NL: Restauratie bouwwerken in het nauw

De restauratie van een groot aantal historische bouwwerken in Nederland staat op losse schroeven.

Het kabinet wil de subsidie voor het opknappen van de monumenten schrappen. Worden de bezuinigingen doorgezet, dan verdwijnt voor zo’n 100 miljoen euro aan opdrachten van de markt.

Negen gemeenten zijn met een delegatie naar Den Haag afgereisd om de subsidie alsnog veilig te stellen. Zij zijn bang dat de renovatie van bijvoorbeeld de Grote Kerk in Alkmaar en Breda, het kasteel Amerongen en de Maria Jesse Kerk in Delft in de loop van volgend jaar stopgezet moet worden.
“Het Rijk draagt bij kerken 70 procent van de begroting. Bij kastelen is dat 60 procent”, legt hoofd monumentenzorg H. Meester van de gemeente ‘s-Hertogenbosch uit. “Stopt de subsidie dan valt het hele project stil”. Zijn zorgen gaan daarbij met name uit naar de Sint Jan, de kathedraal van de Brabantse hoofdstad waarvan de afronding van de renovatie ten minste 10 miljoen euro kost.

Rijkssubsidie
Om alle elf lopende projecten af te ronden is volgens de berekeningen van de gemeenten de komende vier jaar 60 miljoen euro rijkssubsidie nodig. De rest van de kosten wordt gedekt door bijdragen van de Europese Unie, de provincie, de gemeente en organisaties die voor het onderhoud van de monumentale panden geld inzamelen. De rijksbijdragen die het kabinet wil schrappen, zijn midden jaren negentig in het leven geroepen. De zogenaamde kanjersubsidie, die in twee etappes is ingevoerd, maakte het mogelijk om de peperdure renovaties uit te voeren. Destijds is besloten om de subsidie in fases uit te keren. Zo werd het mogelijk om met het eerste deel van rijksbijdragen de werkzaamheden alvast te starten.
Als de renovatiewerkzaamheden aan de Sint Jan noodgedwongen stilgelegd moeten worden, heeft dat volgens Meester grote gevolgen. “Op het moment werken architecten, beeldhouwers en aannemers goed samen. Het project verloopt soepel en ligt op schema. Als je stopt, valt die complexe samenwerking weg en moet je alles later weer opnieuw opbouwen”.

Achterstand
Naast organisatorische schade waarschuwt Meester ook voor stijgende renovatiekosten. Als het onderhoud van historische gebouwen een achterstand oploopt, dan kost het heel veel geld om de door de jaren opgelopen schade weer te herstellen.
De gemeenten vrezen dat stopzetten van de renovatieprojecten ook een wissel zal trekken op de vakkennis die inmiddels door de bij de projecten betrokken werklieden is opgedaan. De mensen die nu aan de gebouwen werken zullen een andere baan zoeken en niet wachten op het geld dat mogelijk later weer ter beschikking komt om de werkzaamheden af te ronden.