Interieur

Interieur geschiedenis: Verner Panton

Verner Panton (foto) werd geboren in 1926 te Gamtofte, Denemarken. Hij bezoekt de Technische School in Odense en studeert aansluitend architectuur aan de Koninklijke Kunstacademie in Kopenhagen. Van 1950-'52 werkt hij voor het architectenbureau van Arne Jacobsen en begint hij in 1955 zijn eigen architecten- en designbureau. Hij valt aanvankelijk op door zijn op geometrische vormen gebaseerde meubels van het bedrijf 'Plus-linje'. In de volgende jaren ontstaan talloze zitmeubels en lampen. Verner Pantons voorliefde voor intense kleuren en geometrische modellen komt tot uitdrukking in zijn omvangrijke werken als textieldesigner.

Pantons interieurontwerpen zijn legendarisch. Ze vormden telkens een geheel van vloeren, muren, plafonds plus meubelen, lampen, textiel en wandpanelen uitgevoerd in diverse materialen, die hij tot een even meesterlijke als onscheidbare ruimtelijke eenheid wist te versmelten. De bekendste voorbeelden daarvan zijn de 'Visiona'-boten ter gelegenheid van de Keulse meubelbeurs (1968 en 1970), het interieur van de uitgeverij Der Spiegel in Hamburg (1969) en het restaurant 'Varna' in Aarhus (1970). Begin jaren '60 start de samenwerking tussen Panton en Vitra. Samen met Vitra ontwikkelt hij zijn bekendste ontwerp, de in 1967 gepresenteerde Panton-stoel. In 1998 overlijdt Verner Panton in Kopenhagen.

Vitra en Panton

Toen Verner Panton, met het model van een onconventionele kunststof stoel in zijn bagage, op een dag in de vroege jaren 60 in Bazel aankwam, om daar Willi Fehlbaum, de oprichter van Vitra en vader van Rolf Fehlbaum, te ontmoeten, kon noch de designer noch de ondernemer vermoeden, welke verstrekkende gevolgen deze ontmoeting al snel hebben zou. Voor de vormgever eindigde de lange zoektocht naar een fabrikant voor zijn extravagante stoel, die enkele jaren later onder de naam Panton Chair op de markt kwam en zich al snel tot een icoon van het design ontwikkelde. Voor Vitra, tot dusver alleen als licentiehouder van Herman Miller bekend, deed zich de mogelijkheid voor de designmarkt te betreden met een eigen product. Het bedrijf had vooral door de productie van de kunststof meubelen van Charles en Ray Eames en van van George Nelson een technische knowhow in de verwerking van kunststof verworven, zonder welke de ontwikkeling van Pantons stoelsculptuur, die veel experts destijds voor onuitvoerbaar hielden, ondenkbaar geweest zou zijn.

Na de legendarische Panton Chair, begon een lange samenwerking (met onderbrekingen) tussen Vitra en Verner Panton. Om die reden verhuisde Panton met zijn hele gezin naar Bazel en had daar tot aan zijn dood zijn voornaamste woonplaats.

In 1967 was de Panton Chair, na verschillende jaren van ontwikkeling waarvan Rolf Fehlbaum sinds 1965 een essentieel aandeel had, eindelijk rijp voor serieproductie. Maar al korte tijd na de opzienbarende marktintroductie van de stoel werd er begonnen met een serie modificaties van het design – dit omdat er verschillende keren van materiaal en productietechniek werd veranderd. De verschillende versies van de Panton Chair getuigen van de innovatiekracht en het experimenteerplezier van zowel de designer als de onderneming. Het contact tussen Panton en Vitra bleef – alleen al door het voortdurende werk aan de Panton Chair – jarenlang buitengewoon nauw en levendig. In de jaren zeventig ontstonden naast de stoel andere producten zoals bijvoorbeeld de Living Tower (zie foto rechts).

De bijzondere band tussen Panton en Vitra, die niet in de laatste plaats ook van persoonlijke aard was, bleef decennia lang constant. Aan het eind van de jaren 90 werd er aan de vierde versie van de Panton Chair samengewerkt, dit keer een versie van polypropyleen (zie foto links). Kort voor zijn dood beleefde Panton de vervaardiging er nog van.

Voor de geschiedenis van Vitra is de samenwerking met Panton van cruciaal belang. De lancering van de Panton Chair – in die tijd een technisch en economisch waagstuk – markeert het begin van een zelfstandige ontwikkeling van de onderneming. Dat alleen al zou reden genoeg zijn, om zich ten opzichte van het erfgoed van de designer verplicht te voelen. De nabijheid van Panton en zijn gezin evenals de waardering voor zijn werk, die ook in een door het Vitra Design Museum gerealiseerde retrospectief tot uitdrukking kwam, manifesteert zich in een lange reeks heruitgaven van belangrijke Panton-ontwerpen, die Vitra in de afgelopen jaren op de markt gebracht heeft.
Panton producten in samenwerking met Vitra en heruitgaven:
1999 Stoel 'Panton chair'
1970 Fauteuil 'Amoebe' en 'Amoebe Highback'
1970 Fauteuil 'Amoebe'
1969 Meubelsculptuur 'Living Tower'
1969 Wand- en plafondlamp 'Ring Lamp'
1963 Bijzettafel/container 'Bar Boy'
1960 Tapijt 'Geometri'
1960 Kussen ‘Textiles of the 20th Century’
1960 Hanglamp 'Moon Lamp'
1959/'60 Stoel 'Panton Chair Classic'
1959/'60 Kinderstoel 'Panton Junior' (productie vanaf 2006)
1959 Kuipzetel ‘C1 & Stool’
1959 Stoel 'Heart Cone Chair'
1959 Stoel 'Wire Cone Chair'
1958 Stoel 'Cone Chair' en ‘Cone Stool’
1958 Tafel 'Cone Table'

Ook interessant