Architecten 'wonen' twee weken bij TU Delft voor beter gebouw

Aan de TU Delft wordt vandaag het startsein gegeven voor een ‘charrette’, een voor Nederland unieke vorm van ontwerpen. Ector Hoogstad Architecten introduceert dit kickstart-ontwerpproces voor de nieuwbouw van de faculteit Technische Natuurwetenschappen. Twee weken lang ‘wonen’ medewerkers van het architectenbureau bij de toekomstige gebruikers van de nieuwbouw. “We kruipen letterlijk in hun huid om zo een beter gebouw te kunnen maken”, zegt architect Joost Ector. “Eigenlijk is het vreemd dat niet veel meer architecten dat doen.”

Het principe van de charrette is ontstaan aan de beroemde 19e-eeuwse École des Beaux-Arts in Parijs. Inmiddels staat het voor een zeer intensieve overleg- en ontwerpperiode aan het begin van een project. Volgens Ector heeft dat grote voordelen: “Je kunt veel beter de wensen van gebruikers doorgronden door letterlijk bij ze te ‘wonen’ en komt zo veel sneller tot de kern. Ook leren ontwerpers, adviseurs, opdrachtgever en gebruikers elkaar onderling heel snel goed kennen. En dat betaalt zich terug als je twee jaar met elkaar gaat samenwerken.”

In Nederland is de aanpak nieuw, in de Verenigde Staten gebeurt het veel vaker, vooral bij urban planning. Ector verwacht niet dat charrettes snel gemeengoed zullen worden. “Als architect moet je oprecht betrokken zijn bij de opdrachtgever en de gebruikers van je gebouw, je kunt niet doen alsof. Ook moeten zij er zelf de voordelen van zien. En ten slotte moet de opdracht zich ervoor lenen. Vooral bij complexe projecten met veel partijen loont het zeer de moeite. Je moet het alleen doen als het écht toegevoegde waarde heeft.”

Frans Gortemaker, projectleider van de nieuwbouw voor de faculteit Technische Natuurwetenschappen, zag die waarde direct. Volgens hem is het zelfs een essentieel onderdeel van het ontwerpproces. “Zelf heb ik dertig jaar bij Unilever gewerkt. Daar leer je extreem goed luisteren naar je klanten. Of je nu wasmiddelen, levensmiddelen of een complex gebouw ontwikkelt, je moet precies weten wat de gebruiker wil. Een charrette is een heel efficiënte manier waarop je dat als architect écht goed kunt aanpakken.”

Vier medewerkers van Ector Hoogstad Architecten zijn de komende twee weken permanent op de TU Delft gestationeerd. Behalve brainstorms en ontwerpworkshops organiseert het bureau ook een excursie, onder meer naar verschillende laboratoriumgebouwen in Nederland. De nieuwbouw voor Delft Chem Tech, de afdeling Biotechnologie, het Reactor Instituut Delft en de nieuwe afdeling Bio Nano Science van de faculteit Technische Natuurkunde bestaat uit 33.000 m2 aan kantoor-, onderwijs- en labruimten.

Ector Hoogstad Architecten organiseerde eerder charrettes bij onder meer de nieuwbouw voor zorgcentrum Viataal in Sint-Michielsgestel en bij UniC, een innovatieve middelbare school in Utrecht. De TU Delft-charrette wordt op 19 september afgerond. In 2011 moet de nieuwbouw klaar zijn.