Bouwsector staat op de rem maar zit nog niet in het decor

In september 2010 kon de architectenbarometer van NAV (de Vlaamse architectenorganisatie) nog positieve signalen de wereld in sturen. Een jaar verder is het beeld genuanceerder. Het huidig werkvolume daalt lichtjes maar vooral de toekomstverwachtingen zijn minder optimistisch. Opvallende sterkhouder is de renovatiemarkt maar ook de niet-residentiële projectbouw (kantoren en bedrijven) kruipt stilaan uit zijn dal. NAV maakt zich ongerust over de kostprijs van het bouwen die alweer meer dan 8% is gestegen met vorig jaar. 375 architecten werkten mee aan het onderzoek waarbij vier segmenten worden bekeken: De particuliere woningbouw, de residentiële projectbouw, de niet-residentiële projectbouw en de overheidsprojecten.

Particuliere woningbouw piekt in renovatiesegment

In de particuliere nieuwbouw hebben 63% van de architecten voldoende tot meer werk. Dit is een daling van 3,1% ten opzichte van 2010. Hiermee zit men bijna weer op het niveau van 2009. In de particuliere renovatiemarkt geven 89,8% van de architecten aan voldoende tot meer werk te hebben. Dit is nog een iets sterker cijfer dan 2010 waar men strandde op 88,3%.

Renovatie piekt en dit is niet zo verwonderlijk. Bouwgronden worden duurder en renovatie laat meer toe om uw budget te spreiden.

De verwachtingen voor het volgende jaar zijn ook negatiever in de nieuwbouw dan in de renovatie. In de nieuwbouw verwacht 25% eerder een daling dan 17% een stijging. In de renovatie zien we de verhoudingen omgekeerd. 16% verwacht een daling tegenover 27% een stijging.

Bouwen wordt duur

Opvallend in dit onderzoek is de fikse toename van het budget voor woningbouw. Het gemiddeld budget voor een nieuwbouw (excl.btw, excl.grond, excl.kosten architect) klokt af op 263.244,8 euro. Dit is een stijging van 8.3% in vergelijking met 2010. Toen steeg het budget ook al met 3,1%.

Bij renovatie merkt men een nog sterkere stijging. In 2011 wordt dit geschat op 134.514,8 euro, wat een stijging is van maar liefst 11,7% t.o.v. 2010. Betaalbaar bouwen en verbouwen wordt de grootste uitdaging voor de volgende jaren.

Niet-residentiële projectbouw kruipt uit dal.

In het segment van de residentiële projectbouw (appartementsbouw, meergezinswoningen) heeft 64,4% van de architecten voldoende tot meer werkvolume. Dit is een terugval tegenover 2010 met een kleine 5%. Er is ook hier een dalende toekomstverwachting. 23,6% verwacht een daling tegenover 16,7% een stijging.

Bij de niet-residentiële projectbouw (bedrijven, kantoren) noteert men echter een stijging tot 71% (2010 = 69,1%). Het was vooral dit segment dat een scherpe duik optekende tijdens het dieptepunt van de economische crisis en nu langzaam weer uit het dal kruipt. Het aandeel positivo’s voor de toekomst kent een toename van 8,8% (in 2010) tot vandaag 17,6%. Al moet gezegd dat eveneens 17% een daling verwacht.

Overheidsprojecten sterkhouder toch vandaag

Het werkvolume in dit segment blijft bijna gelijk tegenover vorig jaar. 74,6% geeft hier aan voldoende of meer werk te hebben (2010 = 74,8%). Deze sector heeft immers minder invloed van conjunctuurgolven. Toch is er een iets sterkere negatieve tendens in de toekomstverwachtingen. 19,8% verwacht hier een daling van het werkvolume (2010 = 14,5%). Dit is niet geheel onverwacht rekening houdende met de besparingsrondes die overheden laten uitschijnen.

Onrendabele architectenpraktijken

Meer dan de helft van de bevraagde architecten is niet tevreden over de rentabiliteit van zijn architectenpraktijk. Voornaamste redenen hiervoor zijn dat er te veel uren gewerkt moeten worden die niet doorrekenbaar zijn (48,3%) en dat de architect een te laag ereloon ontvangt in functie van de opdracht (33,8%). Opvallend is ook dat steeds meer architectenbureaus (13,2%) een stijging van het aantal medewerkers aangeven (2010 = 10,8%). Schaalvergroting is hier vooral aan de orde.