Vastgoed

Zorg op afroep en privacy belangrijkste peilers seniorenhuisvesting

Het aantal senioren groeit. Veel senioren willen niet alleen zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen, maar moeten dat ook. Het aantal senioren dat in aanmerking komt voor zorg in een verzorgingstehuis wordt met de nieuwe maatregelen omtrent het scheiden van wonen en zorg steeds kleiner. Echter, het aanbod van voor senioren geschikte woningen voldoet niet aan de vraag, zowel kwalitatief als kwantitatief. Moeten er dan massaal woningen gebouwd worden die geschikt zijn voor ouderen? Of is het verstandiger te kijken naar het bestaande aanbod van woningen en welke wijzigingen daar in nodig zijn om ze geschikt te maken voor senioren? Uit onderzoek blijkt dat de aanleunwoning door senioren zelf als een zeer goed alternatief wordt gezien bij een volgende verhuizing, 60% van de 65-plussers zou in de toekomst wel in een aanleunwoning willen wonen. In dit artikel een verkenning welke mogelijkheden er zijn wat betreft dit type woning, behalve grootschalige nieuwbouw.

Zelfstandigheid met zorg nabij

Ondanks dat de meeste senioren nog niet na willen denken over een volgende woonsituatie en al helemaal niet over eventuele lichamelijke gebreken die op den duur komen, blijkt uit onderzoek van USP dat 60% van de senioren van 65 jaar en ouder (in de toekomst) wel in een aanleunwoning zou willen wonen; een zelfstandige woning op het terrein van een zorgcentrum waarvandaan, indien nodig, zorg verkregen kan worden en activiteiten en diensten afgenomen kunnen worden. Veruit als grootste voordeel wordt gezien dat men veel van de eigen privacy en zelfstandigheid behoudt, maar tegelijkertijd ook zorg nabij heeft mocht dat nodig zijn. Deze voordelen zijn natuurlijk niet alleen bij een als 'aanleunwoning' bestempelde woning te verkrijgen. Als we kijken naar de belangrijkste peilers, namelijk zelfstandigheid en zorg nabij, zijn er zeker nog andere mogelijkheden.

Mogelijkheden in bestaande voorraad

Wanneer gekeken wordt naar het element 'zelfstandigheid' kom je gezien het beperkte aantal nieuwbouwprojecten snel uit bij de bestaande voorraad woningen. Uit eerder onderzoek van USP onder professionals binnen de woningmarkt bleek al dat 70% van deze groep de meeste kansen ziet in het aanpassen van de bestaande woningvoorraad voor het beschikbaar krijgen van genoeg voor senioren geschikte woningen. Belangrijkste elementen voor een zelfstandige woning die ook geschikt is voor senioren, zijn:
  • Gelijkvloers: dat betekent niet dat de woning geen trappen mag bevatten, maar dat in ieder geval de belangrijkste functies op één verdieping te bereiken zijn zonder trappen, in veel gevallen betekent dat een slaapkamer en badkamer beneden.
  • Brede doorgangen: Met name deurposten en gangen zullen voldoende breed moeten zijn om eventueel ook met een rolstoel toegankelijk te zijn. Ook dient gekeken te worden naar draaicirkels ed.

Verder zullen er wellicht aanpassingen nodig zijn als een verhoogde toilet of het aanleggen van een alarmsysteem.

Het grote voordeel van deze optie is dat mensen, indien ze in hun eigen woning blijven wonen, ook in de bekende omgeving kunnen blijven.

Corporaties zullen kritisch naar hun bezit moeten kijken, welke woningen mogelijk in aanmerking zouden kunnen komen voor aanpassingen en samen met de huidige of toekomstige huurder kunnen kijken welke aanpassingen gewenst zijn. Echter, ook voor particulieren met een koopwoning liggen hier mogelijk kansen. Hen ontbreekt het echter vaak aan kennis en durf om dit aan te pakken. Goede begeleiding en advies is voor deze groep een must.

Zorg en aanvullende diensten nabij

De traditionele aanleunwoning lag vaak op het terrein van een zorgcentrum of er in ieder geval zeer dichtbij. Zo kan er zorg verkregen worden als dat nodig is, maar kan er ook gebruik worden gemaakt van faciliteiten en diensten zoals een maaltijdservice. Meer mogelijkheden kunnen gecreëerd worden door de straal waarbinnen de zorg en diensten geleverd worden te vergroten. Ook zouden de zorg en aanvullende diensten of activiteiten opgevangen kunnen worden door een wijkcentrum aangevuld met zorgpost. Met de verdere doorontwikkeling van het scheiden van wonen en zorg zullen ook zorgpartijen mogelijk hun werkgebied moeten veranderen/ vergroten en kunnen hier kansen ontstaan.

Wie gaat dat betalen en regelen?

Er zijn goede voorbeelden dat huurders best bereid zijn mee te investeren om hun woning toekomstklaar te maken. Hiermee kunnen de kosten voor aanpassing van de woning gedeeld worden tussen huurder en corporatie en eventueel de gemeente. Ook eigenaren van koopwoningen zijn vaak bereid een investering te doen om langer in hun woning te kunnen blijven wonen. Deze groep senioren woont vaak al lange tijd in de woning en heeft in veel gevallen de hypotheek al grotendeels afgelost.

Indien men wil verhuizen van een koopwoning naar een huurwoning, zegt bijna vier op de tien senioren bereid te zijn meer dan € 665 te betalen voor een huurwoning. Bij senioren met een gezinsinkomen boven de € 34.000, is dit zelfs bijna tweederde. Er ligt voor deze doelgroep dus potentie in het middeldure huursegment, mits de huidige koopwoning wordt verkocht uiteraard en de zorg betaalbaar blijft. Tot nu toe zijn er slechts enkele voorbeelden van aanleunwoningen in de particuliere sector (bijv. zorgresidentie Vredenbergh in Breda van Vesteda/ Stichting Surplus) of van corporaties boven de liberalisatiegrens (bijv. Nieuwe Amstel in Amstelveen van Woonzorg Nederland). Van corporaties wordt niet verwacht dat zij zich grootschalig gaan richten op woningen boven de liberalisatiegrens en bij particuliere verhuurders lijkt dit ook nog niet het geval. Welke partij dient zich dan aan? Feit is dat van de consument de komende jaren steeds meer wordt gevraagd, zowel qua initiatief als financiële inzet.

Ook interessant