Nieuwbouw

Ondernemersvertrouwen in Limburgse bouw voorspelt moeilijk jaar

Ondernemersvertrouwen in Limburgse bouw voorspelt moeilijk jaar
2023 was geen goed jaar voor de Limburgse bouwsector. Eind 2023 had bijna één op vijf Limburgse bouwbedrijven onvoldoende werk. Dat blijkt uit een bevraging van Bouwunie. Het probleem zit vooral in de nieuwbouw. De vraag naar nieuwbouwprojecten stokt of valt zelfs helemaal stil. Door de nog altijd hoge woningprijzen en de hogere rente is ook de vraag naar totaalrenovaties afgenomen. De verkoop van vastgoed, en met name het aantal transacties op de woningmarkt, is sterk gedaald. Bijgevolg zijn er ook minder renovaties. Ook 2024 voorspelt weinig beterschap. 4 op 10 bouwbedrijven vreest dat dit jaar slechter zal zijn dan 2023. Om de nieuwbouwmarkt maximaal kansen te geven, blijft Bouwunie erop aandringen de beslissing over het btw-tarief sloop en heropbouw te herzien. De bouworganisatie vraagt om het verlaagd tarief ook open te stellen voor bouwpromotoren en private investeerders.

Dat de bouwsector pessimistisch is gestemd, weerspiegelt zich in de Bouwbarometer van Bouwunie. Die klokte in het laatste kwartaal van 2023 voor Limburg af op slechts 97,5 punten. Weliswaar een half punt boven de score van juni 2023, maar nog altijd ruim onder de gezonde grens van 100 waar optimisten en pessimisten elkaar in evenwicht houden.

Slinkend werkvolume

De orderboekjes geraken moeilijk gevuld. Maar liefst de helft van de bedrijven heeft nog voor minder dan drie maanden werk. Midden vorig jaar was dat maar één op drie. Had 29% toen nog werk voor meer dan 6 maanden, dan was dat in het laatste kwartaal van 2023 nog maar 19%.

Ruim één op vier zegt dat dit beduidend minder is dan voor de zomer van 2023 en de helft van de bouwondernemers zegt dat de situatie slechter is dan normaal in deze periode van het jaar.

83% van de Limburgse bouwondernemingen hebben momenteel nog voldoende werk, maar bij 17% is het aantal opdrachten onvoldoende groot.

Vooral de woningbouw zit in het slop. Twee op drie bedrijven verwachten daar een daling in het werkvolume voor dit jaar. Specifiek bij de woningbouwers en sleutel-op-deurbedrijven loopt dat zelfs op tot drie op vier. De gestegen hypothecaire rente, de hoge bouwkosten en het niet verlengen van het verlaagde btw-tarief voor sloop en heropbouw voor investeerders en bouwpromotoren hakken er stevig in.

In andere subsectoren van de bouw is er (voorlopig) geen probleem. Daar is nog veel werk. In bepaalde nichemarkten of voor de infrastructuurbedrijven die voor de publieke sector werken. Zij profiteren nu van de relanceplannen en van de investeringen van de lokale besturen in de aanloop naar de verkiezingen van oktober 2024. Maar die projecten zijn eindig en het is afwachten wat er nadien gebeurt.

Dalende tewerkstelling

Midden vorig jaar besliste 18% van de Limburgse bouwbedrijven personeel te ontslaan of niet te vervangen, wat toen een echte trendbreuk betekende. Want ontslagen in de bouw zijn gewoonlijk de uitzondering. Bouwwerkgevers ontslaan enkel als het niet anders kan. Voor 2024 verwachten ook meer bedrijven dat ze moeten afslanken dan dat er extra mensen zullen aanwerven. Dat het aantal ontslagen in de bouw stijgt, is dus zeer onrustwekkend. Ontslagen werknemers kunnen gelukkig terecht bij de bouwbedrijven die nog op zoek zijn naar mensen. In die bedrijven blijft de krappe arbeidsmarkt zelfs een van de belangrijkste knelpunten die een rem zetten op de activiteit en de groei.

Minder winst

De winstgevendheid van de bouwbedrijven staat al enige tijd onder druk. 4 op 10 Limburgse bouwbedrijven geven aan dat die lager ligt dan in dezelfde periode van vorig jaar. En één op drie verwacht een (verdere) achteruitgang. Vier op tien spreekt over een toename van het aantal slechte betalers. Dat is een erg hoog percentage. Meer klanten betalen hun facturen te laat of maar gedeeltelijk en dat komt de rentabiliteit niet te goede. 8% zegt dat de prijzen die ze kunnen aanrekenen verlieslatend zijn en vier op tien draait net break-even. Dat zijn dus veel bedrijven die geen reserves kunnen opbouwen of investeringen kunnen doen. Een gezond bedrijf moet dat wel kunnen.

2024 wordt een moeilijk jaar

44% van de Limburgse bouwbedrijven verwachten dat 2024 een minder goed jaar dan 2023. Er is maar 11% die verwacht dat dit jaar beter zal zijn.

Vier op tien zijn pessimistisch gestemd terwijl maar een op vier optimistisch is over de economische vooruitzichten.

Ook interessant