Bouwvergunning Schumanplein: van grijze rotonde naar symbolisch stedelijk plein

Urban.brussels heeft de bouwvergunning verleend voor de volledige heraanleg van het Schumanplein, dat delen Rudi Vervoort, Pascal Smet, Elke van den Brandt, Karine Lalieux en Philippe Close mee.

De transformatie van het wereldberoemde Schumanplein naar een echt stedelijk plein kan nu definitief doorgaan.
Na een intensief traject van verschillende jaren kreeg Brussel Mobiliteit de bouwvergunning voor haar plannen. Beliris zal de werken de komende jaren uitvoeren.

“Het is van essentieel belang om de Schuman-rotonde te laten evolueren tot een openbare ruimte van grotere kwaliteit, een ruimte waar burgers samenkomen, een symbool dat klopt als het hart van de Europese instellingen en, meer nog, van het Europese project. Net als bij andere structurele projecten vormt mobiliteit een aanzienlijke uitdaging gezien de grote druk van het grootstedelijke en plaatselijke verkeer. Daarom zullen, om van dit verhaal een succes te maken, de gevolgen van de veranderingen voor de doorstroming van het verkeer en de bereikbaarheid van de wijken goed in het oog worden gehouden. Het Gewest zal daar in overleg met alle partners aandacht aan besteden,” zegt Brussels Minister President Rudi Vervoort.

“Het Schumanplein is één van de redenen waarom ik in de politiek ben gestapt,” zegt Brussels Staatssecretaris voor Stedenbouw Pascal Smet. “Één van de belangrijkste plaatsen van Europa, met zoveel potentieel, werd in mijn ogen totaal verwaarloosd. In 2015 behaalden Rudi Vervoort en ik een eerste grote overwinning in dit dossier en bereikten we een politiek akkoord om het plein op een ambitieuze manier aan te pakken. Sindsdien heeft het project me niet meer losgelaten. Wat vroeger een plein was om zo snel mogelijk van weg te lopen zal nu een verblijfsplek worden. Een ontmoetingsruimte voor Brusselaars, Europese ambtenaren en bezoekers. En het plein wordt ook de nieuwe toegangspoort tot het prachtige Jubelpark.
Het nieuwe Schumanplein gaat een symbolische plek worden in het hart van Europa, België en Brussel die men over de hele wereld zal kennen. Symbool voor de eenheid van Europa en symbool voor de transformatie van steden.”

“Brussel verandert en het Schumanplein is daar een prachtig voorbeeld van! Het plein zal niet langer meer de grijze vlakte zijn voor doorgaand verkeer. Ik ben blij dat we, ondanks de technische uitdagingen van de ondergrond, toch voor een groener project zijn kunnen gaan. Er komt ontzettend veel nieuwe ruimte vrij voor ontmoeting, ontspanning, interactie tussen bewoners en gebruikers. De doorstroming van de automobilist blijft mogelijk vanuit de Kortenberglaan richting wetstraat, maar er komen ook knips op het plein waardoor voetgangers, personen met een beperkte mobiliteit, fietsers en openbaar vervoer de plaats krijgen waar ze recht op hebben, en dat komt ook de verkeersveiligheid ten goede. De heraanleg van het Schumanplein is tot slot ook een cruciale schakel in de verbetering van de belangrijke fietsas die over de wetstraat loopt, dat geeft alvast motivatie om ook dat stuk grondig aan te pakken!,” zegt Brussels Minister voor Mobiliteit, Elke van den Brandt.

“Dit belangrijke kruispunt in onze hoofdstad heeft een grondige herontwikkeling nodig en ik ben blij dat Beliris verantwoordelijk is voor de uitvoering van dit project. Ik ben ervan overtuigd dat dit ontzettend goed zal gebeuren dankzij de expertise die Beliris opdeed met de wijk rond het Schuman metro- en treinstation gewerkt,” stelt minister Karine Lalieux, bevoegd voor Beliris. “ Dit project ligt volledig in lijn met de doelstellingen van de federale regering, namelijk het bevorderen van zachte en actieve mobiliteit. Er wordt alles aan gedaan om de site zo vlot mogelijk te laten verlopen, met zo min mogelijk impact voor de bewoners en gebruikers van deze belangrijke verkeersas in onze hoofdstad."

“Samen met mijn collega’s van het gewest, zijn we heel blij om binnenkort aan de heraanleg van het Schumanplein te kunnen beginnen dankzij de verkregen vergunning. De Stad Brussel, hoofdstad van de Europese Unie en van 184 nationaliteiten, kan zich alleen maar verheugen over de versterking van deze plek als het hart van de Europese wijk. Dit project gaat ook om het versterken van een Stad op 10 minuten van alle voorzieningen voor haar inwoners, door een gezellige ruimte te creëren voor ontspanning en ontmoetingen tussen de verschillende wijken in de buurt," zegt Philippe Close, burgemeester van de stad Brussel.

Het resultaat van een intensief, inclusief en ambitieus traject.

In 2015 bereikten Pascal Smet en Rudi Vervoort een politiek akkoord om het Schumanplein in het hart van de Europese wijk in Brussel grondig aan te pakken.
Datzelfde jaar schreef Brussel Mobiliteit een internationale architectuurwedstrijd uit, waar meer dan 20 bureaus aan deelnamen. Deze wedstrijd werd begeleid door de Brusselse Bouwmeester. Vijf bureaus werden geselecteerd om een ontwerp in te dienen. In 2017 werd het ontwerp van het Deense architectenbureau COBE en het Brusselse bureau BRUT aangeduid als winnend ontwerp.
COBE, met hoofdkantoor in Kopenhagen, is een groot internationaal architectenbureau dat meermaals in de prijzen viel. BRUT is een jong Brussels bureau met ambitie voor kwalitatieve publieke ruimte in de stad.

Na verschillende workshops en overlegmomenten met buurtbewoners, handelaars en gebruikers van het plein werd het oorspronkelijke design gefinetuned door het architectenteam in nauw overleg met Brussel Mobiliteit en Beliris.

In 2019 diende Brussel Mobiliteit een vergunningsaanvraag in. Het project doorliep nadien de stedenbouwkundige procedure, waaronder een openbaar onderzoek en een advies van de overlegcommissie. In april 2021 werd na overleg tussen Pascal Smet, Elke van den Brandt, Philippe Close en Ans Persoons beslist om het project op enkele vlakken bij te sturen. De stedenbouwkundige administratie urban.brussels formuleerde daarop, in overleg met Brussel Mobiliteit, een officiële vraag (artikel 191 van het BWRO). Zo moest onder andere de mogelijkheid worden onderzocht om meer planten te voorzien en extra bomen aan te planten op het plein en de toegang tot het plein voor personen met beperkte mobiliteit en slechtzienden te verzekeren.

Vanuit mobiliteitsstandpunt werd voorgesteld het eenrichtingsverkeer tussen Kortenberg en de Kleine Wetstraat om te keren om de autostroom beter te beheersen en om een fietspad in twee richtingen te kunnen verbinden met de Renaissancelaan.

Brussel Mobiliteit diende op basis van deze vragen een aangepast voorstel in in oktober 2021.
Urban.brussels oordeelt nu, rekening houdend met de situatie dat er zich onder het plein een groot trein- en metrostation bevindt, dat Brussel Mobiliteit voldoende tegemoet kwam aan de bijkomende vragen die in april werden gesteld. De stedenbouwkundige administratie verleent, overeenkomstig de politieke beslissing, een stedenbouwkundige vergunning voor het project en zet daarmee definitief het licht op groen voor de heraanleg van het Schumanplein.

De Brusselse bouwheer Beliris voorziet de start van de werken eind 2022. Het project werd daarenboven opgenomen in het relanceplan van de federale regering waardoor het kan rekenen van 21 miljoen van Europese middelen.

Een ontwerp met visie

De algemene filosofie achter het project weerspiegelt de centrale ligging van het Schumanplein en is gebaseerd op concentrische cirkels die terugkomen in het hele ontwerp. Het nieuwe stedelijke plein wordt een komvormige ruimte met een moderne stalen structuur waar bezoekers en bewoners kunnen verpozen.

Rond het plein komt een grote voetgangerszone met banken, struiken en bijna 100 bomen. Ook het stukje ‘Kleine Wetstraat’ zal volledig mee worden heraangelegd. Hierdoor zal het Jubelpark verbonden worden met het plein en zal je vanuit het park tot aan het Raads- en Commissiegebouw kunnen wandelen op een uiterst aangename manier. Het nieuwe Schumanplein zal zo de toegang vormen tot het Jubelpark. Het autoverkeer is beperkt tussen de Kortenberglaan en de Wetstraat. Een veilig, okerkleurig fietspad verbindt deze twee assen met elkaar.

Een nieuw symbool

De stalen constructie centraal op het plein zal aan de onderkant het plein en de mensen weerspiegelen en wordt zo een nieuwe blikvanger in de stad. Op de bovenkant van deze spiegelstructuur komt een groendak.
Het nieuwe Schumanplein is zo ontworpen dat er activiteiten en evenementen op een praktische manier kunnen plaatsvinden.

Lees ook:

• Eerste Brussels Architecture Prizes uitgereikt in Bozar
• VGC en Stad Brussel slaan de handen in elkaar voor verbouwing Nekkersdal
• Project Schumanplein voorziet meer planten en bomen
• Wetstraat start met grote make-over