Sinds 2023 vormt de Vlaamse norm NBN S 01-400-1 de referentie voor akoestisch comfort in woningen. Die geeft prestatieniveaus aan voor geluidsisolatie tussen wooneenheden, vloeren, installaties en gevels, met comfortklassen A, B en C. Hoewel het geen wettelijke verplichting is, wordt de norm op grote schaal toegepast in nieuwbouw en renovaties.
Bij Ecohuis hebben we, samen met de akoestische experts van Bureau De Fonseca en Sweco, enkele appartementsgebouwen gerealiseerd die niet alleen aan de basisnorm voldoen, maar zelfs aan het verhoogde akoestische comfortniveau. Dat bewijst dat houtskeletbouw uitstekend geschikt is voor meergezinswoningen in een stedelijke context.
Andere aanpak
Het belangrijkste verschil tussen enerzijds hout en anderzijds beton of steen is de massa. Beton is van nature zwaarder en heeft daardoor een intrinsiek voordeel voor geluidsdemping. In een houten gebouw kan je dat echter compenseren met een slim opgebouwde constructie.Een goed akoestisch resultaat in houtbouw bereik je niet door zomaar massa toe te voegen, maar door het juiste samenspel van massa, ontkoppeling en absorptie. In onze vloeren voegen we gericht massa toe, bijvoorbeeld via OSB-platen en chape, maar belangrijker nog: we ontkoppelen de lagen volgens het massa-veer-massaprincipe. Zo vermijden we dat geluidstrillingen rechtstreeks worden doorgegeven.
Een typische vloeropbouw in houtskeletbouw bestaat uit een gipsplaat en lattenwerk die gemonteerd worden op samengestelde liggers (FJI/SJI) met daartussen isolatie, daarop een OSB-plaat, dan een akoestische mat, daarbovenop een chape en vervolgens de vloerafwerking. Dat levert al standaard akoestisch comfort op. Wie mikt op verhoogd comfort, kan kiezen voor isolatiematerialen met hogere densiteit, zoals cellulose, of voor extra ontkoppeling met veerregels in plaats van klassiek lattenwerk. Natuurlijk is het ook mogelijk om nog extra akoestische isolatie te plaatsen bovenop de OSB. Ook de dikte van de platen en de keuze van de vloerafwerking spelen een rol.
CLT niet altijd beter dan houtskelet
CLT-bouw lijkt door de hogere massa in vergelijking met houtskeletbouw – we spreken dan enkel over de houten constructie – op papier een voordeel te hebben als het gaat over het creëren van een goede akoestiek, maar in de praktijk is akoestiek bij CLT complexer te beheersen. Omdat de panelen een massieve houten schijf vormen, ontbreekt immers de natuurlijke ontkoppeling die houtskeletbouw wél biedt. Bij CLT moet je daardoor vaak extra lagen toevoegen om dezelfde akoestische prestaties te behalen. Houtskeletbouw is in die zin flexibeler en voorspelbaarder.Het draait om de details
Detaillering is dus heel belangrijk om een goede akoestiek te verkrijgen in een houten gebouw. Maar akoestiek is eigenlijk altijd een kwestie van details, ook wanneer je bouwt in steen of beton. Elke aansluiting telt. Eén slecht uitgevoerde verbinding kan het verschil maken tussen geslaagd en onvoldoende. Houtbouw heeft daarbij als voordeel dat het een droge bouwmethode is, waardoor je de details beter kunt controleren en dus preciezer kunt uitvoeren.Samengevat: houtbouw, en zeker houtskeletbouw, is niet de akoestisch zwakkere bouwmethode die sommigen denken. Wie de juiste principes toepast en aandacht heeft voor massa, ontkoppeling en detaillering, kan in een houten gebouw akoestische prestaties realiseren die ruimschoots voldoen aan de strengste normen.
Lees meer interessante artikelen over houtbouw in ons Dossier Houtbouw of kijk op het platform Houtconnect.
