Meer en langere hitteperiodes, … niet enkel in de zomer, heftiger in de stad
Klimatoloog Niels Souverijns (VITO – Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek): "Een verdubbeling van het aantal hittedagen tegen 2050 is echt wel realistisch." "De gevolgen van klimaatverandering gaan bovendien verder dan de temperatuurstijging en het aantal hittedagen", vult Samuel Helsen (klimatoloog en weerman bij Meteosupport) aan: "Hittegolven worden ook intenser." Slecht nieuws trouwens voor wie in een stad woont, want daar warmt het gemiddeld vier graden meer op dan op het platteland. Niels Souverijns: "Overdag absorberen gebouwen en beton er de zonnestraling. 's Nachts geven ze die warmte terug af waardoor het er steevast enkele graden warmer is dan op het platteland."
Goed geïsoleerde gebouwen zonder zonwering zijn kwetsbaar
In tegenstelling tot wat velen denken, is niet de isolatie, maar zijn vooral (grote) onbeschermde ramen de zwakke plekken van een woning. Glenn Reynders (Energy Ville business developer / dr. ir. KULeuven): "Goed geïsoleerde gebouwen zijn gevoeliger voor oververhitting omdat warmte die via de ramen zijn weg naar binnen vindt ook moeilijker terug naar buiten geraakt." En dus is het een absolute must om stil te staan bij de juiste preventieve ingrepen om oververhitting in huis te vermijden. Dat sommige daarvan een beduidende impact hebben op je woning, maakt dat je er tijdig moet over nadenken. Kwestie van die in je nieuwbouw of verbouwing zo subtiel mogelijk te kunnen integreren.Zonwering: beter voorkomen dan genezen
Net omdat de warmte dus vooral via de ramen binnendringt, vragen die extra aandacht. Gordijnen lijken misschien een logische ingreep om de zon te weren, maar zijn slechts een lapmiddel omdat ze de zonnestralen pas blokkeren als ze het glas al voorbij zijn en de warmte dus al binnen zit.
Burgerlijk ingenieur-architect Joost Declercq (directeur onderzoek bij Archipelago en verbonden aan de KULeuven):
"Zonwerend glas of folies aan de buitenkant van de ramen vervormen dan weer het daglichtspectrum. Bovendien verhinderen beide ingrepen dat je de gratis zonnewarmte in de winter net binnenhaalt."
Het komt er dus op aan de zonnestralen te blokkeren nog voor ze het glas bereiken. Dat doe je het best met buitenzonwering, in de vorm van screens, een vaste luifel boven of schuifpanelen voor het raam. Buitenzonwering houdt de zonnestralen namelijk tegen nog voor ze het glas bereiken en het interieur laten opwarmen. Ook rolluiken blokkeren de zonnestralen op dezelfde manier, maar dan zit je op warme dagen wel in het donker. "Wat mij betreft is zonwering één van de meest onderschatte investeringen in de huidige woningbouw, omwille van hun grote positieve impact op de koelvraag en op het comfortniveau", maakt Glenn Reynders een duidelijk statement. Zowel met screens als met structurele zonwering geniet je in de winter trouwens nog maximaal van de gratis warmte van de laagstaande zon.
De juiste zonwering voor jouw project
De beste keuze voor de ramen in jouw woning hangt van diverse factoren af, zoals het type beglazing, de oriëntatie van het gebouw en je architecturale voorkeuren. Als ervaren specialist in zonwering heeft Renson voor elk raam een elegante, hoogwaardige en duurzame oplossing. Zo vind je alle expertise en technologie onder één dak voor:- Vaste, structurele zonwering: luifels boven of aluminium lamellen voor het glas
- Loggia-schuifpanelen
- Fixscreen-doekzonwering voor verticale ramen, inclusief hoekramen (Panovista Max)
- Topfix doekzonwering voor horizontale of schuinliggende beglazing, zoals (plat)dakvensters, lichtstraten of veranda's
- Solar Screens op zonne-energie: de ideale oplossing voor na-installatie op bestaande ramen zonder kap- en breekwerk, waarbij de plaatser zelfs niet in huis moet zijn om die aan te sluiten.
Een professional ondersteunt je graag voor de doeltreffende preventie van oververhitting in huis. Vind hier een ervaren Renson-verdeler in je buurt voor advies op maat.
Buitenzonwering en nachtventilatie, een gouden duo
Helemaal inzetten op gezond en duurzaam zomercomfort? Overweeg dan zeker de combi buitenzonwering-nachtventilatie. Met nachtventilatie spoel je je woning 's nachts met koelere buitenlucht, om de volgende dag met meer zuurstof en minder graden op de binnen thermometer te starten. Prof. dr. ir. Bouwfysica en Duurzaam bouwen aan KU Leuven Hilde Breesch gelooft alvast helemaal in dit principe."De onmisbare reflex is om overdag thuis alle ramen en deuren potdicht te houden en de screens neer te laten tijdens een hittegolf. Wordt het 's avonds koeler buiten dan binnen? Zet dan zowel beneden als boven een raam of deur open. Het schouweffect dat je daarmee creëert, zorgt ervoor dat koelere nachtlucht door je huis circuleert die de thermische massa van je woning afkoelt. Zo kan die de volgende dag opnieuw de nodige warmte kan bufferen. Als je het doordacht aanpakt is dit soort nachtventilatie een eenvoudige en goedkope manier om het binnen te laten afkoelen."
Joost Declercq: "Natuurlijk heb je hiervoor wel voldoende thermische massa nodig. Vandaar dat hiermee bij een (ver)bouwproject tijdig rekening moet gehouden worden. Maar wees gerust: een gebouw met passieve maatregelen als deze tegen oververhitting moet niet per se meer kosten, het moet gewoon goed ontworpen zijn."
Door nachtkoelingsroosters van Renson in je ramen te voorzien, maak je nachtventilatie trouwens heel wat gemakkelijker én veiliger. Die zijn namelijk voorzien van inbraakwerende lamellen om ongewenste bezoekers buiten te houden terwijl je de koelere nachtlucht maximaal binnentrekt. Het gaas dat in de roosters verwerkt is, is ook insectenwerend. De perfecte oplossing om zelfs op het gelijkvloers de hele nacht een raam open te laten.
En wat met airco?
Simpel: enkel als het echt niet langer houdbaar is in huis. "Als je het binnen enkele graden koeler kan houden dan buiten, is dat trouwens al voldoende", zegt Joost Declercq daarover. "Intensief koelen tot 10 of 15°C minder dan buiten is zelfs ronduit ongezond." "Te grote temperatuurverschillen tussen binnen en buiten leiden tot bloeddrukschommelingen", bevestigt thermofysioloog Hein Daanen (Prof. Dr. Thermofysiologie aan de VU Amsterdam): "Veel mensen zetten de airco te koud. Dat is niet aangenaam en een verspilling van energie."En dan zijn er nog de koelmiddelen die ze bevatten. Die hebben een enorm 'global warming potential'. Zelfs als je het toestel niet gebruikt, is het een potentiële klimaatbom", waarschuwt Joost Declercq. Niels Souverijns wijst dan weer op de stijgende energievraag: Als we daar geen hernieuwbare energie voor hebben, genereren we gigantisch veel extra CO2-uitstoot. Met alle gevolgen van dien."
VEROZO, de Belgische Beroepsvereniging Zonwering en Rolluiken, bracht recent deze experts uit diverse disciplines samen rond de tafel om de oververhittingsproblematiek te bespreken. Hun inzichten rond de oorzaken en vooral de effectieve, preventieve en duurzame oplossingen voor oververhitting in huis werden verzameld in dit uitgebreide rapport van 15 mei 2025.
