Gered deel van de Scheepsdalebrug dient monument te worden

Sedert jaren is het belang van ingenieur Arthur Vierendeel voor de ontwikkeling van de metalen bruggenbouw gekend en erkend, door bouwkundigen en wetenschappers in binnen- en buitenland. De Scheepsdalebrug was een getuige van het genie van Vierendeel en het vakmanschap van de toenmalige constructeurs. Het was het oudste nog bestaande voorbeeld van de oorspronkelijke ontwerpprincipes van de metalen Vierendeel-bruggen, en de enige Vierendeeldraaibrug die ooit in de wereld gebouwd werd.

Toen in 2006 de eerste plannen bekend werden om de Scheepsdalebrug door een nieuwe constructie te vervangen richtte het SAK (Studie- en Actiecomité) Sint-Pieters in november van dat jaar een brief aan het college van burgemeester en schepenen van de stad Brugge en in juli 2007 aan minister Hilde Crevits met de vraag om minstens een stukje van de brug te bewaren. Hierop werd jammer genoeg niet positief gereageerd.

In mei 2009 lanceerde de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie vzw in extremis een noodkreet - in volle voorbereidingstijd tot de verkiezingen zodat de respons van de politieke verantwoordelijken en hun administraties nihil bleef. Na de regeringsvorming werd de oproep herhaald en ontstond een hele beweging voor behoud van de brug, waarbij tal van andere organisaties en prominente ingenieurs de oproep ondersteunden. Opnieuw waren de reactie van overheidswege niet begrijpend en negatief.

Gezien de grote erfgoedkundige waarde van de intussen gesloopte Scheepsdalebrug kwam ook hevig internationaal protest tegen de sloop van onder meer ISCARSAH (International Scientific Committee on the Analysis and Restoration of Structures of Architectural Heritage, afhangend van ICOMOS, de International Council of Monuments and Landscapes) en deskundigen uit Frankrijk, Nederland, Duitsland, Groot-Brittannië, Zwitserland, Spanje, Italië, de USA en Canada. Het werk van Arthur Vierendeel geniet immers internationale erkenning.

De Vierendeelligger betekende een revolutie in de bruggenbouw. Juist nu Brugge stadsarchitect Louis Delacenserie met een tentoonstelling eert, verdwijnt een belangrijke realisatie van een minstens zo vermaard Brugs ingenieur. Arthur Vierendeel (1852-1940) woonde het grootste deel van zijn loopbaan in Brugge en was naast hoofdingenieur-directeur van de Provinciale Technische Dienst West-Vlaanderen ook hoogleraar aan de K.U.Leuven. Eigenlijk is Arthur Vierendeel internationaal meer bekend en gewaardeerd dan Delacenserie...

In de loop van september-oktober 2009 werd via een aantal gesprekken en onderhandelingen even de verwachting geschapen dat er door de overheid toch nog een klein segment van deze unieke Vierendeelbrug zou gered worden. Dit bleek achteraf echter niet zo te zijn.

De Vlaamse en Brugse Overheid bleven zich formeel verzetten tegen het behoud en het opstellen van een deel van deze brug op het openbaar domein. De NV Waterwegen en Zeekanaal eiste zelfs dat de brug volledig verschroot werd!
Door de beslissing van de verschillende betrokken overheden om niets van de brug te bewaren, werd het vertrouwen in de verschillende instanties die bij bescherming van het onroerend erfgoed betrokken zijn ernstig geschaad.

Daarom hebben het Erfgoedforum Brugge vzw, SAK Sint Pieters, de West-Vlaamse Gidsenkring Brugge, de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie vzw (VVIA) en een aantal verenigingen de voorbije weken verdere pogingen ondernomen om een deel van de brug te redden.

We slaagden er ultiem in om samen met het straalbedrijf Vermander uit Brugge een stuk van de Scheepsdalebrug te vrijwaren. Dit bedrijf kan ook instaan voor het herstellen en de antiroestbehandeling van het geredde brugdeel.

De kosten verbonden aan de aankoop van het brugdeel, het bijwerken en opstellen van het stuk en het voorzien van een anti-corrosie behandeling zullen niet hoog oplopen. De totaalkost voor het verwerven, behandelen en opstellen van het brugdeel dat gered werd zal volgens een eerste raming minder dan 1% bedragen van de prijs van de nieuwe brug.

Besluit:

De verenigingen die ijverden voor behoud van een brugdeel hopen op de eerste plaats dat het stuk , zoals eerder door hen vooropgesteld, in de buurt van de Scheepsdalebrug een prominente plaats krijgt op openbaar domein.
De verenigingen geven op dit ogenblik de voorkeur aan de oprichting van het geredde onderdeel op het grondgebied van de stad Brugge, als monument en eerbetoon aan ingenieur Vierendeel.
Mochten de verschillende overheden hierop niet wensen in te gaan, dan houden zij het onderdeel ter beschikking voor de opstelling als monument
- in de provincie West-Vlaanderen, bv op provinciaal domein (ingenieur Vierendeel was immers de eerste hoofdingenieur-directeur van de Provinciale Technische Dienst van West-Vlaanderen)
- of elders in Vlaanderen, eventueel op domein van de K.U. Leuven in Heverlee (dep. Burgerlijke Bouwkunde, ir. Vierendeel was immers een belangrijk hoogleraar van de K.U.Leuven).