Recordaantal verhuisbewegingen tussen Belgische gewesten

Voor het eerst zijn er in België meer dan 75.000 intergewestelijke verhuisbewegingen geregistreerd. In 2024 ging het om 75.658 verplaatsingen tussen de drie gewesten, zo blijkt uit cijfers van de FOD Binnenlandse Zaken. Dat betekent een stijging van 33% in vijftien jaar tijd. De cijfers tonen niet alleen de groeiende woonmobiliteit, maar leggen ook druk op het woonbeleid in Brussel, waar de structurele uitstroom niet wordt gestopt door bestaande maatregelen.

Brussel ziet ondanks een instroom van jongeren en alleenstaanden zijn bevolking netto krimpen. In 2024 verlieten 36.970 inwoners de hoofdstad, terwijl er 20.632 nieuwe inwoners bijkwamen. Vooral gezinnen, tweeverdieners en middenklasseprofielen trekken weg naar de rand en verder, terwijl Vlamingen en expats steeds vaker naar Brussel komen voor werk, studie en stedelijke diversiteit.

Brussel blijft netto bevolking verliezen, ondanks jonge instroom

In 2024 verlieten in totaal 36.970 Brusselaars hun gewest, terwijl 20.632 mensen zich er kwamen vestigen. Ondanks het feit dat het aantal Vlamingen dat naar Brussel verhuisde een recordhoogte bereikte (11.618), slaagt de hoofdstad er niet in om gezinnen, tweeverdieners en middenklasseprofielen op lange termijn te behouden. Deze "tweesnijdende migratiebeweging" wijst op een dualiteit: gezinnen blijven Brussel ontvluchten richting de rand en verder, maar tegelijk trekken jonge stedelingen of alleenstaanden uit Vlaanderen de stad in, vaak voor werk, onderwijs of diversiteit.

"Brussel verliest jaar na jaar gezinnen aan de rand. De instroom van jongeren, expats en alleenstaanden is niet voldoende om dat verlies structureel te compenseren. De cijfers weerspiegelen een 'levensfase-migratie': jongeren trekken naar Brussel voor studie of carrière, maar gezinnen trekken er weg voor rust, ruimte en een huis met tuin,", weet Kristophe Thijs, directeur Communicatie van CIB.

Politiek falen: een woonbeleid gericht op huren, niet op wortelen

De structurele stadsvlucht wijst op een beleidsmatig knelpunt. Het ontbreken fiscale en structurele stimuli voor gezinnen die willen kopen of zich blijvend willen vestigen, speelt Brussel nu al jaren parten. "Zonder gerichte maatregelen om middenklassen te verankeren, verliest Brussel haar sociaaleconomische ruggengraat aan de randgemeenten en verder. Dit zien we", merkt CIB op.

Vlaanderen verstevigt aantrekkingspositie

Met meer dan 33.600 instromers uit Brussel en Wallonië, blijft Vlaanderen de grote woonmagneet in het Belgische migratielandschap. Vooral de Vlaamse Rand en middelgrote steden scoren hoog, dankzij de combinatie van bereikbaarheid, werkgelegenheid en betere woonkwaliteit.

De stijging van het aantal Walen dat naar Vlaanderen verhuist tot een recordhoogte van 9.977 toont aan dat ook socio-economische migratie over taalgrenzen heen levendig is.

"Vlaanderen slaagt erin om mensen aan te trekken én te houden. Vlaanderen biedt een aantrekkelijke combinatie van jobopportuniteiten, goed onderwijs, en nog relatief betaalbaar wonen in vergelijking met Brussel. Vooral de Vlaamse Rand en steden als Mechelen, Leuven en Aalst zijn in trek."

Wallonië als buffer en alternatief

Wallonië krijgt in 2024 zowel een instroom van Brusselaars (13.271) als van Vlamingen (8.079). Hoewel de economische aantrekkingskracht beperkter is, blijft de betaalbaarheid van wonen een doorslaggevende factor. Vooral grensgemeenten rond Waals-Brabant en Namen zijn in trek.

Conclusie

De huidige migratiecijfers tonen dat het wonen in België niet langer aan gewestgrenzen gebonden is, maar dat het beleid dat nog wel is. Woonbelasting, premies, eigendomsregelingen, sociale huur en ruimtelijke ordening worden op eilandbasis georganiseerd, terwijl mensen zich verplaatsen volgens andere logica: levensfase, bereikbaarheid, kost, omgeving en toekomstperspectief.

"Zonder structurele samenwerking tussen gewesten blijven mensen zich verplaatsen in een beleidsvacuüm, waarin wonen te vaak een gevolg is van toeval in plaats van keuze", aldus Kristophe Thijs.

In de onderstaande tabel zijn de volledige cijfers opgenomen.