Wie denkt dat de bewoners van een ecologische woning op geitenwollen sokken door het huis sloffen, heeft het mis. Want de eigenaren van een duurzaam huis zijn juist heel vooruitstrevend. Zij doen per slot van rekening waar velen alleen nog maar over praten: milieubewust en energiezuinig leven. Dat dergelijke woningen veel duurder zouden zijn is ook een misverstand. Er kan namelijk fors bespaard worden op de maandelijkse energiekosten.
Het begrip duurzaam bouwen betekent dat de woning moet zijn opgetrokken uit materialen die het milieu en de gezondheid niet, of in ieder geval zo min mogelijk belasten. En dat dit wel degelijk van belang is, blijkt uit een onderzoek van de TU Delft (1999). Hierin staat namelijk dat de bouwsector voor zo'n 25% bijdraagt aan de aantasting van de ozonlaag en voor zo'n 33% aan het broeikaseffect. Bij afvalstoffen is het percentage zelfs 40%. Reden genoeg dus om het duurzaam bouwen serieus te nemen. Dat dachten ook de initiatiefnemers van de 'SchoonWoon' bouwgroep, die sinds 1999 zogeheten energiearme woningen realiseren. Dit betekent dat er niet enkel zonnepanelen op het dak zijn geplaatst, maar dat het huis ook nog eens van kelder tot dak op een bijzondere manier is geïsoleerd. "Door een goede isolatie wordt immers het verlies van warmte en energie voorkomen en dat bespaart geld en het milieu", zo stelt directeur Pierre van Diesen. "In Zweden weten ze dit al jaren en heeft een huis twee keer minder energie nodig voor verwarming dan een nieuw huis in Nederland." De SchoonWoon bouwgroep heeft daarom een zogenaamde thermische schil ontworpen die werkt als een soort 'winterjas van het huis' en de warmte binnenshuis houdt. Daarnaast worden de SchoonWoon-huizen verwarmd door aardwarmte middels een warmtepomp en zonne-energie. Tenslotte voorkomt een zogeheten grijswatersysteem dat kostbaar drinkwater wordt gebruikt om het toilet mee door te spoelen.
Alles bij elkaar bespaart deze manier van wonen de bewoners niet alleen tientallen euro's per maand op energiekosten, maar draagt het ook een steentje bij aan het milieubehoud. Het project wordt dan ook niet voor niets ondersteund door het Wereld Natuur Fonds in de strijd tegen het broeikaseffect.
Woonwijk
Maar wie niet afhankelijk wil zijn van het initiatief van gemeente en projectontwikkelaars, kan ook een voorbeeld nemen aan het ecologisch wonen-project in Purmerend. Hier zijn in 1995 in totaal 33 gezinnen begonnen met de bouw van een compleet nieuwe woonwijk. "Via vrienden en kennissen heb ik een groep bij elkaar gekregen die openstond voor deze uitdaging en als het ware hun droomhuis wilde verwezenlijken", vertelt een enthousiaste Elly Brugge. "En omdat er destijds nog niet zoveel geëxperimenteerd was met particulier opdrachtgeverschap, stond de gemeente erg open voor dit idee en stelde de grond beschikbaar." Bijzonder aan het project is dat alle huizen verschillend zijn ontworpen naar de persoonlijke wensen van de bewoners. "De één is daarbij nog verder gegaan in het toepassen van duurzame constructies dan de ander", gaat Elly door. "Maar voorwaarde was wel dat we een eenheid zouden vormen in de architectuur. Daarom zijn de dakpannen en bakstenen van alle huizen hetzelfde, net als de deur- en raamlijsten." Verder zijn er twee centrale parkeerplaatsen net buiten de wijk, zodat er ruimte wordt uitgespaard rondom de huizen. De natuurlijke omgeving is hierdoor intact gebleven en op deze manier is er niet alleen sprake van ecologische woningen, maar ook van zogeheten ecologisch groen in de wijk. Het idee heeft dit jaar de van Herwijnenprijs van de vereniging Eigen Huis gewonnen. Dit is een beloning voor het meest vernieuwende woonplan dat bijdraagt aan een sociale en gezonde woonomgeving.
Maar ook voor starters en studenten is het mogelijk om duurzaam te wonen. Althans, als het aan het Groen planbureau en architectenbureau MIII ligt. Daarom hebben zij de krachten samengebundeld en de Quantumwoning ontworpen wat als het ware een soort kant en klaar bouwpakket is.
Snel en efficiënt
Dit betekent dat de vloeren, wanden en daken van het huis zo uit de fabriek rollen compleet met de nodige pijpjes, doosjes en draadjes al ingebouwd. En dit alles met gebruik van duurzaam materiaal. "Door te kiezen voor techniek kan er aanzienlijk bespaard worden op de arbeidskosten", licht architect Edwin Smit toe. "Wij weten immers allemaal, dat het toepassen van duurzame grondstoffen meer kost dan dezelfde hoeveelheid traditionele bouwstoffen. Daarom zijn we uitgegaan van het bouwpakketidee waarmee heel snel en efficiënt woningen gebouwd kunnen worden." De wanden van de woningen kunnen dan ook in elkaar gezet worden als een soort kast met potgatverbindingen. Zo bepaalt de bewoner zelf waar hij zijn binnenmuren neerzet en ontwerpt hij als het ware zijn eigen ruimte. Bovendien zijn de vloeren gemaakt van een massief vurenhouten plaat wat er meteen uitziet als parket. "Onlangs hebben we de Quantumwoning voorgesteld aan diverse gemeenten en projectontwikkelaars. Het wachten is nu op wat zij ermee gaan doen", aldus Smit.
