Helft van huidige woningeigenaars kan energierenovatie niet betalen

Deze dagen berichten heel wat media over de dalende registratierechten, zo ook Bouw & Wonen. De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) is tevreden over de verdere daling bij ingrijpende energetische renovaties. Terwijl vandaag nieuwe eigenaars bij energetische ingrepen kunnen rekenen op een voordeel van 1% (5 in plaats van 6% aan registratierechten), zal dit voordeel binnenkort 2% bedragen (1% in plaats van 3%). Dat speelt in op de vraag om een vastgoedtransactie veel meer te verbinden aan de nodige energetische ingrepen.

De VCB breekt al langer een lans om elke overdracht van een woning systematisch te verbinden aan een ingrijpende renovatie. Indien bij elke overdracht van een woning een energetische renovatie volgt, betekent dit dat 90% van alle woningen tegen 2050 energetische gerenoveerd zullen zijn. Dat blijkt uit VCB-berekeningen. En dat is noodzakelijk om de klimaatuitdaging aan te gaan. Uit een recent rapport blijkt dat iets meer dan de helft van de woningeigenaars in Vlaanderen niet het geld hebben voor een energetische renovatie. Aangezien 90% van de huizen en flats in onze regio in handen zijn van gezinnen en particulieren, zijn de huishoudens cruciaal voor onze energie- en klimaatdoelstellingen.

“De overheden in ons land voorzien reeds heel wat premies en incentives. Nu ook een extra voordeel met de verdere verlaging van registratierechten voor degene die binnen de vijf jaar na de woonaankoop de nodige energetische ingrepen doorvoeren. Om de renovatiegolf verder op de rails te zetten, doen we er daarom goed aan alle incentives onlosmakelijk te koppelen aan een energetische renovatie binnen de vijf jaar na de overdracht van een woning. De overdracht van de woning is het momentum bij uitstek aangezien ouderen en gezinnen die al langer woningeigenaar zijn, veel moeilijker te bewegen zijn tot ingrijpende renovaties”, zegt Marc Dillen, directeur-generaal van VCB

In De financiële barrière voor klimaat- en comfortrenovaties, een recente studie in opdracht van Agoria, heeft prof. Dr. Johan Albrecht van de UGent berekend hoeveel procent van de eigenaars financieel niet in staat is om hun woning aan te passen aan de minimale eisen van de Vlaamse wooncode, aan de vooropgestelde klimaateisen en bijkomend aan de noodzakelijke comforteisen. De studie houdt rekening met de capaciteit om beroep te doen op vreemd vermogen (bijv. een renovatielening) enerzijds en om stapsgewijs op basis van eigen middelen te renoveren anderzijds. Daaruit blijkt dat iets meer dan de helft van de eigenaars financieel niet bij machte is om de financieringskost voor de aanpassing van de woning aan de klimaateisen te dragen, vooral niet als zij daarvoor enkel rekenen op eigen spaarmiddelen. Enkel huishoudens met een maandelijks inkomen van 3.000 euro en meer kunnen al de noodzakelijke renovatiekosten financieren. Een groot aandeel van de eigenaars die de renovaties niet kunnen betalen, komen zelfs meer dan 50.000 euro te kort.

Tabel 8: aandeel van de eigenaars met ontoereikende financieringscapaciteit

Type van woningrenovatie	Eenmalige investering met vreemd vermogen	Stapsgewijze aanpak op basis van eigen spaarmiddelen
Aanpassing aan de wooncode	19%	34%
Aanpassing aan de klimaateisen	40%	51%
Aanpassing aan wooncode en comforteisen	29%	41%
Aanpassing aan klimaat- en comforteisen	47%	59%

Bron: Johan Albrecht, De financiële barrière voor klimaat- en comfortrenovaties

Koop je woning met ondermaats EPC? Dan kies je voor energetisch renovatieproject

De renovatiegraad blijft beperkt tot ongeveer 1% van het gebouwenbestand. Het aantal vergunningen voor woningrenovaties is in Vlaanderen in 2020 opnieuw gestegen tot 18.974. In de eerste helft van dit jaar zien we dat aantal verder oplopen (zie grafiek als bijlage hieronder toegevoegd). Dat is stukken beter dan de circa 13.000 vergunde woningrenovaties die in 2017 werden geregistreerd maar uiteindelijk niet veel beter dan het aantal renovatievergunningen die in de periode van 2003 tot 2010 werden toegekend. Hoewel heel wat woningen al beschikken over isolerend glas (80%); dak- of zolderisolatie (75%); muurisolatie (bijna 50%); vloerisolatie (30%); blijkt uit de scores van de energieprestatiecertificaten dat amper 5% van de Vlaamse woningen het future-proof A-label haalt. Maar liefst 95% van de woningen voldoet dus niet aan het lagere energieniveau dat voor 2050 wordt vooropgesteld. De energieprestatie van je woning vind je terug in je energieprestatiecertificaat (EPC). Daarin worden vandaag al de nodige ingrepen en prijsindicaties aangegeven. Klik hier voor een voorbeeld-EPC.

“Een kandidaat-koper die zich een woning met ondermaats EPC aanschaft, kiest bijgevolg voor een energetische renovatie. Goed voor het klimaat, je wooncomfort, je energieverbruik en je portemonnee. De Vlaamse regering heeft bovendien onlangs beslist dat vanaf volgend jaar een energetische renovatie verplicht is bij de overdracht van een niet-residentieel gebouw zoals kantoren, horecazaken, handelszaken, scholen, zorginstellingen enz. Datzelfde principe kan een hefboom vormen voor de verhoopte renovatiegolf van residentiële gebouwen”, besluit Marc Dillen van VCB.

Lees ook:

• Registratierechten worden verlaagd voor wie een woning koopt
• Kaarten lagen zelden zo goed om een huis te bouwen of te renoveren
• Renovatiemarkt moet dringend gestut worden door relancebeleid
• Energiehuizen zullen Vlaming wegwijs maken in energie