Architectenverzekering: meer kosten en minder kwaliteit

In zijn arrest nr. 100/2007 van 12 juli jl. heeft het Grondwettelijk Hof uitspraak gedaan over het door de Orde van Architecten ingediende verzoek tot vernietiging van de wettelijke verplichting tot verzekering van de beroepsaansprakelijkheid voor architecten, zoals ingevoerd door de Wet van 15 februari 2006. De uitspraak is opmerkelijk te noemen in die zin dat het Hof het ingestelde beroep tot vernietiging weliswaar verwerpt - en dus vaststelt dat de invoering van de wettelijke verplichting voor architecten om hun beroepsaansprakelijkheid te verzekeren geen ongeoorloofde discriminatie in het leven roept - maar anderzijds concludeert dat toch een discriminatie bestaat door de ontstentenis van een vergelijkbare verzekeringsplicht rustend op de andere “partijen die in de bouwakte voorkomen”. De situatie is nog vreemder als men weet dat de Orde van Architecten uiteindelijk zelf aan de basis lag van de invoering van de wettelijke verzekeringsplicht voor architecten om vervolgens naar het Grondwettelijk Hof te stappen om deze discriminerende toestand uit de wereld geholpen te zien.

De Confederatie benadrukt dat de problematiek van een algemene verplichte verzekering in de bouw met de meeste omzichtigheid moet worden benaderd . De complexiteit van het bouwgebeuren, de kleinschaligheid van de verzekeringsmarkt, de lange aansprakelijkheidsduur (10 jaar) en het gebrek aan duidelijk omlijnde aansprakelijkheidsregels zijn slechts enkele factoren die het vinden van eenvoudige oplossingen in de weg staan. Het halsoverkop invoeren van een algemene verplichte aansprakelijkheidsverzekering in de huidige omstandigheden zal meer nieuwe problemen en kosten met zich brengen dan r effectief oplossingen bieden.

De desastreuze ervaringen met de verplichte aansprakelijkheidsverzekering in Frankrijk (wet Spinetta) spreken voor zich en tonen onomstotelijk aan dat een dergelijke algemene verzekeringsverplichting niet noodzakelijk zaligmakend is. De aanzienlijke randkosten (administratie, expertise, procedure …), de toegenomen deresponsabilisering van de bouwpartners en ontsporingen in de rechtspraak hebben in Frankrijk enkel geresulteerd in een verhoging van de bouwkosten en een verlaging van het algemene kwaliteitspeil. Bovendien is het niet ondenkbeeldig dat dit alles leidt tot een verschraling van het architecturale landschap en een afremmen van de innovatie binnen de sector omwille van het verhoogd risico op aansprakelijkheidsclaims en bijgevolg de weigering van verzekering of toekenning tegen abnormaal hoge premies.

Daarom herhaalt de Confederatie Bouw haar oproep geformuleerd in haar memorandum aan de politieke partijen naar aanleiding van de parlementsverkiezingen van 10 juni 2007 , " voor een evenwichtig, efficiënt en juridisch stabiel aansprakelijkheidsregime voor de bouwsector dat aangepast is aan het moderne bouwgebeuren. De aannemers willen dit debat voeren maar kunnen enkel instemmen met een veralgemeende verzekeringsplicht indien hierbij voldoende en vooral sluitende garanties worden geboden voor de beheersbaarheid en de betaalbaarheid van een dergelijk systeem "