Geavanceerde domoticasystemen die op intelligente wijze licht, temperatuur of beveiliging aansturen vinden nu nog vooral toepassing in luxe woningen waarvan de eigenaren zich een grote mate van comfort en gemak kunnen permitteren. Maar de systemen bieden ook andere voordelen; ouderen of mindervaliden kunnen langer zelfstandig blijven wonen. Dit laatste doel was het argument om bij de ingrijpende renovatie van de A. Kepplerflat in Amsterdam de woningen van een domoticasysteem te voorzien. In opdracht van Woningstichting Zomers Buiten renoveert Bouwgroep Hecon Hoorn de A. Kepplerflat. Het circa vijftig jaar oude flatgebouw wordt tot de betonnen constructie gestript en de oorspronkelijke 75 woningen worden samengevoegd tot 38 nieuwe wooneenheden voor mindervaliden en bewoners die een beschermde omgeving nodig hebben. De technische mogelijkheden van de domoticasystemen kennen nauwelijks grenzen; het is de opdrachtgever die bepaalt in hoeverre de opties worden gebruikt.
Woningstichting Zomers Buiten laat in de flat het domoticasysteem Realive van Isolectra aanbrengen en beperkte de keuze tot een aantal essentiële functies. Via een aanwezigheidschakelaar melden de bewoners aan de centrale in hun meterkast en aan hun huiscentrale dat ze de woning betreden. Bewegingsmelders in de diverse ruimten sturen vervolgens de aan/uit schakelaars van het licht aan wanneer er te weinig daglicht is. Diezelfde bewegingsmelders fungeren als sensoren van een inbraakalarm wanneer de bewoner of bezoeker van de woning zich niet elektronisch heeft gemeld. De regeling van temperatuur, klimaatbeheersing en zonwering is in beginsel voorgeprogrammeerd. De bewoners kunnen zelf via een op het televisietoestel aan te sluiten interface de functies aanpassen. Het klinkt ingewikkeld maar de gebruiksvriendelijkheid schijnt in de praktijk reuze mee te vallen, zegt René de Koning van Smit Elektrotechniek uit Volendam dat het domoticasysteem installeert. “De systemen staan bol van de high tech, maar tijdens een voorlichtingsbijeenkomst en een soort oefensessie voor de toekomstige bewoners reageerden velen razend enthousiast. In de praktijk overigens blijkt 99 procent van de gebruikers na twee weken geen enkele moeite meer met de techniek te hebben. Het is net zo makkelijk als telefoneren.”
Elke woning heeft een eigen centrale; de centrales zijn onderling gekoppeld aan een centrale installatie met een zorgtelefoon. In elke woning zijn in de keuken en badkamer zogeheten paniekschakelaars aangebracht die in geval van een ongelukje in huis een directe verbinding met de zorgtelefoon tot stand brengen.
Over de hoogte van de investering die per woning gemoeid is met de installatie van het systeem willen de partijen zich liever niet uitspreken. Maar in de optiek van de woningstichting weegt de hoogte van het bedrag altijd op tegen de maatschappelijke kosten die een opname in zorgcentra met zich meebrengen. Senioren en minder validen kunnen dankzij het domoticasysteem zo lang mogelijk zelfstandig in hun vertrouwde omgeving blijven wonen. De voorziening geeft hun onafhankelijk van hun familie, kennissen of hulpverleners een groot gevoel van veiligheid.
Afgezien van de investering in de hard- en software van het domoticasysteem vergt de installatie zeker bij renovatie wel het een en ander aan bouwkundige ingrepen. Over het benodigd aantal meters extra elektriciteitsleiding bestaat tussen uitvoerder Mat Rutten van Bouwgroep Hecon en René de Koning van Smit elektrotechniek enige discussie.
“Het ligt er maar aan wat je allemaal tot het systeem rekent. Moet je bijvoorbeeld de elektrische zonwering meerekenen of niet? Maar voor een woning met een omvang als hier in deze flat is normaal gesproken zo’n 375 meter buis nodig. We trekken nu 560 meter buis in elke woning. Om nog maar te zwijgen van het grote aantal gaten die je voor de doorvoeren moet aanbrengen. Veel schakelaars gaan nu rechtstreeks naar de domotica- centrale in de meterkast. Zonder die voorziening zou je meer met centraaldozen hebben gewerkt.”
Een domoticasysteem vraagt eigenlijk ook om een extra brede meterkast. De bundel leidingen die naar de meterkast voert, staat op het eerste oog niet in verhouding met de oppervlakte van de woning. Sommige wooneenheden hebben een 1,30 meter brede meterkast. Maar bij woningen die het met een smallere meterkast moeten doen, is het voor de monteurs vaak een hele puzzel om de leidingen netjes weg te werken.
- Bouw & Wonen Partners:
