Duurzaam Bouwen

Bouw stoomnetwerk Ecluse in Waaslandhaven van start

Bouw stoomnetwerk Ecluse in Waaslandhaven van start
Foto: Twitter
In de Waaslandhaven is vanmiddag de eerste buis gelegd van het nieuwe industriële stoom-netwerk Ecluse. Dat zal vanaf 2018 de stoom van twee bedrijven via een buizennetwerk van vijf kilometer afvoeren naar zes afnemende bedrijven die daardoor hun eigen stoomketels kunnen uitschakelen. Ecluse levert straks een emissiebesparing op van 100 000 ton CO2 per jaar. De Vlaamse Ministers voor Energie en Economie, Bart Tommelein en Philippe Muyters, woonden de start van de werken bij.

Ecluse wordt een groot netwerk van stoom- en condensaatleidingen tussen de thermische verwerkingsinstallaties van afvalbedrijven Indaver en SLECO en een aantal chemische bedrijven in de Waaslandhaven. Het stoomnet zal die bedrijven in staat stellen om naar eigen behoefte stoom en warmte af te nemen.

Het stoomnetwerk transporteert de stoom die wordt opgewekt tijdens de verbranding via een geïsoleerde stoomleiding naar de warmteafnemers. Het transport verloopt efficiënt en zonder noemenswaardig verlies door gebruik te maken van oververhitte stoom op hoge druk (±40 bar) en temperatuur (±400°C). Via een condensaatleiding loopt het warme water terug naar Indaver en SLECO waar het opnieuw in de stoomketel als voedingswater wordt gebruikt.

De leidingen – samen vijf kilometer lang - worden deels ondergronds, deels bovengronds geplaatst.

Samen voor groene energie in de haven

Ecluse wordt samen gerealiseerd door meerdere instanties.

Maatschappij Linkerscheldeoever (MLSO) was een belangrijke katalysator voor het samenbrengen van alle partners en de totstandkoming van een dergelijk project in de Waaslandhaven.

De eigenlijke energie voor het stoomnet wordt geproduceerd in de waste-to-energy-installaties van afvalverwerker Indaver en haar joint-venture SLECO.

Paul De Bruycker, CEO van Indaver: “We starten hier vandaag een project van wereldformaat en dat was enkel mogelijk dankzij de inbreng van alle partners en de steun van de Vlaamse overheid. Met dit project bewijzen we trouwens dat ‘Vlaanderen circulair’ geen verre droom is en we tot heel wat in staat zijn als we de krachten bundelen.”


Voor de aanleg van de stoom- en condensaatleidingen die de afnemers met Indaver en SLECO verbindt, doet Ecluse een beroep op de knowhow van Infrax.

Frank Vanbrabant, CEO van Infrax: “Infrax is niet alleen netbeheerder voor elektriciteit, aardgas, riolering en kabel. Sinds enkele jaren zijn we ook actief in het aanleggen van warmtenetten, met projecten in onder meer West-Vlaanderen en Antwerpen. Samen met Eandis, de andere Vlaamse netbeheerder, willen we hier in de toekomst nog sterker op inzetten. Het Ecluse-stoomnet, een ‘super-warmtenet’ als het ware, is dan ook voor ons een erg belangrijk project.”


Ook watermaatschappij Water-Link en FINEG participeren in Ecluse.

Contract gegund aan AHP

Ecluse gunde het zogenaamde ECPM-contract voor de engineering, de bouw en tien jaar onderhoud van het stoomnetwerk aan de tijdelijke vereniging AHP, een samenwerking van de Nederlandse bedrijven A.Hak en Petrogas. Beide zijn gerenommeerde bedrijven die wereldwijd projecten ontplooien in het aanleggen en onderhouden van leidingen voor transport en distributie van olie, gas, water en elektriciteit.

Al vijf afnemers voor stoom

Voorlopig hebben vijf bedrijven uit de Waaslandhaven toegezegd om hun eigen gasgestookte ketels geheel of gedeeltelijk stil te leggen en stoom van Ecluse af te nemen voor de volgende tien jaar: logistieke partner voor de chemische industrie ADPO, chemicaliënproducenten Ashland, Monument Chemical en INEOS Phenol, en rubber- en kunststoffenproducent LANXESS. De condensaatleiding zal op zijn terugweg ook nog de gebouwen van een zesde bedrijf, DP World-Antwerp Gateway, verwarmen.

Andere bedrijven kunnen later nog aansluiten op het stoomnetwerk. Het stoomnetwerk van Ecluse wordt gebouwd op een dubbele capaciteit dan wat vandaag aan stoom gevraagd wordt. Dit laat ook toe dat de bedrijven die van bij het begin instapten, hun warmtevraag opdrijven.

Erik Van Hove, zaakvoerder van Ashland, één van de afnemende bedrijven: “Het mee aan de wieg staan en kunnen uitwerken van dit duurzaam project, waarbij energie in zijn efficiëntste vorm gebruikt zal worden en hierdoor tonnen minder CO2 zullen uitgestoten worden, is een droom van vele ondernemers en past volledig binnen het Ashland ‘Responsible Care ®’ filosofie”.


CO2-besparing van 100.000 ton per jaar

Ecluse wordt wellicht begin 2018 in gebruik genomen. De verbrandingsinstallaties produceren jaarlijks stoom met een maximaal vermogen van ongeveer 250 MW. Dankzij de rechtstreekse validatie van deze stoom, levert dit op jaarbasis een CO2-besparing op van 100.000 ton, te vergelijken met de CO2-reductie op jaarbasis van 50 windturbines van 2,3 MW. Het netwerk werd bovendien zo ontworpen dat het op termijn nog kan groeien en voor een CO2-reductie kan zorgen die gelijk is aan de reductie door de plaatsing van 100 windturbines.

Financiering

Met het ECLUSE-project is een investering van om en bij de 30 miljoen euro gemoeid. Financiële partner voor de bancaire lening is ING. Een gedeelte van de investering werd met eigen vermogen gefinancierd.

Vlaamse Regering steunt ECLUSE

De Vlaamse Regering zegde eerder 10 miljoen euro strategische ecologiesteun toe aan het ECLUSE-project. Minister van Economie Philippe Muyters en Minister van Energie Bart Tommelein zijn heel blij dat de werken van start zijn gegaan:

Bart Tommelein, Vlaams minister van Begroting, Financiën en Energie: “Groene warmte is een belangrijke pijler in mijn energiebeleid. Het belang ervan wordt nog te vaak onderschat. Indaver, SLECO, Ashland, Ineos Phenol, ADPO, Monument Chemical en Lanxess slaan de handen in elkaar, wat economische voordelen oplevert. Zo versterken ze hun concurrentiële positie in binnen- en buitenland. Maar ook op ecologisch vlak zetten deze bedrijven hun beste beentje voor: de energie die ze opwekken kan je vergelijk met 50 windturbines, elk jaar besparen ze maar liefst 100.000 ton CO2. Als minister van Energie hoop ik dat veel andere bedrijven dit mooie voorbeeld volgen.”

Vlaams minister van Economie en Innovatie Philippe Muyters: “Naast de evidente ecologische meerwaarde voor Vlaanderen, zorgt dit warmtenet ook voor extra zekerheid voor onze bedrijven. Als bijkomende vorm van energiebevoorrading – betrouwbaar én kostenefficiënt – vormt het een extra reden om te blijven kiezen voor de Antwerpse havenregio en wordt de chemische industrie bijgevolg letterlijk verankerd. Zo is deze duurzame samenwerking ook een enorme troef voor de competitiviteit van Vlaanderen.”


Winnaar Port of Antwerp Sustainability Award

Het belang van ECLUSE wordt trouwens ook onderstreept met de eerste Port of Antwerp Sustainability Award. Die werd in november 2016 door de havengemeenschap aan ECLUSE toegekend.

Ook interessant