Chaos bij huurtoeslag

Duizenden Nederlanders zijn in grote financiële problemen gekomen, doordat de Belastingdienst tekort is geschoten bij de toekenning van de huur- en zorgtoeslag. Dat bleek dinsdag uit onderzoek van de Nationale ombudsman. Het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) heeft verder flinke steken laten vallen bij de afbouw van het oude systeem van huursubsidie.

Sinds 1 januari is huursubsidie vervangen door een huurtoeslag. Toen trad nieuwe wetgeving op het terrein van de huur- en zorgtoeslag in werking. De uitvoering werd overgeheveld van VROM naar de Belastingdienst, maar die kampte met automatiseringsproblemen en een tekort aan personeel. Klachten van burgers bleven daardoor lange tijd onbeantwoord.

Ombudsman Alex Brenninkmeijer pleit voor meer aandacht voor de positie van de burger bij grote stelselwijzingen. „Het is te voorspellen dat ze bij grote stelselwijzigingen met fouten geconfronteerd worden en met vragen en onzekerheden zitten. Door dit van tevoren in kaart te brengen en bij voorbaat al maatregelen te treffen, hoeft de burger niet de dupe te worden.”

Volgens Brenninkmeijer heeft het rijk de overgang onderschat. „Op papier zagen de plannen voor de overgang van huursubsidie naar huurtoeslag er goed uit. De Belastingdienst en het ministerie hebben zich ingezet voor een goede uitvoering. In de praktijk ging het echter mis.” De Nationale ombudsman kreeg in 2005 en dit jaar veel klachten over de trage behandeling van bezwaarschriften en brieven over huursubsidie door VROM.

De Belastingdienst erkent in een reactie dat bij de grootschalige operatie rond de toeslagen dingen zijn misgegaan, maar een woordvoerder wijst erop dat er steeds snel en adequaat is ingegrepen. Daarbij is er steeds voor gekozen om eerst geld over te maken naar mensen zodat juist financiële problemen konden worden voorkomen. Pas later werd gecontroleerd of de toeslag terecht was uitgekeerd. Ook zijn er extra mensen ingezet voor de afhandeling van klachten.

Toenmalig staatssecretaris Joop Wijn (Financiën) heeft in de Tweede Kamer ook meerdere keren tekst en uitleg gegeven. Gezien de omvang van de operatie vindt de fiscus dat de problemen beperkt zijn gebleven. Momenteel komen er over de toeslagen zeer weinig telefoontjes binnen bij de Belastingtelefoon, aldus de woordvoerder.