voor de toekomst verwacht maar 6% een inkrimping van het personeelsbestand. 1 op 5 ziet zich in de toekomst zelfs opnieuw aanwerven. Dat de vooruitzichten voor de werkgelegenheid minder negatief zijn dan die voor het werkvolume heeft alles te maken met de krappe arbeidsmarkt. Eens de economie opnieuw aantrekt, krijgen we weer meer te maken met een “war for talent”.
Corona zorgt bij 1 op 3 voor efficiëntieverlies
De coronacrisis is ingrijpend. Ook nu zijn de gevolgen nog merkbaar. 3 op 4 Limburgse bouwbedrijven ervaren vandaag moeilijkheden omwille van de covid-19-pandemie. 44% zegt bevoorradingsproblemen te hebben. 1 op 3 moet ook afrekenen met onverwachte of buitensporige prijsstijgingen van materialen of producten. Isolatiematerialen worden daar het meest genoemd. Een ander gevolg is het efficiëntieverlies doordat de bedrijven extra maatregelen nemen om de hygiënische voorschriften en de afstandsregel te respecteren. 1 op 3 heeft daarmee te maken. Bij 28% verloopt het contact met de klant moeilijk. 18% kampt met afwezige medewerkers die ziek zijn of in quarantaine zitten en 12% heeft financiële moeilijkheden.2021: een overgangsjaar
2020 was - uiteraard - geen goed economisch jaar. Maar wat verwachten de Limburgse bouwondernemers van 2021? Op economisch vlak moeten we in de eerste maanden sowieso nog rekening houden met het coronavirus. Daarna lopen de steunmaatregelen af. Wat zijn de gevolgen daarvan, bv. op het aantal faillissementen? En wat met de Brexit en de ontsporing van onze publieke financiën? Ook dat zal zijn sporen nalaten op de investeringsbereidheid.9% van de Limburgse bouwondernemers weet het niet echt goed. 58% verwacht voor 2021 weinig verschil met 2020. 9% denkt dat 2021 nog slechter zal zijn, maar 24% is ervan overtuigd dat 2021 beter wordt dan 2020.
Extra stimulansen
De overheid heeft de voorbije weken en maanden een aantal goede steunmaatregelen uitgewerkt. Zo is er de verlaging van het btw-tarief voor sloop en heropbouw en zijn er extra stimulansen voor wie renoveert. Ook via het Vlaams relanceplan wordt stevig geïnvesteerd in de bouwsector.De bouwuitdagingen voor de toekomst zijn groot. Europa wil tegen 2050 klimaatneutraal zijn. Hier ligt voor de bouwsector een groot potentieel. Niet alleen moeten onze gebouwen en woningen energieefficiënter worden, het is ook een katalysator voor de vraag naar nieuwe producten, technieken, werkmethodes én efficiëntieverhoging. De bouw heeft op middellange en lange termijn dus een groot groeipotentieel, maar de bedrijven moeten deze crisisperiode wel eerst kunnen overbruggen. Daarom vraagt Bouwunie de overheid om op korte termijn een aantal extra stimulansen door te voeren.
Bouwunie bepleit om particuliere klanten een belastingvoordeel toe te kennen voor alle bouw- en renovatiewerken aan de woning. Het voorstel is om vijftien procent van alle investeringen in de bouw of renovatie van de woning aftrekbaar te maken van het belastbaar inkomen, met een plafond van maximaal 7.000 euro per jaar en van max. 9.000 euro voor energiebesparende uitgaven. Op deze manier zetten we ook stappen vooruit om de klimaatdoelstellingen te behalen.
Daarnaast vraagt Bouwunie om de toepassing van het verlaagde btw-tarief van 6% voor afbraak en heropbouw minder strikt te maken. Nu vallen te veel mensen uit de boot. Zo is twee jaar te kort. Bouwunie vraagt een verlenging. Dan kunnen potentiële bouwers hun bouwplannen nog opstarten en ten volle genieten van de btw-verlaging. Daarnaast vraagt Bouwunie om de zeer beperkende voorwaarden inzake “enige en eigen woning” te laten vallen. Op deze manier worden mensen die al een onroerend goed bezitten ook gestimuleerd om een afbraak- en heropbouwproject op te starten en verhoogt het aanbod aan nieuwe woningen op de verhuurmarkt, wat in Vlaanderen meer dan wenselijk is.
