Architectuur

Nieuwe Europese richtlijn openbare aanbestedingen

Nieuwe Europese richtlijn openbare aanbestedingen
Het Europese Parlement heeft een nieuwe richtlijn goedgekeurd over openbare aanbestedingen. Daardoor zullen overheden voortaan niet langer verplicht zijn in zee te gaan met de goedkoopste aanbieder, maar mogen ze ook rekening houden met andere aspecten, zoals kwaliteit of arbeidsomstandigheden. “Op deze nagel kloppen wij al langer”, aldus de Vlaamse architectenorganisatie NAV. “Het is onbehoorlijk om voor de toewijzing voor architectuuropdrachten enkel maar de offerteprijs in rekening te brengen. Ook de projectvisie, kwaliteit van uitvoering of plan van aanpak zijn doorslaggevende elementen. Wanneer men dit niet meeneemt in de beoordeling, plaatst men de kwaliteit van het hele project op de helling.” De architectenorganisatie stelt voor om de offerteprijs voor maximum 30% van de totale beoordeling te doen meetellen.
Offerteprijs optimaliseren zonder kwaliteitsverlies is voor architectuuropdrachten quasi onmogelijk

Pakweg een aannemer kan zijn offerteprijs nog optimaliseren door zijn productie-efficiëntie te verhogen, of goedkopere prijzen te onderhandelen met leveranciers en onderaannemers. Maar die vlieger gaat voor een architectuuropdracht, die voor het leeuwendeel uit werkuren bestaat, niet op. De offerte hiervoor louter op de prijs beoordelen, tast dus rechtstreeks de kwaliteit van de uitvoering aan. Want wie vaak op basis van prijs overheidsopdrachten verliest, zoekt ofwel andere opdrachtgevers op, of doet zijn prijs dalen door tijdsbesteding en kwaliteit te beperken.

Ontwerpwedstrijden: huizenhoge investeringen zonder garantie op succes

Openbare aanbestedingen - en meer en meer zelfs private opdrachten - voor architectuuropdrachten worden voor het merendeel gegund via ontwerpwedstrijden. Ook daar stellen zich problemen omdat één aanbieder met de opdracht gaat lopen, en de anderen met lege handen achterblijven. Lees: niet vergoed wordt ondanks het feit dat ook hij heel wat kostbare uren heeft besteed aan het uitwerken van de opdracht. Nochtans kan het ontwikkelen van een visie- en ideeontwerp voor een bouwproject van 1,5 miljoen euro voor de architect oplopen tot circa 7.500 euro. Voor grotere projecten (15 miljoen euro) kan dit zelfs oplopen tot 35.000 euro.
In het ‘Convenant voor organisatoren van een architectuurwedstrijd’ stellen we daarom een aantal duidelijke randvoorwaarden op voor architectuurwedstrijden. Onder de 7 randvoorwaarden onder meer een goede projectdefinitie en dito gunningscriteria, een duidelijke omschrijving van de verwachtingen van de kandidatuurstelling, een beperkte selectie van kandidaten en een prijzengeld voor alle wedstrijdkandidaten die het tot de laatste ronde schoppen. Het Convenant, dat onder meer werd ondertekend door de Stad Gent en de Antwerpse Stadsbouwmeester Kristiaan Borret, kan nagelezen worden op www.convenant.be

Nieuwe Europese richtlijn biedt kansen, maar veel zal afhangen van de concrete omzetting door de lidstaten

Het is nu afwachten hoe de lidstaten van de Europese Unie de richtlijnen zullen omzetten in wetgeving. In die wetgeving kunnen ze zelf de vormvereisten omschrijven en bijvoorbeeld een puntenschaal invoeren. Daarbij kan omschreven worden welke parameters welk gewicht krijgen in de gunning. Om kwalitatieve en toch prijsgunstige overheidsopdrachten te kunnen realiseren stelt NAV voor om het criterium ‘offerteprijs’ bij openbare opdrachten voor dienstverleners en vrije beroepen voor maximum 30% van de beoordeling te laten gelden. Wanneer de ‘offerteprijs’ maximum 30% van de totale puntentoekenning bedraagt, zal de kwaliteitsgarantie, die blijkt uit de combinatie van andere criteria, zwaarder doorwegen. Met 1/3 van de punten behoudt het criterium ‘offerteprijs’ voldoende gewicht om extremen te vermijden.

Ook interessant