De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) heeft de professionele bachelor bouw altijd aangezien als van cruciaal belang voor de promotie van het Technisch Secundair Onderwijs. Om jongeren en hun ouders ervan te overtuigen een TSO-opleiding te volgen is het belangrijk dat ze weten dat ook TSO toegang verschaft tot een hogere opleiding. De cijfers die de VCB recentelijk van vijf hogescholen heeft ontvangen, geven haar gelijk. Gemiddeld komen 68% van de studenten die een opleiding voor bachelor bouw aanvangen, uit TSO. Bovendien wil 25% van de afgestudeerde professionele bachelors bouw nadien verder studeren voor een masterdiploma.
Slechts 10 à 20 buitenlandse ingenieurs
Begin 2013 heeft de VCB nog acties ondernomen om buitenlandse ingenieurs aan te werven, onder meer uit Nederland en Portugal. Maar een jaar later zijn amper 10 à 20 buitenlandse ingenieurs actief betrokken bij bouwplaatsen in ons eigen land. Voor anderstalige ingenieurs (Portugezen, Spanjaarden en Oost-Europeanen) vormen de beperkte communicatiemogelijkheden in het Nederlands de belangrijkste struikelblok. Voor ingenieurs uit Nederland is er het probleem van de andere wetgeving en aanpak op de Vlaamse bouwplaatsen. Buitenlandse ingenieurs treft men wel meer aan in baggerfirma’s en andere bouwbedrijven die in belangrijke mate internationaal actief zijn.De Vlaamse bouwbedrijven zoeken hun technische kaderleden dus vooral op de eigen arbeidsmarkt. Gelukkig zijn de er laatste jaren drie opleidingen voor professionele bachelor bouw bijgekomen: naast in Schaarbeek (Sint-Lukas) en Aalst (KAHO Sint-Lieven) ook in Geel (Thomas More), Diepenbeek (PXL) en Oostende (Vives).
Drie maal meer afgestudeerde bouwbachelors
Het totaal aantal afgestudeerde professionele bachelors bouw is dankzij deze uitbreiding in het Nederlandstalig onderwijs kunnen stijgen van een 80-tal tot 2008 naar 234 in 2011. Dat komt ongeveer neer op een verdrievoudiging. Hun aantal is ook daarna op een hoog niveau gebleven: 230 in 2012 en 224 in 2013. In september 2013 hebben de vijf hogescholen die momenteel een opleiding voor professionele bouwbachelor aanbieden, in totaal 443 studenten kunnen inschrijven in het eerste jaar. Daardoor kan het aantal afgestudeerden binnen drie jaar op een hoog peil blijven.Uit de cijfers die de VCB van deze vijf hogescholen heeft ontvangen, blijkt dat gemiddeld 68% van de startende studenten uit TSO komen, 22% uit ASO, 6% uit BSO en 4% uit andere onderwijsvormen waaronder KSO. De opleiding voor bachelor bouw biedt dus een reële kans op doorstroming voor TSO-afgestudeerden. Bovendien is uit de cijfers naar voor gekomen dat een kwart van het aantal afgestudeerde bachelors doorstroomt naar een masteropleiding.
In de bouw maakt de opleiding voor professionele bachelor de doorstroomgedachte volledig waar. Het TSO kan hierdoor aantrekkelijker worden en meer jongeren aantrekken. Tegelijk ontstaat op die manier een bijkomende instroommogelijkheid voor de masteropleidingen en met name voor die van industrieel ingenieur.
Blijvende vraag naar technisch geschoolde kaderleden
Bij de Vlaamse bouwbedrijven bestaat nog altijd een belangrijke vraag naar technisch geschoolde kaderleden. Terwijl het aantal bouwarbeiders daalt, handhaaft het aantal bouwbedienden zich op een relatief hoog niveau. Dat blijkt uit de beschikbare RSZ-cijfers tot en met het tweede kwartaal van 2013. Op Vlaams niveau telden de bouwbedrijven tot midden 2013 ongeveer 24.200 bedienden. Dat is 17% meer dan in 2008.Het hoger aantal bouwbedienden heeft te maken met de toenemende complexiteit van het bouwbedrijf en de groeiende nood aan coördinatie, met name omwille van het almaar strengere E-peil en de onderlinge afstemming van ruwbouw-, verwarmings-, ventilatie- en afwerkingstechnieken die daardoor nodig is. Uit eerder onderzoek is gebleken dat ongeveer 60% van de bedienden in de bouwbedrijven technische functies invullen, voornamelijk van project- en werfleider, calculator, werfvoorbereider, inkoper en tekenaar. Voor die functies is een hogere bouwopleiding vereist. De opleiding van professionele bachelor bouw is een onmisbaar kanaal geworden om deze nood in te vullen.
