Contractsvrijheid versus het gebrek aan een wettelijk kader in België
In principe is het perfect mogelijk om een grond te kopen en een huis te laten bouwen met Bitcoins, op voorwaarde dat alle partijen daarmee akkoord zijn. Er geldt namelijk het principe van de contractsvrijheid en dat wil zeggen dat jullie mogen afspreken dat er wordt betaald met euro's, met dollars, met Bitcoins of met bananen. Het kan allemaal. Er zijn wel juridische aandachtspunten. Zo is de koerswaarde van Bitcoin heel volatiel en daar moet rekening mee worden gehouden, zeker omdat de wet-Breyne de betaling in schijven verplicht. Het is met andere woorden erg belangrijk dat het heel goed op papier staat, maar verder zijn er eigenlijk geen beperkingen.In werkelijkheid zijn bouwheren natuurlijk niet happig op het aanvaarden van dergelijke betalingen. Bovendien is het natuurlijk zo dat de notaris en de fiscus ook langs de kassa willen passeren. Bij het kopen van een grond moet je namelijk registratierechten betalen. Daarom zal je minstens een deel van de cryptomunten naar euro's moeten omzetten en naar een Belgische bankrekening moeten laten uitbetalen.
Problemen door het antiwitwasbeleid van banken
Dat laatste levert al eens problemen op. Dat blijkt ook uit het verhaal van Hans dat in De Tijd verscheen. Hans was al sinds de beginjaren actief op de cryptomarkt en wilde het geld gebruiken om een huis te kopen. Met veel moeite kon hij het concept uitleggen aan zijn bankier en zijn winst op zijn bankrekening laten plaatsen. Eenmaal hij een huis had gevonden en het geld wilde overmaken, werd de transactie alsnog door de bank geblokkeerd. Een probleem, want hij had natuurlijk een compromis getekend en riskeerde nu een schadevergoeding te moeten betalen.Onlogisch is het niet. Banken zijn verplicht om een strikt antiwitwasbeleid te hanteren. Elke bank zet de antiwitwasregels om in interne richtlijnen. Bij BNP Paribas Fortis verzoeken ze hun klanten bijvoorbeeld om transacties die gelieerd zijn aan cryptomunten niet via hun rekeningen uit te voeren, zonder het expliciet te verbieden. Gebeurt het wel, dan kan de transactie worden geblokkeerd tot een aantal dingen zijn uitgeklaard. Het belangrijkste is dat men moet kunnen aantonen dat de initiële aankoop van de munten gebeurde met geld van een Belgische bankrekening en dat er dus geen sprake kan zijn van witwaspraktijken. Uiteindelijk kon Hans na heel veel vragen van de bank te hebben beantwoord zijn huis kopen, dus onmogelijk is het zeker niet.
Alles goed documenteren en vooraf overleggen met de bank
Wie van plan is om een huis te kopen of te bouwen met cryptowinsten, doet er goed aan om in de eerste plaats alles vast te leggen. Bewijzen dat de initiële transactie gebeurde vanaf een Belgische bankrekening op jouw naam, een overzicht van alle transacties die nadien volgden en hogere energiefacturen die kunnen aantonen dat je de munten hebt gemined: des te meer bewijzen je kan voorleggen, hoe beter. Elke dag bij een handelsplatform voor Bitcoin inloggen, is echter niet nodig. Het volstaat om bijvoorbeeld maandelijks rapporten te downloaden en al je transacties te noteren in een spreadsheet. Doe dat wel tussendoor en niet pas wanneer je bij de bank aanklopt, want voor je het weet bestaat een handelsplatform niet langer en zijn de gegevens er niet meer toegankelijk.Daarnaast is het raadzaam om de situatie vooraf met de bank te bespreken. Zo kan je het hele proces doorlopen nog voor je een overeenkomst ondertekent. In de overeenkomst met de bouwpromotor kan ook de voorwaarde worden opgenomen dat de bouwplannen niet doorgaan als de bank uiteindelijk de transactie blokkeert. Zo voorkom je contractuele boetes.
