Bij de bouw van drie van de zeven nieuwe Portugese voetbalstadions was Ballast Nedam in de voorfase nauw betrokken.
De contacten van Ballast Nedam in Portugal leidden uiteindelijk tot de ontwikkeling van zowel het ‘Drakenstadion’ van FC Porto als van het José Alvaladestadion in Lissabon.
Namens Ballast Nedam begeleidde Rutger Sypkens het gehele ontwikkeltraject. Cobouw sprak met hem in het hoofdkantoor in Nieuwegein.
“Ballast Nedam heeft al zo’n dertig stadions gebouwd, waarvan de Amsterdam Arena en het Utrechtse Galgewaard twee bekende binnenlandse voorbeelden zijn. Maar ook in Engeland, Duitsland en afgelopen jaren dus Portugal zijn we actief. Door de ontwikkeling van commerciële concepten en veel aandacht voor veiligheid hebben we in de stadionbouw een voorsprong weten op te bouwen die opdrachtgevers duidelijk aanspreekt”, zo verklaart R. Sypkens de betrokkenheid van Ballast Nedam bij de nieuwbouwgolf in Portugal. “Overigens waren wij sinds 1997-1998 op stadiongebied actief in Portugal, ruim voordat het land zich kandidaat stelde voor de EK Voetbal. We kwamen er ooit als baggeraar en bruggenbouwer en zijn er inmiddels bekend als stadionbedenkers.”
Volgens Sypkens opent een project als de Amsterdam Arena in het buitenland menige deur. Zodat hij op zeker moment door de voorzitter van Sporting Lissabon werd meegenomen naar een kamer, waarin enkele schaalmodellen van voetbalstadions stonden uitgestald. “Ik zag er de meest fantastische oplossingen, maar er kwam maar steeds niks van de grond omdat het financiële plaatje niet rond te breien bleek.”
Ballast Nedam heeft toen een businessmodel gemaakt voor de exploitatie van het nieuw te bouwen stadion. “Gewoon kijken naar wat mensen te besteden hebben en van daaruit een beeld schetsen van te verwachten uitgaven en mogelijke inkomsten. Het aantal bezoekers per wedstrijd was erg hoog ingeschat, dus dat hebben we wat afgezwakt en verder bleek de club op een goudmijn te zitten, namelijk een fors stuk grond op een dure binnenstedelijke locatie. Voor we het wisten waren we in Portugal volop bezig om een stadion te realiseren.”
Toen kwam de EK-kandidatuur. Ballast Nedam kreeg van de Portugese overheid de vraag om een drietal nieuwbouwplannen voor stadions te presenteren aan de UEFA: uiteraard dat van Sporting Lissabon, maar ook dat van FC Porto en van het Algarve-stadion in Zuid-Portugal.
“Aangezien wij in het buitenland het liefst een plaatselijke aannemer in de arm nemen, zijn we de plannen gaan uitwerken met de Somague Group, een aannemersbedrijf dat alle benodigde disciplines in huis heeft, al betrokken was bij de bouw van andere stadions en dat op moderne wijze wordt geleid door een vrij jonge ceo”, aldus Sypkens.
Emotie
Van het een kwam het ander. Toen bekend werd dat de Arena-bouwers waren betrokken bij Sporting Lissabon, werd het bedrijf al snel ook in Porto uitgenodigd. Daar ging het bij wijze van spreken nog gemakkelijker. Want niet alleen voetbal is emotie in Portugal, ook zakendoen. Zo is het symbool van de stad Porto een draak.
Sypkens: “Toen wij het golvende dak van het nieuwe stadion voor FC Porto dan ook omschreven als de vleugels van een draak, konden we geen kwaad meer doen bij de bestuursleden van de club. Toen vervolgens de vip-boxen in no time waren verkocht, was het succes compleet.”
Als ontwikkelaar zit je in een traject, zo constateert Sypkens, waarin je een proces aanstuurt dat door andere partijen moet worden uitgevoerd, terwijl je zelf de prijsafspraken maakt. “In dat opzicht zijn contracten steeds belangrijker geworden, alle afspraken – ook de financiële – worden uitgebreid op papier gezet. Onze kracht is, dat we in een vroeg stadium een goede inschatting van de kosten kunnen maken. Hoe verder het proces vordert, hoe gedetailleerder de informatie wordt en des te beter we de risico’s kunnen managen.”
Voor de begeleiding van het ontwikkel- en bouwtraject laat Ballast Nedam zich bewust per mijlpaal een vast bedrag uitbetalen, met daarbovenop nog eens een percentage over de totale investering.
De charme van deze systematiek is volgens hem “dat er goed aan te verdienen valt als je in staat bent per fase zo dicht mogelijk bij de geplande voortgang en kostenontwikkeling te blijven, want dat is het vak.”
