Toegenomen hang naar buitenruimte vooral een Brussels fenomeen

De jaarlijkse ING International Survey peilde dit jaar naar de tevredenheid van de Europeanen over hun woonsituatie en naar wat ze eraan zouden wijzigen mochten ze dat kunnen. Uit de enquête blijkt dat de tevredenheid van de Belgen niet sterk gewijzigd is in 2020 in vergelijking met 2017 en dat België qua tevredenheid een middenmoter is in Europa. De enquête toont ook aan dat de voorkeuren van de Belgen omtrent de woning niet sterk veranderd zijn sinds de coronacrisis. Zo is het verlangen voor extra buitenruimte even sterk aanwezig in 2020 als in 2017.

De situatie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is enigszins anders. Daar observeren we dat de het aantal respondent dat tevreden is over hun woonsituatie sterk gezakt is, iets wat we niet observeren in andere Europese verstedelijkte gebieden. Uit de enquête komt naar boven dat inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest buitenruimte vandaag veel belangrijker vinden dan in 2017. Iets wat we bijvoorbeeld niet observeren in Parijs, Amsterdam en Berlijn. Dit blijkt dus een echt Brussels fenomeen.

Belgen blijven tevreden over hun woonsituatie

De coronacrisis heeft een impact op vele aspecten van ons leven, en waarschijnlijk ook op onze mening over onze woonsituatie. Door de lockdowns spenderen we immers veel meer tijd thuis en worden we veel meer dan vroeger met mogelijke beperkingen van onze woning geconfronteerd.

De internationale enquête van ING peilde of de respondenten gelukkig of ongelukkig zijn met hun algemene woonsituatie. Deze vraag werd ook in 2017 gesteld en dus is het mogelijk om de evolutie doorheen de tijd de bestuderen.

Voor België zien we slechts een lichte daling van het aantal Belgen die gelukkig zijn met hun woonsituatie. In 2017 antwoordde 78% dat ze tevreden zijn met hun woonsituatie, terwijl dat er in 2020 76% zijn. België scoort daarmee gemiddeld in vergelijking met andere Europese landen. Zo zijn de Duitsers (81%) en Nederlanders (82%) gelukkiger m.b.t. hun woonsituatie, terwijl Italianen (69%) en Britten (73%) er minder tevreden over zijn.

Bovendien lijkt het erop dat de voorkeuren van de Belgen omtrent de woning niet sterk veranderd zijn sinds de coronacrisis. Op de vraag wat Belgen zouden veranderen aan hun huidige woonsituatie mochten ze één iets kiezen, geven ze bijna het identieke antwoord als in 2017 (zie Grafiek 1). De meeste Belgen zouden, net zoals in 2017, niets veranderen aan hun woonsituatie. Indien ze iets willen veranderen dan blijven energie-efficiëntie, een verbeteringen van de binnenruimte, een tuin of balkon en een grotere woning de belangrijkste verlangens.

… maar in het Brussels Hoofdstedelijk gewest verslechterde de situatie

Als we inzoomen op de verschillende Belgische regio’s, dan merken we op dat er zich in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een scherpe verslechtering heeft voorgedaan van het percentage respondenten die gelukkig zijn met hun woonsituatie (zie Grafiek 2). In Vlaanderen neemt het percentage van respondenten die tevreden zijn met hun woonsituatie lichtjes toe, terwijl het in Wallonië een fractie daalt. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is er echter een erg scherpe daling van het aantal mensen die gelukkig zijn met hun woonsituatie, van 73% in 2017 naar slechts 62% in 2020.

… en verklaring hiervoor lijkt niet de sterke verstedelijking te zijn

Het feit dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest erg verstedelijkt is en waar meer mensen in appartementen wonen, kan hiervoor een verklaring zijn. Tijdens een lockdown is ruimte, zowel binnen als buiten, immers aantrekkelijker.

Indien bovenstaande hypothese klopt, dan zouden we éénzelfde tendens moeten observeren in andere Europese landen. We onderzochten de situatie in Frankrijk, Duitsland, Nederland en Spanje. We kunnen concluderen dat wat we in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest observeren niet noodzakelijk het geval is in andere Europese verstedelijkte gebieden (zie Grafiek 3). In Frankrijk, Duitsland en Nederland verbeterde de situatie op zowel nationaal als in de hoofdsteden (voor Nederland nemen we het gemiddelde voor Amsterdam, Rotterdam en Den Haag). Enkel in Spanje verslechterde de situatie in Madrid/Barcelona, terwijl het op nationaal vlak stabiel bleef.

… het gebrek aan buitenruimte van Brusselse woningen kan wel een verklaring zijn

Indien we de verschillen tussen 2017 en 2020 van dichter bekijken, dan wordt het duidelijk dat buitenruimte veel belangrijker is geworden voor inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In 2017 zei 6% van de inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dat buitenruimte iets is wat ze zouden willen veranderen als ze één iets konden kiezen. In 2020 is dat aantal gestegen naar maar liefst 19%. Voor het volledige land is dat percentage slechts lichtjes gestegen, van 10% in 2017 naar 11% in 2020. En als we kijken of buitenruimte belangrijker is geworden in andere Europese verstedelijkte gebieden dan komen we tot de conclusie dat dit niet het geval is. In Frankrijk, Nederland en Duitsland observeren we geen grote verschillen in vergelijking met 2017. Enkel in de Spaanse regio’s Madrid en Barcelona is het belang van buitenruimte toegenomen, maar in mindere mate dan in het Brussel Hoofdstedelijk Gewest. Het toegenomen belang aan buitenruimte is dus duidelijk een Brussels fenomeen.