Is er nog te werken voor een Britse aannemer als je kans loopt op zware boetes en gevangenisstraffen?
Een boete van 300.000 euro voor Volker Stevin na een dodelijk ongeval waarbij een medewerker op een bouwplaats een zware balk op zijn hoofd kreeg. Een boete van meer dan 1,5 miljoen euro voor Costain en Yarm Road (vroeger Kvaerner), nadat vier bouwvakkers omkwamen toen een onder een brug hangende bak naar beneden stortte. Een maanden durende rechtszaak tegen een aantal managers van infrastructuurbedrijf Balfour Beatty, die worden verdacht van doodslag na een treinramp bij Hatfield waarbij vier mensen om het leven kwamen. Worden ze veroordeeld, dan draaien ze vrijwel zeker voor jaren de bak in.
Is er nog te werken voor een Britse aannemer als dit soort straffen boven je hoofd hangt? De bouwwereld in Groot-Brittannië geldt vaak als voorbeeld voor de Nederlandse collega-bouwbedrijven. Goede afspraken, in toenemende mate integraal management, waarbij de aannemer al in een vroeg stadium aan tafel mag zitten, en duidelijke lijnen. Bovendien zorgt pps (in Groot-Brittannië pfi geheten) ervoor dat de opdrachten maar blijven binnenstromen.
Spijkerhard
Maar tegelijk is de Britse bouwwereld spijkerhard. Wie een fout maakt, draait voor de schade op. Aannemers als Laing hebben dat aan den lijve ondervonden, terwijl Ballast dat soort risico’s ook noemt als reden om zich van de Britse markt terug te trekken.
Zijn dat nog bedrijfsrisico’s, in toenemende mate komen daar de risico’s bij van ongevallen op de bouwplaats of zelfs bij al lang afgeronde werken, zoals Hatfield. Een aannemer kan rustig achter zijn bureau zitten in het vertrouwen dat hij alles goed heeft geregeld, maar toch het volgende moment de politie aan de deur krijgen omdat ergens een ongeval is gebeurd dat hem wordt verweten. Bovendien kan zo’n zaak jaren boven zijn hoofd hangen. Het ongeval met vier doden bij Avonmouth Bridge is al in 1999 gebeurd, terwijl de straffen pas begin dit jaar werden uitgedeeld. De spoorramp bij Hatfield vond plaats in 2001, maar de rechtszaak begin pas op zijn vroegst volgend jaar september en kan maanden slepen. Volgt een veroordeling, dan begint vaak ook nog een jaren durende strijd om de compensatie voor de nabestaanden, die opnieuw in de miljoenen kan lopen.
Individuen
De Construction Confederation vindt dat ‘naming and shaming’ van individuele managers in de bouw geen goede zaak is, maar staat verder bepaald niet afwijzend tegenover de hoge boetes. “In het algemeen vinden wij het niet juist dat individuen worden aangepakt. De boete moet opgelegd worden aan het bedrijf, niet aan de baas zelf. Op die manier kan het leiden tot een verbetering van de bedrijfscultuur,” aldus directeur communicatie K. Calder. “Maar op zich zijn wij niet tegen een strenge aanpak van ongevallen. In feite willen we toe naar zero-tolerance, geen ongevallen in de bouw.”
Calder wijst erop dat de Health and Safety and Work Act, de Britse wet op de veiligheid en arbo op de werkplaats, de rechter de vrije hand laat bij het vaststellen van de strafmaat. De federatie vindt wel ‘dat je de hond niet alleen moet slaan, maar ook een worst moet voorhouden’. “Als een bouwbedrijf goede cijfers op het gebied van veiligheid en arbo laat zien, dan moet dat bijvoorbeeld leiden tot een lagere verzekeringspremie of andere financiële gunsten.” Volgens Calder ondervinden bouwbedrijven tot nu toe geen problemen bij het werven van nieuwe managers of directeuren. “Als het gewoonte wordt managers op persoonlijke titel aan te pakken, dan bestaat dat risico echter zeker.”
