Vijf jaar geleden was de situatie heel anders. Toen bedroeg de gemiddelde huizenprijs 334.000 euro en volstond een gezamenlijk jaarinkomen van circa 71.000 euro om een woning te kunnen financieren. Sindsdien is het benodigde inkomen met 40 procent toegenomen. De Hypotheker becijferde dat een stel met twee inkomens van 49.528 euro net voldoende kan lenen om de huidige gemiddelde woningprijs te dekken. Tegelijkertijd blijven de lonen achter bij de inflatie en zijn de kosten van levensonderhoud fors gestegen. Daarbovenop is ook de rente verdubbeld: van 1,84 procent vijf jaar geleden naar 4,06 procent nu.
Woningvoorraad verder onder druk
De huidige situatie raakt vooral alleenstaande huizenkopers. Zij moeten vaak een groot bedrag aan eigen geld meenemen om kans te maken op een woning. De woningkrapte en de stijgende huizenprijzen maken het echter lastig om door te stromen naar een grotere woning of om überhaupt een eerste huis te bemachtigen. De verwachting is dat de huizenprijzen dit jaar verder stijgen, hoewel deze stijging minder fors zal zijn dan in 2024. Zo wordt een gemiddelde prijsstijging van 7 tot 10 procent verwacht, wat de positie van eenverdieners nog verder onder druk zet. Daar komt bij dat het aantal afgegeven bouwvergunningen opnieuw is gedaald. In het eerste kwartaal van 2025 zijn slechts 12.500 vergunningen verstrekt; dat is 3.500 minder dan in dezelfde periode vorig jaar. Daarmee komt de doelstelling om 100.000 nieuwe woningen per jaar te bouwen steeds verder uit zicht.De Hypotheker waarschuwt dat de woningkrapte alleen maar nijpender wordt als er niet snel actie volgt. "Hoewel het modale inkomen is gestegen en de maximale leencapaciteit is toegenomen, wordt dit tenietgedaan door de woningkrapte en sterk stijgende huizenprijzen", benadrukt Boudewijn de Jong, hypotheekadviseur bij De Hypotheker Rotterdam Goudsesingel. "Dit heeft tot gevolg dat een gemiddelde woning voor single huizenkopers heel lastig bereikbaar is geworden. Zij komen vooral in aanmerking voor lager geprijsde woningen, maar ook daar is de concurrentie groot. Naast singles dreigen koopwoningen ook voor tweeverdieners buiten bereik te raken. Deze ontwikkeling heeft een enorme impact en leidt ertoe dat belangrijke levensbeslissingen worden uitgesteld, zoals gezinsuitbreiding. Daarom is het van belang dat het kabinet meer vaart te maakt met het vergroten van de woningvoorraad, door nieuwbouw of woningtransformaties. Alleen zo kan de woningmarkt ook voor een brede groep Nederlanders toegankelijk blijven."