Hoe komt het toch dat bij veel organisaties het hardnekkige beeld blijft bestaan dat kunst alleen een dienende functie heeft..als een charmante maar niet noodzakelijke toevoeging?
En hoe komt het dat kunstenaars of kunstinstellingen maar nauwelijks in staat zijn om dit beeld te doorbreken en de meerwaarde van hun product voor het voetlicht te brengen?
In mijn eigen praktijk kom ik het veel tegen. Als je zowel actief bent op het vlak van visuele communicatie als beeldende kunst ken je beide kanten van de medaille. Om het kortweg samen te vatten; er is kunst zonder en kunst met doelstelling. Als kunstenaar maak ik tekeningen zonder doelstelling. Als een organisatie of instituut een kunstopdracht uitschrijft gaat het over kunst met een doelstelling. Omdat “kunst” in combinatie met “doelstelling” een beetje vloeken in de kerk is wordt die doelstelling vaak impliciet omschreven; het kunstwerk moet bijvoorbeeld een relatie leggen tussen de hoofdentree en de achterliggende tuin. Of; het werk verbeeld een thema passend bij de organisatie. Je kunt er als kunstenaar en als organisatie veel kanten mee op en het beoordelen van ingeleverde ideeen is dan ook niet eenvoudig. Uiteindelijk verzandt het kunstproject in een smaak of ego kwestie of draait het om de vraag of het rendabel is om in de betreffende kunstenaar te investeren.
Jammer, want wanneer de organisatie en kunstenaar samen tot betere concepten komen wordt er veel effectiever gebruikt gemaakt van de communicatieve slagkracht van beeldende kunst.
Elke organisatie zal de waarde van een sterk imago erkennen. De perceptie van klanten en opdrachtgevers is essentieel, maar ook het uitdragen van de identiteit intern, naar de eigen werknemers is belangrijk. Zij moeten visie en karakter met overtuiging onderschrijven, er de schouders onder zetten en het uitdragen. En ze moeten het voelen.En daarvoor hebben we in- en externe propaganda; personeelsuitjes, inspiratie-events, powerpoint-presentaties, campagnes, websites, brochures en flyers.
Maar kunst kan dat ook. Juist! Want kunst heeft een grote troef op zak; het vormgeven van emotie. Diepere inhoudelijke waarden als visie, ambities, geschiedenis en toekomst kan door kunst tastbaar en voelbaar gemaakt worden. De onderliggende boodschap, de diepe essentie heeft een communicatief zwaargewicht nodig. Niet alleen om te verbeelden, maar ook om te kaderen. Kunst is dan niet dienend, maar richtinggevend. Die kracht vind je niet in reguliere communicatiemiddelen.
Daarbij trekt kunst ons even uit de alledaagse mores van omzet en produktie draaien. Ik hoef niet te vertellen wat deze moraal ons als samenleving heeft opgeleverd.
Waar halen we onze inhoud, de betovering vandaan? Waardoor raken we geinspireerd? Moeten we bezieling halen uit de betekenisloze foto blow-ups die als alternatief worden gepresenteerd? Het een kan echt geen ruilmiddel zijn voor het ander. Het wordt tijd dat het bedrijfsleven ruimte maakt voor de communicatieve slagkracht van kunst en er zijn marketing-communicatie budgetten voor gaat aanspreken. En het wordt tijd dat kunstenaars die ruimte zelf ook gaan veroveren.
