De toename van het aantal bouwvergunningen in ons land in 2018 is enkel en alleen het werk van Vlaanderen. Uit de cijfers van Statbel blijkt dat het aantal bouwvergunningen in Vlaanderen vorig jaar met 32% is toegenomen. In Wallonië daalde het aantal bouwvergunningen in 2018 met 7%. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest was die afname met 19% nog groter.
Aantal bouwvergunningen
| 2017 | 2018 | Evolutie | |
| Brussel | 1 819 | 1 476 | -19% |
| Vlaanderen | 37 385 | 49 307 | +32% |
| Wallonië | 11 125 | 10 395 | -7% |
| België | 50 329 | 61 178 | +22% |
Het relatief hogere peil van de toegekende nieuwbouwvergunningen in 2014, 2016 en 2018 in Vlaanderen heeft telkens te maken met de graduele verstrenging van het E-peil. Daardoor werd in het jaar daarvoor telkens een hoger aantal vergunningen aangevraagd om aan het strengere peil van het jaar daarop te ontsnappen. In 2018 was een gelijkaardige forse stijging van het aantal toegekende vergunningen merkbaar omwille van de invoering van een (te) streng S-peil. Brussel en Wallonië is er niet aan onderhevig en het aantal bouwvergunningen is er gedaald met respectievelijk 19 % en 7 %.
Robert de Mûelenaere, gedelegeerd bestuurder van de Confederatie Bouw: “De daling van het aantal vergunningen voor nieuwbouw in Wallonië en Brussel, aangevuld met het EPB-effect in Vlaanderen, nuanceert meteen dat het er erg goed aan toe gaat in de sector van de woningbouw. Meer nog, de geobserveerde daling in Brussel en Wallonië is zelfs verontrustend en zonder meer in de gaten te houden.”
Schaarste in bouwgronden vergt al langer bouwshift met steeds meer flats
De Vlaamse Confederatie Bouw beklemtoont de stijging in vergunningen die qua tendens vooral te danken is aan meer flats. Die trend bevestigt dat de bouwshift zich heeft ingezet voor er sprake is van een beleidsplan ruimte Vlaanderen (BRV) of betonstop onder impuls van de markt en de groeiende schaarste in bouwgronden. Het aantal vergunde nieuwe flats is sedert 2011 fors toegenomen: van circa 16.000 in 2011 tot meer dan 31.000 in 2018. Het aantal vergunde huizen is daarentegen relatief stabiel gebleven en bleef schommelen rond 15.000 per jaar met een stijging tot circa 18.000 in 2018. Sedert 2016 bedraagt het aandeel van de flats binnen het totaal aantal vergunningen voor nieuwe woningen steeds meer dan 60% tegenover minder dan 40% voor nieuwe huizen. Meer nog, een recent rapport van de Vlaamse overheid geeft aan dat 68 % van die nieuwe flats en woningen gerealiseerd worden op oude sites en bijgevolg geen extra ruimte innemen. In Nederland zie we trouwens de omgekeerde beweging: sinds 2015 overvleugelt het aandeel nieuwe flats in Vlaanderen (meer dan 60 %) het tanende aandeel nieuwe flats in Nederland dat 40 % bedraagt. “Sterker nog, er wonen in heel België 21,6 % van de gezinnen in een flat, terwijl dit in Nederland 18,9 %. Er zijn geen aparte cijfers voorhanden, maar het aandeel in Vlaanderen dient meer uitgesproken te zijn aangezien verappartementisering er zich sterker heeft doorgezet dan in de andere gewesten”, zegt Marc Dillen, Directeur-generaal van de Vlaamse Confederatie Bouw.Het aantal vergunde woningrenovaties daalde in Vlaanderen van gemiddeld 18.000 per jaar in 2002-2010 tot gemiddeld 16.000 per jaar na 2010. In 2017 heeft zich een verdere dip voorgedaan tot 13.000 vergunningen. Recentelijk gaven cijfers van de Beroepsvereniging voor het Krediet (BVK) aan dat het aantal hypothecaire kredieten voor verbouwingen in 2018 opnieuw was gedaald (tot 52.000) en dat tegelijk het totaal toegekende kredietbedrag voor woningrenovaties in 2018 onder 2,75 miljard euro bleef. De stijging van het aantal renovatievergunningen in 2018 tot circa 17.000 is duidelijk een zwaluw die nog geen lente maakt. Niet het minst omdat het renovatieritme dient te verdrievoudigen om de energie- en klimaatdoelstellingen te halen tegen 2050.
Evolutie van het aandeel flats en huizen in Vlaanderen
