Voorafgaand aan het ontwerp werd via een uitgebreid participatietraject nauw samengewerkt met buurtbewoners en gebruikers. Hun input werd gebundeld en doorgegeven aan de ontwerpers, wat resulteerde in een plan dat inzet op multifunctionaliteit, toegankelijkheid en samenleven. Het nieuwe Nekkersdal krijgt een vergroend binnengebied, een kindvriendelijke inrichting en een semi-publieke doorgang die zorgt voor verbinding in de wijk.
Een uitnodigende doorgang
De make-over van Nekkersdal rust op verschillende leidende principes die duurzaamheid, toegankelijkheid, openheid en multifunctioneel gebruik voorop stellen. De centrale semi-publieke doorgang tussen de Emile Bockstaellaan en de Gustave Schildknechtstraat van waaruit alle lokalen van het gemeenschapscentrum en de bibliotheek makkelijk te bereiken zijn is daar een toonbeeld van. Het binnengebied wordt zo veel mogelijk onthard, zodat planten en bomen er de kans krijgen om te floreren.Er is bewust gekozen voor een duurzame invalshoek voor het project. Alle gebouwen zijn energetisch duurzaam en er wordt maximaal ingezet op het behouden van de gebouwen en materialen die na onderzoek herbruikbaar bleken. Deze aanpak zorgt er ook voor dat Nekkersdal een deel van zijn eigenheid kan behouden en dat het centrum na de bouwwerken geen afgelikte nieuwbouw wordt. Voor de warmteopwekking wordt er voor de hele site met een gedeelde warmtepomp gewerkt die in combinatie met zonnepanelen zorgt voor een duurzaam systeem.
Ruimte voor sport, spel, feest en theater
Het herenhuis aan de Emile Bockstaellaan wordt behouden en de volledige gelijkvloers wordt ingericht tot een warm onthaal en daarnaast een ruim en gezellig eetcafé. De theaterloods blijft behouden en zal met een box-in-the-box een onderkomen geven aan Het Huis van het kind, met onder andere een consultatiebureau. De overige ruimte wordt een overdekte buitenruimte die voor de buitenschoolse opvang en grotere activiteiten zal worden gebruikt. Het aansluitende oude fabrieksgebouw wordt volledig gestript en gerenoveerd om onderdak te bieden aan de lokalen van de buitenschoolse opvang, vergader- en activiteitenlokalen, een leskeuken en de conciërgewoning. Naast de huidige sportzaal die verbouwd wordt, komt een gloednieuwe multifunctionele theater- en feestzaal die plaats kan bieden aan een 160-tal personen.De bibliotheek krijgt een nieuwbouw met drie bouwlagen en een herkenbaar gezicht aan de Gustave Schildknechtstraat. Het nieuwe gebouw is afgestemd op een meer dynamische werking en biedt meer mogelijkheden voor zowel de kinderwerking als voor een autonome werking na de normale openingsuren. Naast de nieuwe bibliotheek wordt het bestaande trapgevelgebouw deels afgebroken tot een multifunctionele ruïne die speelruimte biedt voor de kinderen en waar ook kleine evenementen kunnen plaatsvinden.
Het project heeft een budget van 16,3 miljoen euro euro voor de bouw van het gemeenschapscentrum bestaande uit het bouwbudget van 12,4 miljoen van de VGC, met steun van het Brussels Hoofdstedelijk gewest, de middelen voor gemeenschapsinfrastructuur van de Vlaamse Gemeenschap en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en daarnaast een bouwbudget van 3,9 miljoen euro van de stad Brussel voor een nieuwe bibliotheek.
"Het nieuwe Nekkersdal moet vooral zichzelf blijven: een warme thuis voor de wijk. Met de open binnentuin die de site doorkruist, worden wordt het echt een plek die uitnodigt om te ontdekken en stil te staan. De make-over van Nekkersdal is een investering in de toekomst van de buurt en al haar generaties, met bijzondere aandacht voor kinderen en jongeren", vertelt Ans Persoons, Brussels staatssecretaris en VGC-Collegelid voor Cultuur, Jeugd, Sport, Gemeenschapscentra en Samenleven en diversiteit
"Ik ben blij dat de werken aan Nekkersdal 2.0 van start zijn gegaan. Dit vernieuwde gemeenschapscentrum is niet alleen voor de buurt, maar ook mét de buurt mee uitgedacht. Zo krijgt Laken een Nekkersdal dat groener, opener en nog sterker verankerd is in de wijk," zegt Elke Van den Brandt, Brussels minister en VGC-Collegevoorzitter voor Begroting, Welzijn, Gezondheid, Gezin en Stedelijk beleid.
"Met dit vernieuwde Nekkersdal bouwen we niet alleen aan stenen, maar vooral aan een gemeenschap. Dit wordt een plek waar mensen elkaar echt ontmoeten, waar kinderen kunnen spelen, ouders elkaar vinden en waar het Nederlands een brug vormt tussen generaties en culturen. GC Nekkersdal wordt zo een belangrijke schakel in het Nederlandstalige netwerk dat Brussel sterker en hechter maakt", klinkt het bij Cieltje Van Achter, Vlaams minister voor Brussel.
"Met de renovatie van de Bibliotheek van Laken krijgt deze geliefde plek nog meer mogelijkheden om te groeien als bibliotheek van de toekomst. Het wordt een plek waar kennis, creativiteit en ontmoeting samenkomen, en waar elke inwoner van Laken kan leren, ontdekken en geïnspireerd worden", aldus Anaïs Maes, Brussels schepen voor Stedenbouw en Openbare Ruimte, Openbare Werken, Mobiliteit en Nederlandstalig Onderwijs.
"De muren die nu uitgebroken worden, maken plaats voor een nieuw huis waar het Nederlandstalig socio-cultureel weefsel haar rol als sterk fundament voor alle Lakenaren nog beter kan uitspelen. De open cultuurplek zal de buurt versterken, verbinden en verduurzamen. Dankzij ontharding, vergroening en slimme energietechnieken is het gebouw helemaal future-proof", vindt Frederik Ceulemans, Brussels schepen van Stadsvernieuwing, Klimaat, Burgerparticipatie en Nederlandstalige aangelegenheden
"Met Nekkersdal ontwerpen we een samenhangend huis voor de wijk. We brengen renovatie waar het werkt, nieuwbouw waar het nodig is. Een groene, semi-publieke doorsteek verbindt alles en maakt de site leesbaar. We kiezen voor aanpasbare structuren — box-in-box en kolomstructuur — zodat het geheel met de buurt meegroeit. Dank voor het vertrouwen in ons team — Debuild met OSK-AR architecten, ZAmpone Architectuur, aAD (atelier Arne Deruyter), Democo, BAS en HP engineers", verklaart Bart Van Leeuw, architect – zaakvoerder ZAmponearchitectuur.
"Wij bouwen hier waarde. We oogsten materialen uit de regio, liefst recht vanop de site en anders van nabijgelegen werven. Denk aan gevelstenen, houten balken, kabelgoten, akoestisch absorberend materiaal en buitenverharding. Zo zakt de impact en blijft de ziel van de plek. En tegelijk bouwen we tussen én voor de buurt: strakke fasering, bibliotheek open tijdens de werkzaamheden, veiligheid en minder hinder. Die zorg voor vandaag zet zich om in meerwaarde voor morgen. Infrastructuur met technieken voor de volgende generaties. Het mag duidelijk zijn: we zijn als team trots dat we hier het verschil mogen maken", benadrukt Raf Houben, COO Democo Group.
