Het is een prachtige opsteker voor het Nederlandse consortium, bestaande uit Wetlands International, Deltares, EcoShape, WUR, Imares en Witteveen+Bos, dat dit project momenteel op een pilotlocatie in Indonesië uitvoert in samenwerking met de Indonesische overheid en lokale partners. Volgens het juryrapport combineert de semipermeabele dam verschillende kwaliteiten: ‘Hij helpt ten eerste de regeneratie van geërodeerd mangrovebos langs tropische kusten, de dam is gemaakt van materiaal dat lokaal beschikbaar is en het ontwerp maakt het mogelijk dat de bouw gebeurt door de lokale gemeenschap. De natuurlijke golfbreker kan een uitkomst zijn voor een veel groter toepassingsgebied: op tal van plaatsen rond de tropen kampen kusten met een mangrovetekort. Het is een innovatieve toepassing van een oud concept, met grote economische en maatschappelijke impact.’
Het herstel van de mangrovebossen voor de kust van het district Demak bij Semarang in Indonesië door de aanleg van semipermeabele dammen is low tech, maar high concept. Nog geen maand geleden is tijdens een projectevaluatie op de locatie nogmaals gebleken dat het werkt: de semipermeabele dammen zorgen voor aanwas van slib en mangrovebos. Binnen een jaar of twee nemen de mangroves de rol van de dammen over om de golven te verzwakken en het sediment op zijn plaats te houden. Dit roept de dramatische kusterosie een halt toe en zo kunnen de inwoners er veilig blijven wonen. De zachte oplossing van kustbescherming door middel van mangrovebossen brengt daarnaast de ecologische waarde in het gebied terug. De aanleg en het onderhoud van de dammen in combinatie met de introductie van duurzaam landgebruik biedt werkgelegenheid aan de lokale bevolking.
Het project is een totaalconcept: niet alleen de aanleg van de dammen krijgt aandacht, maar ook het inschakelen en opleiden van de lokale bevolking voor de instandhouding van dammen en kweekvisvijvers maakt er onderdeel van uit. Het consortium investeert ook in capaciteitsopbouw van de Indonesische watersector en verankering van Bouwen met Natuur in beleid om replicatie te stimuleren op andere plekken waar de kust afkalft als gevolg van bodemdaling en mangroveverlies. Rob Nieuwkamer: ‘Dit is een hele mooie prijs om te krijgen. Het gaat hier om iets dat eigenlijk heel low tech is, maar waarvan de jury wel heeft ingezien dat het een project is waarvoor grondige kennis van bijvoorbeeld ecologie, morfologie en de lokale omstandigheden nodig is. Daarnaast is het consortium waarvan we deel uitmaken cruciaal voor het scheppen van alle voorwaarden, zodat het project echt een duurzame oplossing kan zijn. Het gaat om veel meer dan alleen die dammetjes.’
