Installateur meer en meer adviseur van klant

De Vlaamse installateurs hebben nog altijd goed gevulde orderboekjes. Vooral de vraag naar energiezuinige installaties en naar installaties op hernieuwbare energie blijft hoog. De werkgelegenheid komt in deze sector dan zeker ook niet in het gedrang. Temeer omdat echte vakmannen schaars zijn. Nochtans laat de economische achteruitgang zich ook hier stilaan voelen. Een duidelijk teken daarvan is het gestegen aantal wanbetalers. Dat blijkt uit de enquête die Bouwunie, de bij Unizo aangesloten Unie van het KMO-bouwbedrijf, in september afnam bij 202 Vlaamse installateurs van centrale verwarming en sanitair. De installateur van centrale verwarming en sanitair evolueert steeds meer tot adviseur van de klant, vooral over energiezuinigheid maar ook in de preventie van CO-vergiftiging. Grootste knelpunt voor de installateur is de stortvloed aan administratie die hij te verwerken krijgt. Ook het nieuwe Vlaamse stookbesluit creëert bijkomende paperassen en administratieve verplichtingen. Deze moeten dringend gereduceerd.

Uit de Bouwunie-enquête blijkt dat de installateurs van centrale verwarming en sanitair nog altijd veel werk hebben maar dat de eerste tekenen van de economische achteruitgang zichtbaar worden. 28% van de ondervraagden zag z’n orderboekje de voorbije maanden nog groeien en 36% verwacht voor de nabije toekomst nog meer opdrachten. Dat is zeker niet slecht. Maar 20% zegt minder werk te hebben dan in het voorjaar, en dat is nieuw ten opzichte van de voorgaande kwartalen. Voorts klaagt 32% van de installateurs van een toenemend aantal slechte betalers (dat zijn klanten die hun factuur niet, slechts gedeeltelijk of te laat betalen). De toename is een gevolg van de conjunctuurverslapping. Meer klanten kampen blijkbaar met betalingsproblemen. Het meenemen van een mobiele betaalterminal zodat de klant een herstelling of onderhoud meteen elektronisch kan betalen, kan helpen. De werkgelegenheid in de installatiesector blijft op peil. Er vallen geen ontslagen, maar veel aanwervingen zijn er de jongste tijd ook niet gebeurd. De werkgevers kijken een beetje de kat uit de boom.12% van de installateurs wil in de komende maanden nog een of meer werknemers aanwerven. Letterlijk niemand van de ondervraagden is van plan om zijn personeelsbestand af te slanken. Vakbekwame installateurs zijn immers zeer moeilijk te vinden.

Opvallend zijn de positieve beoordelingen van alles wat met energiebesparende investeringen te maken heeft (zoals het vervangen van een oude stookketel door een hoogrendementsketel, plaatsen van een zonneboiler of installeren van zonnepanelen). De talrijke premies en fiscale voordelen die de klant hiervoor kan krijgen, hebben deze marktsegmenten duidelijk gestimuleerd. Bij een derde van de installateurs vraagt meer dan de helft van de klanten spontaan naar energiezuinige installaties. En het werk is nog niet af waardoor de installateurs nog een tijd lang veel werk daarmee zullen hebben. Europa heeft alle sectororganisaties gevraagd naar hun mening over een wettelijk kader en een erkenning voor het plaatsen van installaties met hernieuwbare energie zoals warmtepompen, zonneboilers en zonnepanelen. Een meerderheid van de ondervraagde installateurs vindt dit een goede zaak, onder meer om een dam op te werpen tegen het zwartwerk. Enkel installateurs die de nodige knowhow in huis hebben, zouden dan nog dergelijke installaties mogen plaatsen.

Klant kent nieuwste energieverplichtingen nog niet

Vlaanderen heeft een nieuw wetgevend kader dat centrale verwarmingsketels ouder dan 15 jaar aan een eenmalige audit zal onderwerpen (dient te gebeuren vóór 1 juni 2010). Op basis van die audit zal de gebruiker eventueel verbeteringen moeten aanbrengen aan het systeem of de ketel moeten vervangen. Nieuwe installaties moeten vanaf 1 juni 2010 gekeurd worden door een erkend technicus. Daarnaast zullen alle stookinstallaties periodieke inspecties moeten ondergaan, uit te voeren door een onderhoudstechnicus. Deze inspecties bestaan al jaarlijks voor stookinstallaties op vloeibare of vaste brandstof (zoals mazout, kolen of hout). Door de nieuwe regeling zullen binnenkort ook gasgestookte centrale verwarmingsketels een tweejaarlijkse inspectie ondergaan (het eerste onderhoud moet gebeuren vóór 1 juni 2010). Bouwunie is ervan overtuigd dat dit een positief effect zal hebben op het energieverbruik en het leefmilieu (het rendement van de verwarming stijgt waardoor het verbruik en de vervuiling dalen). Het is ook een belangrijk middel in de preventie van CO-vergiftiging. Het onderhoud van de stookinstallatie levert trouwens een belastingvermindering op van 40% van de onderhoudsfactuur. Niet eender welke installateur mag de keuringen, inspecties en/of audits uitvoeren. Hij moet daarvoor erkend zijn. Hiertoe moet hij opleiding volgen, slagen voor een theoretische en praktische proef en zo de nodige certificaten behalen. De erkenning is vijf jaar geldig.

De erkende installateur moet na keuring en na audit een rapport afleveren aan de klant en een onderhoudsattest na het onderhoud en nazicht. Hij moet een oplijsting maken van alle onderhoudsbeurten, keuringen en audits en aan de Vlaamse administratie doorsturen. Een flink pak papierwerk met andere woorden.

Uit de Bouwunie-enquête blijkt dat 96% van de installateurs deze nieuwe wetgeving kent. 87% van de installateurs heeft al actie ondernomen om erkend te geraken. De meerderheid van hen vindt dit trouwens een goede zaak, voor de veiligheid en het milieu, maar de administratieve romslomp die erbij hoort, is wel een doorn in het oog. Bouwunie overlegt met de Vlaamse overheid om deze administratie drastisch terug te dringen. Hetgeen de overheid nu vraagt, is overdreven en kan gemakkelijk vereenvoudigd worden. Wat Bouwunie ook tegen de borst stuit, is dat het stookbesluit het zwartwerk niet ontmoedigt. Iedereen die een erkenning behaalt, ook particulieren, bijklussende werknemers van installatiebedrijven of industriële bedrijven kunnen attesten uitreiken. Bouwunie vraagt de overheid daar een mouw aan te passen.

De klanten zijn helemaal nog niet op de hoogte van deze nieuwe regels en de verplichtingen die deze meebrengen, aldus 75% van de ondervraagde installateurs. Daar is dus nog serieus wat werk aan de winkel! Gerichte campagnes van de overheid via de media en controles via de gemeentelijke ambtenaren zijn noodzakelijk, aldus Bouwunie.

Strijd tegen CO-vergiftiging intensifieert

Dergelijke campagne dringt zich ook op in de strijd tegen de CO-vergiftiging. Elk jaar opnieuw vallen er zo’n 1.500 slachtoffers, vaak ook doden, door slechtwerkende kachels, een gebrek aan een goede verluchting en schoorsteenproblemen waardoor de verbrandingsgassen slecht afgevoerd worden. Wie zijn gas- en verwarmingstoestel correct laat plaatsen, op een juiste manier gebruikt en regelmatig laat onderhouden door een vakman bespaart zichzelf veel leed, en trouwens ook veel geld. Dé tips om CO-vergiftiging te vermijden: 1. Zorg voor een perfect werkend toestel en schouw; 2. Zorg voor voldoende verluchting in de kamer; 3. Laat een nieuw verwarmingstoestel plaatsen en afstellen door een echte vakman; 4. Laat alle verwarmingstoestellen en de schoorsteen regelmatig onderhouden door een vakman. De installateur evolueert de jongste tijd steeds meer tot adviseur van de klant, ook in de preventie van CO-vergiftiging. Bouwunie voert de komende weken haar informatie-inspanningen op. Door het organiseren van inforeeksen, het schrijven van sensibiliserende artikels in het ledenblad Bouwnieuws en het ontwikkelen van een folder met preventietips die de installateurs aan hun klanten kunnen geven. Bouwunie werkt ook actief mee aan de overheidsfolder over de preventie van CO-vergiftiging voor o.a. huisartsen en welzijnswerkers zodat ook zij de risicogroepen rechtstreeks kunnen informeren.