Officier verdedigt schikking Schipholtunnel

De schikking die justitie in 2001 trof met twee bouwbedrijven die gefraudeerd hadden bij de bouw van de schipholtunnel, kwam zonder druk van het ministerie van Verkeer tot stand. De betrokken officier van justitie, Groos, heeft dat voor de commissie-Vos gezegd. Groos nam het besluit, met haar onderzoeksteam, zelfstandig.

Officier Groos besloot te schikken, omdat benadeling van de overheid door de aannemers HBW en Strukton moeilijk te bewijzen viel. Haar veronderstelling dat de top van het OM instemde met de schikking bleek later onjuist. De top van het OM was woedend, maar het stond voor een voldongen feit, omdat de zaak al zo goed als rond was.

Ook de Kamer was furieus dat de bouwers aan een rechtszaak ontsnapt waren. Minister Korthals verdedigde de schikking in de Tweede Kamer. Hij noemde deze "een goede deal". Zijn toenmalige collega van Verkeer en Waterstaat, Netelenbos, was kwaad. Ze eiste van de NS een deel van de subsidie terug, die ze een aantal jaren daarvoor had uitgekeerd.

Voor de bouwers was de schikking een geschenk. Bij een veroordeling zouden ze op de zwarte lijst van het ministerie komen te staan en bouwopdrachten mislopen.

Schikking
De bouwers Strukton en HBW betaalden als schikking ieder tien miljoen euro terug aan hun opdrachtgever, de Nederlandse Spoorwegen. Dat was volgens de officier ook een straf. Daarnaast was het voor Justitie moeilijk te bewijzen dat de overheid benadeeld was.

De officier is er van overtuigd dat de NS en dus ook Verkeer en Waterstaat geen direct nadeel van de fraude hebben ondervonden. De spoorwegen en het ministerie kunnen wel indirect zijn benadeeld omdat Strukton en HBW door de fraude in een betere positie waren om te onderhandelen.

Volgens M. Olman van het ministerie van Verkeer en Waterstaat zijn de Nederlandse Spoorwegen wel degelijk benadeeld door de aannemers HBW en Strukton. Toen de hoge winst aan het licht kwam, onderhandelde Olman met de NS over een terugbetaling van extra subsidies.

Hoewel zowel het vervoersbedrijf als de aannemers vonden, dat HBW en Strukton recht hadden op de hoge winst, betaalde de NS vijftig miljoen gulden subsidie terug aan het rijk.

Oplossing: kleinere opdrachten
Volgens ondernemersorganisatie MKB-Nederland kan de fraude in de bouwwereld worden tegengegaan als bouwopdrachten in omvang worden beperkt. Door meer, maar kleinere opdrachten uit te schrijven, kunnen meer bedrijven meedingen. Dat verkleint de kans dat bouwbedrijven het werk onderling verdelen, zo redeneert MKB-Nederland.

Volgens voorzitter De Boer van het MKB gaan grote financiële belangen en corruptie hand in hand. "De overheid heeft de laatste jaren veel werkzaamheden gestapeld tot grote projecten. Een gevangenisdirecteur mocht bijvoorbeeld vroeger zelf een schilder inhuren, maar nu wordt het schilderwerk van alle gevangenissen in Nederland in één keer aanbesteed. Daardoor komen slechts enkele grote bedrijven in aanmerking", aldus De Boer.

Hij meent dat de overtuiging van de overheid, goedkoper uit te zijn door projecten samen te voegen, een misvatting is. Volgens hem is centralisatie niet efficiënter omdat de grote bedrijven de klussen weer uitbesteden aan kleinere ondernemers.