Thema 2012
Wonen en werken in hetzelfde gebouw, het gebeurt sinds vele eeuwen en onder diverse vormen. Denken we maar aan de bakker, slager of kruidenier die boven of achter zijn winkel woont. De fietsenmaker of de kleine garagist (vroeger de smid) die een atelier of werkplaats naast zijn woning of achteraan in de tuin aanbouwt. Of, meer hedendaags, het huis van een copywriter, een zelfstandige makelaar, een onthaalmoeder, een galerie ... De woning en de professionele zaak hoeven daarom nog niet van eenzelfde eigenaar te zijn.
Het samenwonen tussen werk en privé is echter wat in onmin geraakt. Kantoorgebouwen herbergen duizenden bedienden die elke dag een lastig (ook voor het milieu) werk- en woonverkeer moeten verduren. Huizen staan overdag leeg, winkelstraten zijn ’s avonds uitgestorven en boven de glitterende vitrines bevinden zich verkommerde etages. Want elke lopende meter vitrine telt en er is geen plaats voor een inkom die de verdiepingen bedient. Winkelstraten worden ’s avonds verlaten, ongure straten. Maar ook in binnensteden willen overheden en stedenbouwkundigen wonen en werken stimuleren, zelfs al is het niet door dezelfde gebruiker/bewoner.
Daarom koos bis voor deze vierde architectuurwedstrijd het thema ‘Wonen en werken’.
Hoe zien hedendaagse architecten de relatie tussen het wonen en werken op één perceel, onder één dak? Hoe benutten ze de soms beperkte ruimte zo efficiënt mogelijk? Welke oplossingen reiken zij aan om de uiteenlopende functies van wonen en werken rationeel te scheiden waar nodig en harmonieus in elkaar te laten overlopen waar het kan? Zodat privéleven en beroepsactiviteit in symbiose kunnen samengaan.
Bekijk de 5 Laureaten:
- Groen Steenbrugge - Groep3 architectuurburo
- Schoenwinkel met appartement - ONO architectuur
- Loods met woongedeelte wordt bel-etage met atelier - Dhooge & Meganck
- Garage wordt gezinswoning met kantoor en appartement - Volt-architecten
- Pakhuis verbouwd tot atelier met loft - BULK architecten
Wedstrijdcriteria
De architecten werden uitgenodigd projecten in te sturen die recent werden gerealiseerd en waarbij wonen en werken op een architecturaal geslaagde manier gecombineerd werden. Het mocht gaan om een nieuwbouwproject of om een renovatie, om een groot of een klein budget, in de stad, de groene rand of op het platteland.
De projecten moesten specifiek aan de volgende criteria voldoen:
- opgeleverd in België tussen 2008 en 2012
- residentieel en professioneel gebruik
- project mét bouwvergunning
- uitgevoerd door één of meer aannemers (geen doe-het-zelf)
- duurzaam, in de ruimere betekenis van het woord.
Populair thema
De respons was dit jaar verrassend groot: bijna 50 projecten! Het thema ‘Wonen en werken’ sprak duidelijk heel wat architecten en architectenbureaus aan. De kwaliteit van de ingezonden ontwerpen was heel behoorlijk tot uitstekend, evenwel zonder dat er echte uitschieters waren (wat dan ook uit de beoordeling van de jury bleek, zie hieronder). De meeste inzendingen betroffen kleinere, individuele projecten, maar er waren ook enkele collectieve en industriële gebouwen bij. Zoals de vorige jaren was er een mooie geografische spreiding van de deelnemers.
DE JURY
De jury bestond dit jaar uit:
Adinda Baro, Departement Werk en Economie van de Stad Gent
Kris Coremans, burgerlijk ingenieur-architect, landschapsarchitect en docent UGent
Veerle Wenes, Creative Director van de Artexis Group
Jo Lefebure, Stad Gent cel Architectuur
Algemene vaststellingen
- Er werden ongeveer evenveel renovatie- als nieuwbouwprojecten ingediend. Wat bij die laatste opviel: niettegenstaande de beperkte open ruimte in Vlaanderen en de dure gronden, waren toch veel van de ingezonden ontwerpen vrijstaande gebouwen op grotere kavels.
- Overwegend strakke, vrij typische, hedendaagse rechtlijnige architectuur, zelden verrassend.
- Er wordt opvallend veel gekozen voor heel veel wit in het interieur (wanden en meubilair), gecombineerd met overwegend zwarte of grijze vloeren (beton of tegels), een enkele keer ook al eens hout.
- De beschikbare oppervlakte wordt meestal functioneel en polyvalent gebruikt.
- Een beetje in tegenspraak met het vorige punt: in heel wat ontwerpen wordt een vide voorzien.
- Zoals uit de bis-architectuurwedstrijd van vorig jaar ook al bleek: binnen- en buitenruimtes worden steeds beter geïntegreerd.
