Nieuwbouw

Met BIM op weg naar procesoptimalisatie en kostenreductie

Met BIM op weg naar procesoptimalisatie en kostenreductie
MEVA
Procesoptimalisatie, veiliger werken en forse kostenreductie. Dit zijn een aantal voordelen die te behalen zijn als alle bedrijven in de bouwwereld werken volgens BIM. En hoewel deze voordelen zeer duidelijk zijn, blijkt in de praktijk dat er nog steeds fabrikanten en leveranciers in de bouwwereld zijn die er wel naar kijken, maar nog niet volledig voor gaan. De belangrijkste reden is dat veel bedrijven deze vertrouwelijke data in ‘de cloud’ nog niet veilig genoeg vinden. Volgens Tobias Wallner, BIM Consultant binnen MEVA Engineering is dit een kwestie van tijd kijkende naar de sterk toenemende vraag op dit gebied. MEVA is 5 jaar geleden van werken in 2D overgegaan naar werken in 3D en in die periode kwam ook BIM op. Omdat deze methodiek voor MEVA veel voordelen had, zijn ze sindsdien BIM-compatibel.

Wallner vertelt: “De laatste tijd neemt het aantal klanten dat conform BIM wil werken sterk toe in Europa, evenals in Amerika en Singapore. Dit merken we aan de vele BIM-modellen die klanten ons ter beschikking stellen.” BIM ofwel Building Information Modelling is een managementinformatiesysteem waarin alle data met betrekking tot alle processen voor een bouwwerk (een gebouw, een brug, een dam) op een gestructureerde wijze zijn gebundeld ofwel het is een complete datastructuur om met elkaar te communiceren.

Werkwijze BIM

Bij aanvang van een nieuw project wordt bij MEVA gestart met het genereren van een 3D-model, dat in BIM gebruikt wordt als centraal datamodel voor alle betrokken partijen (lees: van aannemer tot bekistingsleverancier en installateur). “BIM is opgezet vanuit de gedachte dat alle partijen die op welke wijze dan ook aan een bepaald bouwwerk meewerken, werken vanuit één datamodel dat in de cloud staat. Hoewel de mogelijkheden technologisch gezien al bestaan, wordt momenteel zo nog niet gewerkt door diverse partijen”, zo licht Wallner toe. “Vooralsnog werken de partijen die aan een bouwwerk meewerken met deelmodellen. Zo werkt MEVA met een apart bekistingsmodel en heeft de installateur een apart model voor zijn werkzaamheden. Een BIM-coördinator bij een project zorgt er vervolgens voor dat de verschillende deelmodellen gecombineerd worden en gaat na of er geen overlappingen in de planning zijn.”

Met BIM op weg naar procesoptimalisatie en kostenreductie
MEVA

Geen wet- en regelgeving

Op de vraag waarom veel partijen nog werken met deelmodellen, als de voordelen van het managementinformatiesysteem BIM zo significant zijn, antwoordt Wallner: “Dit heeft te maken met veiligheid en het feit dat er op dit gebied nog geen heldere wet- en regelgeving bestaat. Het gaat hier namelijk wel om ‘big data’ die vertrouwelijk zijn. Data waarvan een aannemer niet wil dat die zomaar voor iedereen toegankelijk zijn, omdat dan ongewenste veranderingen kunnen worden aangebracht in het 3D-model.” Data zoals betonconsistentie, de sterktes van steigers en bekistingen, het aantal mensen dat op een bepaald moment op een steiger aan het werk is etc. Eigenlijk alle informatie die nodig is om een gedegen planning voor een bouwwerk te kunnen maken. Momenteel wordt deze informatie vaak nog in een 2D-tekening geleverd met een bijbehorende planning en zet MEVA deze informatie om naar een 3D-model voor intern gebruik. “Dit is arbeid- en kostenintensief, omdat we alle planningen stuk voor stuk moeten doorlopen. Veel eenvoudiger zou het zijn als aannemers een 3D-model aanleveren aan alle betrokken partijen. Onze mensen weten dan namelijk in één oogopslag hoe de wanden eruit moeten komen te zien, welke materialen er gebruikt moeten worden en de overige details, die nodig zijn om een goed bekistingsmodel te maken. ”

Centraal dataformaat

“Om optimaal te kunnen werken met BIM is er een neutraal dataformaat, EFC geheten, in het leven geroepen”, zo legt Wallner uit. Ook op dit punt zijn nog enkele obstakels te nemen. Er wordt nog door teveel betrokken partijen gewerkt met verschillende software en dat terwijl alle data ergens in het proces toch moeten worden samengebracht. Dit is niet alleen uitermate tijdrovend voor alle betrokkenen in het proces, maar het leidt ook tot onnodige fouten en misverstanden. Ook is er nog niet voor alle type leveranciers een model in EFC beschikbaar. “Ook voor ons als bekistingsfabrikant bestaat er nog geen model in EFC. Dus vooralsnog moeten wij als organisatie op basis van 2D-tekeningen en relatief weinig informatie een prijsopgave maken, voor vaak uitermate complexe bouwprojecten. Omdat veel details op voorhand niet inzichtelijk zijn, moeten aannames gedaan worden en dat heeft prijsconsequenties. Als alle partijen wel met BIM zouden werken, dan kan een veel duidelijkere prijsopgave gemaakt worden en is het bouwproces aanmerkelijk transparanter”, aldus Wallner.

Met BIM op weg naar procesoptimalisatie en kostenreductie
Bidirectionele communicatie met BIM leidt tot efficiencyverhoging

Voorkomen van fouten

Werken volgens de BIM-methodiek heeft een aantal voordelen. Zo kan een eenmaal vervaardigd 3D-model, nadien door alle partijen worden gebruikt als geometrisch model en/of bouwmodel, plus dat alle benodigde data voor een goede planning digitaal voorhanden zijn. Alle betrokken partijen, inclusief MEVA, kunnen dus objectgeoriënteerd en parametrisch werken, planningen maken in BIM per object en vervolgens voor elk object stuklijsten genereren. Wordt in één van de objecten een aanpassing doorgevoerd of nadien nieuwe informatie toegevoegd, dan wordt dit per direct met 1 muisklik automatisch in alle deelmodellen doorgevoerd. Geen kans op fouten dus. Doordat bij een BIM-project het bouwwerk wordt verdeeld in secties en elke sectie weer in deelprojecten, is het mogelijk om ook het te gebruiken bekistingsmateriaal vanuit het oogpunt van tijd en beschikbaarheid zo optimaal mogelijk in te plannen. Op deze wijze kan reeds in het beginstadium worden nagegaan of er geen planningsfouten (tijdbotsingen of andersoortige overlappingen) zijn gemaakt en kan aanzienlijk worden bespaard op bouwkosten. En ook vanuit veiligheidsoogpunt is BIM een aanrader. Zo kan bijvoorbeeld makkelijk worden nagegaan of een steiger berekend is op de grote hoeveelheid mensen die tegelijkertijd op een bepaalde plaats bij het bouwwerk aan het werk zijn, of voldoende en de juiste apparatuur op locatie is, of dat de constructie van de bekisting afdoende is, of nog extra ondersteuningspunten moeten worden aangebracht, etc. Met andere woorden: BIM is geen overbodige luxe, maar juist dé tool bij uitstek om bouwprocessen in zo kort mogelijke tijd, zo veilig, optimaal en efficiënt mogelijk uit te voeren.

Met BIM op weg naar procesoptimalisatie en kostenreductie

Samenwerkingspartners

Hoewel BIM als werkmethodiek inmiddels al jaren bestaat, werkt MEVA er nu inmiddels zo’n 5 jaar mee. Gewerkt kan worden volgens de BIM-methodiek in alle sectoren waar gewerkt wordt met beton, van architectuurbouw, hoogbouw, infra- en industriebouw tot woning- en utiliteitbouw. Nadat de klant een monster en een planning heeft geleverd van een bouwdeel, kan MEVA per bouwdeel berekenen wat het juiste gewicht, de hoogte en het oppervlakte is, nagaan wat het voor een element is en of het wellicht kan worden samengebouwd om nadien als één geheel te worden verplaatst met behulp van een bouwkraan naar een volgende te bouwen verdieping etc. Wallner: “MEVA is op dit moment zoekende naar partnerships met aannemers, architecten- en ingenieursbureaus die bereid zijn om gezamenlijk dit BIM-concept uit te werken, zodat voortaan complete projecten in BIM kunnen worden afgehandeld. In het ene Europese land lopen de onderhandelingen op dit gebied vlotter dan in het andere land. Zo wil het ene land wachten tot er concreet wet- en regelgeving is op dit gebied en andere landen gaan er gewoon mee aan de slag. Dit is sterk cultuurafhankelijk.” In Amerika heeft MEVA reeds één klant die volledig met BIM werkt. In de Benelux zijn wij nu druk doende om het onderwerp goed te doorgronden en onze internetprocessen verder te optimaliseren, zodat wij onze klanten nog meer toegevoegde waarde kunnen bieden en ons BIM-bekistingsmodel volledig in hun processen kunnen integreren.

Opleiden

In alle landen waar MEVA actief is in Europa worden medewerkers ondertussen opgeleid om te kunnen werken met BIM/CAD-software en de BIM-filosofie. Wallner: “Het streven is om binnen afzienbare tijd in elke Europese vestiging een BIM-afgevaardigde te hebben. Op dit moment worden alleen nog maar op het hoofdkantoor van MEVA in Duitsland projecten conform BIM gerealiseerd, vanwege het feit dat hier nu nog de meeste competentie aanwezig is. Stap voor stap wordt dit de komende maanden uitgerold naar andere Europese vestigingen.”

Resultaten

Ondanks het feit dat MEVA vooralsnog intern werkt met BIM, zijn de eerste resultaten al duidelijk zichtbaar. Zo is de planningszekerheid sterk verbeterd, kan relatief eenvoudig worden nagegaan of planningen kloppen en/of de stuklijsten overeenstemmen met de gemaakte planningen. Wordt ergens in de tekening een wijziging doorgevoerd, dan verandert dat automatisch in het basisplan, in alle daaraan koppelde deelmodellen en in de stuklijsten. Noemenswaardig is verder dat het 3D-model uitmate handig is voor communicatie met de opdrachtgever.

Ook interessant