De Europese Commissie heeft besloten om geïmpregneerd hout voor gebruik in de tuin in de nabije toekomst te verbieden.
Het impregneren of verduurzamen van hout gebeurt met behulp van chemische middelen. Meest gebruikt zijn de zg. Wolmanzouten (zo genoemd naar de uitvinder) die chroom en koper bevatten, al dan niet in combinatie met arseen of fluor.
Wolmanzouten geven het hout de typisch groenblauwe kleur. Andere houtverduurzamingsmiddelen zijn boorhoudende verbindingen, azaconazole en daaraan verwante stoffen, carbamaten en koper- en zinknaftenaat.
Creosootolie wordt nog maar weinig toegepast. Met creosoot verduurzaamd hout is bruin van kleur, vettig en ruikt rokerig. Een bekende toepassing van creosoot zijn de spoorwegbiels. Creosootolie is gemaakt uit steenkoolteer. Carbolineum lijkt op creosoot. Hiermee behandeld hout is donkergroen of bruinzwart van kleur. Zowel creosoot als carbolineum zijn in een aantal landen verboden vanwege hun giftigheid.
Impregneermiddelen kunnen door uitloging in het milieu terechtkomen. Uitloging is een proces waarbij stoffen uit het hout ontsnappen (vooral bij (in)direct contact van het verduurzaamde hout met de bodem of water) en terecht komen in lucht, water en/of bodem. Milieuschadelijke stoffen die in verduurzaamd hout aanwezig zijn (arseen, koper, chroom en polycyclische aromatische koolwaterstoffen of PAK's) zijn slecht afbreekbare stoffen die schadelijk zijn voor bodem- en waterorganismen. De mate waarin uitloging plaatsvindt is afhankelijk van de zorgvuldigheid waarmee geïmpregneerd is.
Geïmpregneerd hout mag zeker niet verbrand worden omdat de verduurzamingsmiddelen bij verbranding worden omgezet in giftige arseenoxides, dioxines, PAK's en chroomoxides. Zelfs in verbrandingsovens worden alle schadelijke stoffen, zoals arseen, niet altijd weggefilterd. In feite dreigt dat geïmpregneerd tuinhout dat nu nog op grote schaal wordt gebruikt, in de toekomst een enorm milieuprobleem te vormen.
De milieubeweging pleit al lang voor een verbod op chroom- en arseenhoudende houtverduurzamingsmiddelen en creosoot vanwege de schade voor milieu en gezondheid. In Nederland besliste de overheid bijna tien jaar geleden al om het verduurzamen met wolmanzouten te verbieden voor hout dat bestemd is voor gebruik door particulieren, voor speeltoestellen en voor hout dat direct of indirect in contact staat met de grond. Om te voorkomen dat hout dat in het buitenland met wolmanzouten is geïmpregneerd nog op de Nederlandse markt wordt verkocht, vroeg de Nederlandse Staat aan de Europese Commissie om ook de import van deze producten te mogen verbieden.
Het is in antwoord op die vraag dat de Europese Commissie deze week beslist heeft om het gebruik van geïmpregneerde producten voor de consumentenmarkt te verbieden. Alleen voor sommige toepassingen (bv. weideafsluitingen) zou nog geïmpregneerd hout mogen worden gebruikt, maar dan zonder arseen.
De Belgische minister van Volksgezondheid Tavernier heeft aangekondigd dat hij die Europese Richtlijn nog tijdens deze legislatuur in een Belgische wet zal omzetten. De kans is dus groot dat veel van het geïmpregneerd hout in de nabije toekomst uit de winkelrekken zal verdwijnen.
- Bouw & Wonen Partners:
