In Gaudí's jonge jaren ging het de stad Barcelona zeer voor de wind. De rijke burgers omringden zich graag met kunstenaars en Gaudí begaf zich ook in deze intellectuele kringen. Hij ontwikkelde een anti-kerkelijke houding en was ook begaan met de arbeiders.
Vreemd genoeg kreeg Gaudí al voordat hij naam had gemaakt een grote opdracht. In 1881 kocht een vereniging in Barcelona een stuk grond, waarop zij een kerk en bijbehorend complex wilden laten bouwen ter ere van de Sagrada Família (de Heilige Familie: Jozef, Maria en hun kind Jezus). De opdracht ging eerst naar Francisco de Paula de Villar, voor wie Gaudí in zijn studententijd had gewerkt. Deze trok zich echter al snel na het begin van de werkzaamheden terug. Joan Martorell, ook een bekende van Gaudí en qua Neogotiek de belangrijkste Catalaanse architect, zou de leiding overnemen, maar weigerde. Waarom de onbekende Gaudí in 1883 de opdracht kreeg, is niet geheel duidelijk.
In datzelfde jaar begon de bouw van Casa Vicens. Het is een combinatie van baksteen en natuursteen, maar opvallend zijn vooral de tegels die de buitenkant van het huis grotendeels bedekken. De geometrische patronen die ze vormen, doen denken aan Arabische bouwwerken en Gaudí heeft zich hiervoor dan ook laten inspireren door de Moorse architectuur in Spanje. Het huis, waarvan hij ook het interieur ontwierp, is echter een combinatie van vele stijlen. Zo zitten er op het balkon van een hoektoren Rafaël-achtige engeltjes en is de eetkamer een voorbeeld van Jugendstil.
Gaudí's belangrijkste werk is de Sagrada Familia, gebouwd in opdracht van conservatieve katholieken. In 1914 besloot Gaudí, die op latere leeftijd niet meer sterk tegen de kerk gekant was -integendeel, alleen nog maar aan de Sagrada Familia te werken. Soms ging hij zelf langs de deuren om geld op te halen voor de bouw ervan en in zijn laatste jaren woonde hij zelfs op het bouwterrein. Aan de kerk wordt tot op de dag van vandaag gebouwd.
Op 7 juni 1926 werd Gaudí tijdens een wandeling aangereden door een tram. Hoewel hij erg bekend was, kenden weinigen hem van gezicht. Taxichauffeurs weigerden het sjofel geklede slachtoffer naar het ziekenhuis te brengen. Drie dagen later overleed hij. Zijn begrafenis op de 12e was een belangrijke gebeurtenis: de rouwstoet was wel een kilometer lang. Hij ligt begraven in de crypte van de Sagrada Familia.
Materialen, constructie en werkwijze
Vergeleken met de architecten van zijn tijd was Gaudí opvallend praktisch ingesteld. In plaats van veel tijd achter de tekentafel door te brengen, was hij vaak in de weer met schaalmodellen om bijvoorbeeld de sterkte van een constructie te testen. Zijn bouwtekeningen waren vaak schetsen, dus weinig exact. Pas tijdens de bouw ontwikkelde hij veel van zijn ideeën, vaak na overleg met de arbeiders. Omdat hij over zijn theorieën en principes vrijwel niets op papier zette, werd hij na zijn dood relatief weinig nagevolgd.
Het was ook niet makkelijk om Gaudi's werk voort te zetten. Naar onze (huidige) normen, werkte Gaudi met een erg kleine veiligheidsmarge, te klein zelfs. Huidige architecten kunnen zijn indrukwekkende werk dan ook maar moeilijk navolgen.
Gaudí's gebouwen maken een extravagante indruk, maar hij gebruikte vooral relatief goedkoop en lokaal beschikbaar materiaal, zoals baksteen. Voor zijn mozaïeken werden vaak scherven gebruikt die afval waren van firma's in keramiek.
Bekijk de fotospecial van Antonio Gaudí. Klik hier.
Of bekijk de fotospecial van Park Guell van Antonio Gaudí. Klik hier.
