Ir.-arch. Jos Leyssens is een bekend gezicht bij de Orde van Architecten. Al in 2003 oefende hij er zijn eerste mandaat uit. Van 2005 tot en met 2008 was hij de jongste nationale voorzitter ooit van de Orde van Architecten. In samenwerking met toenmalig minister Sabine Laruelle stelde hij de wet op die de uitoefening van het beroep van architect als rechtspersoon regelt. Die wet werd gestemd in 2006 en werd bekend als de ‘Wet Laruelle’. Inmiddels telt ons land meer dan 4.250 architecten-vennootschappen. In 2009 en 2010 was hij vicepresident van de Europese architectenorganisatie ACE. Van 2009 tot en met 2011 was hij tevens voorzitter van de Vlaamse Raad. Het voorbije mandaat dat liep van 2021 tot en met 2023 is hij, net als in de periode van 2009 tot en met 2014, voorzitter van de provinciale raad Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad.
Op 15 december 2023 werd Jos Leyssens opnieuw verkozen als nationaal voorzitter. Vanaf 1 januari 2024 keert hij dus terug op het hoogste niveau binnen de architectensector.
Jos Leyssens: “Ik ben de uittredende voorzitters Philippe Meilleur en Jan Melis dankbaar voor hun geleverde werk. Zij hebben, spijts de moeilijke covid-periode, toch getracht om een efficiëntere werking op poten te zetten en de opstart gegeven voor het actualiseren van een deel van onze wetgeving.”
Jos Leyssens over zijn toekomstplannen: “Tijdens mijn mandaatperiode wil ik de focus leggen op de opwaardering en betere appreciatie van ons beroep. Velen vinden architect een zeer aantrekkelijk vak, maar kennen de veelheid van de taken en de grootheid van de verantwoordelijkheden helemaal niet. En daar staat helaas ook een onvoldoende economische waardering tegenover. Anders dan bij andere vrije beroepers zoals dokters of advocaten, maken architecten geen behoorlijke loonsprong doorheen de jaren. Zoals recent in de media werd aangegeven, hebben stagiairs en jonge architecten het niet gemakkelijk om financieel goed rond te komen. Enkel door veel uren te presteren, slagen zij er in om economisch onafhankelijk te geraken van hun ouders. Maar ook bij oudere collega’s stellen wij vaak vast dat zij nog steeds slechts een zeer matig inkomen genereren met daartegenover nochtans buitensporig veel prestaties en een zware aansprakelijkheid. Dat moet dus absoluut veranderen.”
Krachten bundelen
“De architecten hebben in het verleden ook al te vaak gereageerd in gespreide slagorde. Individualisme is nefast om tot resultaten te komen. Het zal samen moeten gebeuren, met de Orde én de beroepsverenigingen, met de kritische jongeren én de gevestigde of geroutineerde ouderen, Nederlandstaligen en Franstaligen. Ik wil mij dus uiterst inspannen om alle krachten te bundelen en eindelijk eens met één stem te kunnen spreken. En laat het vooral duidelijk zijn, het hoeft niet mijn stem te zijn. Maar diegene die spreekt moet dat wel namens het hele korps kunnen doen. Door eerst te luisteren naar onze leden en in dialoog te gaan met alle belanghebbenden, kunnen wij vervolgens naar de overheden en naar de maatschappij de juiste boodschap brengen en de toegevoegde waarde van de architecten laten vertalen in een correct statuut. Wij mogen toch minstens verwachten dat wij ons beroep ‘in eer en waardigheid’ kunnen uitoefenen.”“Ik streef naar goede samenwerkingen met alle andere actoren binnen de bouwsector, en wil alvast de overlegmomenten intensifiëren. Er zijn ook tal van nieuwe samenwerkingsvormen binnen het bouwgebeuren. Die moeten wij wettelijk correct kaderen, want die zijn uiteraard nog niet voorzien in de wetgevingen die in 1939 en 1963 voor ons beroep werden opgesteld. Met de regelgeving die vaak vanuit Europa komt, moeten wij bovendien nog beter leren omgaan. Samenwerking binnen de Europese federatie is dus eveneens een vereiste. Naar onze eigen collega’s moeten wij meer, beter en directer communiceren. Zij weten al te vaak onvoldoende of niet wat hun Orde voor hen of ten voordele van het beroep eigenlijk doet. Ook dat moet anders.”
Belangrijk politiek jaar
“Volgend jaar wordt een belangrijk politiek jaar. Wij moeten onze strijdpunten dan ook zien opgenomen te krijgen in het regeerakkoord dat door de volgende regering zal worden opgesteld.Maar 2024 belooft wel nog een heel erg moeilijk jaar te worden voor de bouwsector en bijgevolg zeker ook voor onze architecten. Politieke beslissingen zullen immers uitblijven in afwachting van de verkiezingen, en heel wat publieke bestellingen (diensten en werken) zullen vooralsnog niet worden geplaatst. Uitvoeringen worden nu trouwens al opgeschort in functie van (ontbrekende) budgetten of verschoven prioriteiten. De nasleep van de prijsverhogingen door covid en oorlogen maakt onze markt onstabiel. En dat geldt niet enkel voor de publieke markt maar ook voor de private sector.
Wij zullen dus bijzonder creatief en sterk ondernemend moeten zijn om het volgende jaar goed door te geraken. Gelukkig zijn architecten grote creatievelingen. Ik kijk de toekomst dus zeker zeer hoopvol en vastberaden tegemoet.”
Over Jos Leyssens
Jos Leyssens (°1964) studeerde af als ingenieur-architect aan de KU Leuven. Nadien behaalde hij ook nog een bijkomende Master in Bouwmanagement. Hij was in 1993 de oprichter en sinds 2007 co-zaakvoerder van Licence to Build Architects-Engineers, een architectenkantoor dat inmiddels in Dilbeek is gevestigd en dat gespecialiseerd is in scholenbouw, zorgprojecten en sportinfrastructuur.Naast de Orde van Architecten is Jos Leyssens ook actief binnen de architectenvereniging Netwerk Architecten Vlaanderen. In 1991 richtte hij daar de afdeling Vlaams-Brabant en Brussel op waar hij tot 2005 voorzitter was. Tussen 2002 en 2005 was hij er ook nationaal voorzitter.
