De aannemer benadrukt dat de vernieuwde colivingwoning niet alleen inspeelt op erfgoedwaarde, maar ook op strak ruimtegebruik en technische optimalisatie. Achter de historische gevel werd een gedeeltelijk geprefabriceerde structuur geplaatst, volledig op maat ontworpen en geïsoleerd met iQ3-cellulose van ISOPROC om een dampopen bouwschil te creëren.
De hoekwoning verkeerde in slechte bouwfysische staat en was niet afgestemd op haar nieuwe functie, coliving. Toch koos ROOILIJN architectuur ervoor de bestaande gevel te behouden – en te restaureren, onder meer met nieuw schrijnwerk van hout en aluminium, en borstweringen gemaakt van afvalstaal uit de haven, afkomstig van kokers die containers stabiliseren bij het openen. De gevel is niet officieel beschermd, maar was met zijn historisch waardevolle details wel bepalend voor het straatbeeld.
Door het behoud van de façade doet niets langs buiten vermoeden dat het pand een totaalrenovatie onderging. Nochtans was dat wel zo; alles achter de gevel werd volledig verwijderd en vervangen door een gedeeltelijk geprefabriceerd houtskelet dat Sidati, een aannemer die zweert bij houtbouw en het gebruik van andere natuurlijke materialen, volledig op maat ontwierp. Dat laatste was nodig gezien de compacte en complexe vorm van het perceel.
Door de beperkte footprint van het hoekpand, zetten ROOILIJN architectuur en Sidati sterk in op ruimtelijk rendement. Zo zorgt de centrale traphal met tussenverdiepingen of zogeheten split-levels voor intelligent ruimtegebruik en een zekere mate van verbinding tussen alle ruimtes, maar ook voor verrassend doorzichten en optimale lichtinval.
3D-scan
Bouwen achter een bestaande gevel betekent bouwen binnen contouren die niet alleen niet onderhandelbaar zijn, maar ook vaak onregelmatig – historische gevels zijn zelden vlak of symmetrisch. Om die reden was de keuze voor houtskeletbouw volgens Sidati heel bewust.Er werd een 3D-scan gemaakt – bij renovaties met gevelbehoud volstaan klassieke opmetingen om de genoemde reden vaak niet – van de volledige gevelopbouw en het binnenvolume. Die vormde de basis voor het technische BIM-model én voor de prefabricatie van houten elementen. Zonder die digitale meetbasis zou het project volgens Sidati niet alleen technisch, maar ook budgettair veel moeilijker beheersbaar zijn geweest.
Strakke planning
Maar ook de werforganisatie speelde een rol in de keuze voor houtskeletbouw; door de krappe stedelijke context en de zware schoringen die nodig waren om de behouden gevel te ondersteunen, was er weinig ruimte voor stockage of langdurige opbouw. Houtskeletbouw en de ermee gepaard gaande prefabricatie maakten een strakke planning en efficiënte montage mogelijk. Alle elementen werden daarbij over de drie verdiepingen hoge bestaande gevel gehesen.Technieken geïntegreerd in de houtstructuur
De integratie van de technieken vormde een uitdaging. Omdat verschillende balken zichtbaar moesten blijven, konden niet alle technische leidingen nadien zomaar worden weggewerkt. Om die reden werden de technieken in een vroeg stadium besproken met alle betrokken partijen en mee gemodelleerd in BIM. De nodige uitsparingen werden bij de prefabricatie van de houten elementen dus reeds voorzien. Dat leidde tot een strak resultaat daar waar het hout zichtbaar bleef.
Dampopen constructie
De bouwschil werd opgebouwd met biogebaseerde materialen. Zo werd iQ3-cellulose-isolatie van ISOPROC ingeblazen in alle vloeren en tussen de nieuwe houtskeletwanden en de bestaande gevel. De cellulose maakte de houtconstructie damopen. Meer over de bijdrage van ISOPROC lees je in dit artikel.Met een lucht-waterwarmtepomp, een ventilatiesysteem D, zonnepanelen en een regenwaterrecuperatiesysteem heeft de nieuwe colivingwoning een bijzonder duurzaam energieplaatje.
Een en ander toont volgens Sidati aan dat houtbouw niet enkel een ecologisch alternatief is bij renovatie, maar ook een methode die het verschil kan maken wanneer erfgoedwaarde, beperkte bouwruimte en strenge energie-eisen elkaar kruisen. "Dit project bewijst dat renovatie achter een historische gevel en beperkte bouwruimte perfect combineerbaar zijn met moderne prefab houtbouw, op voorwaarde dat ontwerp, engineering en uitvoering nauw op elkaar afgestemd zijn. Dankzij digitale voorbereiding, het gebruik van biogebaseerde materialen en een slimme detaillering ontstond een duurzame woning die respect toont voor het verleden, maar gebouwd is voor de toekomst. Hulde aan ROOILIJN architectuur van dit knappe ontwerp", besluit Claire Dewispelaere van Sidati.
Lees meer interessante artikelen over houtbouw in ons Dossier Houtbouw of kijk op het platform Houtconnect.
