De VCB is in principe niet gekant tegen de vervanging van K-peil en netto-energiebehoefte door een S-peil. Het S-peil is globaal genomen een geschikte indicator om de intrinsieke kwaliteit van een gebouw te beoordelen. De VCB kant zich wel tegen het te strenge niveau van de S-peilen die de Vlaamse regering wil doorvoeren, en tegen de snelheid waartegen dit moet gebeuren. De voorgestelde verstrenging zal al de nieuwe woningen in Vlaanderen duurder maken. De VCB schat dat nieuwe woningen daardoor vanaf 2018 1% tot 2% of 15 tot 30 euro per m² duurder zullen worden.
Onderzoek heeft bovendien uitgewezen dat de lage S-peilen die de Vlaamse regering nu voorstelt, niet kostenoptimaal zijn. Tegenover de hogere kosten staan veel te lange terugverdieneffecten. De invoering van een streng S-peil zal tot dikkere isolatielagen leiden en bepaalde isolatietoepassingen uitsluiten. Dat zal de huidige schaarste aan isolatiematerialen nog doen toenemen en de prijzen ervoor verder opdrijven. De verstrenging komt dus op een slecht moment.
Twijfelachtig effect op CO2-uitstoot
Bovendien gaat een S31-peil vanaf 2018 en zeker een S28-peil vanaf 2021 weinig opbrengen op het vlak van CO2-uitstoot en energieverbruik. De energiebesparingen die door een laag S-peil worden bereikt, dreigen grotendeels ongedaan te worden gemaakt door de energie die nodig is voor de productie van het vereiste extra isolatiemateriaal.In het kader van een LCA (Life Cycle Analyse) kan een te streng S-peil zelfs contraproductief werken. De VCB vraagt dan ook een doorgedreven onderzoek naar het gecombineerde effect van energiebesparingen en van de ‘grijze energie’ die nodig is voor de productie van materialen. De regering heeft haar beslissing getroffen zonder zo’n studie uit te voeren. Voorts moet de overheid rekening houden met de extra energie die is vereist voor de extra koeling die nodig zal zijn wegens het grotere risico op oververhitting.
De meerkost omwille van het strenge S-peil zal niet alleen de bouw van nieuwe woningen maar eveneens de afbraak en vervangende vernieuwbouw voor bestaande woningen extra afremmen. Ook daardoor komt er een vertraging bij de verwezenlijking van de vooropgestelde doelstellingen op het vlak van CO2-uitstoot en energieverbruik. Hoe ambitieus kunnen de klimaatdoelstellingen van de Vlaamse regering dan nog zijn?
Te weinig voorbereidingstijd
Door de beslissing van de Vlaamse regering krijgt de sector nu amper twee maanden tijd om zich op het strenge S31-peil voor te bereiden. Dat het E-peil vanaf 2018 zou verlagen, was al langer gepland. Maar de vervanging van K-peil en netto-energiebehoefte door S-peil is nieuw. Helemaal onverwacht is het lage niveau van het S-peil dat vanaf 2018 zal worden ingevoerd. De invoering van een S31-peil vanaf 2018 staat ook haaks op wat de sector de laatste maanden heeft bepleit. Die had een lager startpeil (S38) en een meer geleidelijke verstrenging voorgesteld (eventueel naar S35 in 2021) in functie van de ervaringen die de sector intussen met het nieuwe peil zou hebben opgedaan.De onverwachts strenge aanpassing brengt nu met zich mee dat heel wat geplande nieuwbouwprojecten niet meer voor het einde van dit jaar kunnen worden ingediend. Voor de kandidaat-bouwers impliceert dit niet alleen een belangrijke vertraging. Zij worden daardoor ook geconfronteerd met een extra onverwachte kostenverhoging.
Bovendien is de VCB verbaasd dat de Vlaamse regering blijft aarzelen om energie-eisen op te leggen aan het bestaande woningpatrimonium. De grootste potentiële winst op het vlak van CO2-uitstoot en energieverbruik ligt in het grondig energiezuiniger maken van het bestaande woningpatrimonium. Maar wie een bestaande energieverslindende woning koopt, wordt momenteel geenszins verplicht die energetisch te renoveren. Het aantal vergunningsplichtige (grondigere) woningrenovaties blijft de laatste jaren dalen. Dit aantal zou integendeel fors moeten stijgen.
