"Het Tenboschpark is om verschillende redenen een uniek stukje Brussel. Het park is niet enkel de favoriete ontmoetingsplaats en collectieve tuin van veel buurtbewoners, er bevinden zich ook meer dan 400 plantensoorten, waarvan sommigen uniek zijn in België. Deze bescherming garandeert dat dit unieke stuk stedelijk groen behouden blijft voor de toekomst, zowel als botanische schatkamer én als publieke ruimte", stelt Ans Persoons, Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw en Erfgoed.
Van kasteeldomein en privé-arboretum tot publiek park
De geschiedenis van het park leest als een verhaal en begint in 1885, toen de familie Semet-Solvay een terrein aankocht aan de Vleurgatsesteenweg om er een kasteel te bouwen. De tuin omvatte toen een boomgaard en een moestuin. In de jaren 1950 nam Jean-Louis Semet, dendroloog en plantenverzamelaar, het domein over. Met een plan, want hij vergroot het domein door de aankoop van aanpalende percelen in de huizenblok tussen de Hector Denisstraat en de Vleurgatsesteenweg. Hij sloopt de woning van zijn grootouders en vervangt ze door een moderner gebouw, dat vandaag in gebruik is als ambassade van India.Samen met tuinman Hector Noyer legde hij tussen 1953 en 1980 een indrukwekkend arboretum aan met talloze zeldzame bomen en planten, veelal afkomstig uit het aanbod van Britse kwekerijen van die tijd. In 1982 kocht de overheid het domein aan met de bedoeling het open te stellen voor het publiek. Landschapsarchitect René Pechère ontwierp een aangepaste inrichting waarbij de oorspronkelijke collecties in ere werden gehouden en het park beter toegankelijk werd voor bezoekers. Sinds 1986 is het Tenboschpark officieel open voor het publiek.
Vier gebouwen in en rond het park worden mee beschermd: de voormalige conciërgewoning, een pittoreske tuinconstructie uit ca. 1900, het beheergebouw (Lariksenstraat 52) en de technische zone voor de tuiniers.
Botanische schatkamer in een compact stadspark
Hoewel het park met zijn 2 hectare eerder bescheiden van omvang is, herbergt het een ongekende verscheidenheid aan (meer dan 400) plantensoorten, waaronder een groot aantal zeldzame en opmerkelijke bomen die uniek zijn in België. De beplanting, met zijn wisselende kleuren en texturen per seizoen, is het hele jaar door een lust voor het oog en een leerzame ervaring voor natuurliefhebbers en passanten.Meerdere magnolia's, esdoorns, kastanjebomen, linden en eiken vormen het hart van de botanische waarde. Tegelijk biedt het park een toevluchtsoord aan vogels en andere fauna. Daarmee is het niet alleen een esthetische plek, maar ook een belangrijk schakelpunt in het Brusselse ecologische netwerk.
Naast de ecologische waarde heeft het park ook uitgesproken landschappelijke en esthetische kwaliteiten en het is een geliefde ontmoetingsplek voor buurtbewoners. De glooiende terreinstructuur wordt op speelse wijze benut om recreatieve functies te integreren: er is een speeltuin, een petanquebaan, sportfaciliteiten en een zandbak. De smalle, kronkelende paadjes nodigen uit om het park verder te ontdekking, weg van de stadsdrukte.
Levend erfgoed
Vandaag wordt het park beheerd door Leefmilieu Brussel. Nieuwe soorten worden regelmatig aangeplant, gebaseerd op botanisch onderzoek en experiment. De bescherming die nu werd toegekend, garandeert niet alleen het behoud van het patrimonium, maar ook van de dynamiek en de experimentele geest waarmee het ooit ontstond.Ans Persoons, Brussels Staatssecretaris voor Stedenbouw en Erfgoed, benadrukt dat deze bescherming het Tenboschpark niet 'bevriest' in de tijd:
"Dit erfgoed zal blijven evolueren. Het park leeft, groeit en evolueert mee met de seizoenen, de inzichten van botanici en de noden van de buurt. Het is een plek waar natuur, geschiedenis en buurtleven samenkomen en deze uitzonderlijke plaats is vanaf nu ook officieel beschermd voor de generaties Brusselaars die nog zullen komen", zegt Ans Persoons.
