Architectuur

Architecten maken sterke indruk bij uitbreiding havenhuis Antwerpen

a2o-architecten (Hasselt) en Atelier Kempe Thill (Rotterdam) waren één van de vijf ontwerpteams die weerhouden waren voor de Open Oproep-procedure van de Vlaams Bouwmeester voor het ontwerp van het nieuwe Havenhuis voor het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen. De andere internationale ontwerpteams waren Vier Architectos (Spanje), Zaha Hadid Architects (Groot Brittannië), Xaveer de Geyter architects (België), RAPP+RAPP (Nederland).
Het is uiteindelijk Zaha Hadid Architects die als laureaat werd gekozen, maar a2o-architecten / Atelier Kempe Thill maakten toch overduidelijk indruk op de jury met een ontwerp dat volledig binnen het bouwbudget paste.

Het nieuwe havenhuis is één van die gebouwen die de stad Antwerpen en de haven een sterkere uitstraling moeten geven. Het heeft een internationale rol te spelen. Het heeft zijn wortels in de geschiedenis van de stad (het “hansa huis”) en moet terzelfder tijd de toekomst aanwijzen. De uitbreiding die a2o-architecten/Atelier Kempe Thill wenste te realiseren aan het bestaande gebouw is enerzijds een architecturaal icoon voor de haven en anderzijds vormt het een dialoog met de stad zonder dat het historisch geheel in de verdrukking komt. De oplossing van het ontwerpteam bouwt letterlijk voort op het bestaande. De oplossing spiegelt het bestaande en zet oud en nieuw op een heftige wijze in dialoog. Ze bevestigd en beklemtoont de voetprint en de inplanting. De nieuwbouw is vanuit één oogpunt eenvoudig, niet pronkerig en vanuit een ander oogpunt dan weer verwonderend, fascinerend…Vanuit het ene oogpunt ingetogen (verpakt als een geschenk) en vanuit het ander oogpunt “straalt” het als een diamant.



Het bestaande gebouw wordt volledig gerestaureerd en zo wordt haar eigenheid bewaard: een gebouw met een binnenkoer. De scenografie van het gebouw blijft bewaard. Door het grondplan op alle niveaus eenduidig te houden is de flexibiliteit van de interne organisatie bijzonder hoog, net als de logica van de circulatie. De constructie van de nieuwe bovenbouw is van een bijzondere aard en wordt volledig geconstrueerd in een staalconstructie met lichte samengestelde vloeren. Een geïntegreerde brugconstructie leidt de krachten af naar de vier hoeken van het gebouw waar de lasten op merkwaardig weinig kolommen worden overgedragen naar de fundering. Door te kiezen voor en stapeling wordt de voetprint van het gebouw niet vergroot en de bouw voordeliger in kostprijs en fasering. Voor de gevel wordt de technologie van ‘de tweede huid’ toegepast. Het is een open gevel die als een zonnewerende screen met wisselende mazen voor de achterliggende glasgevel hangt.

Het gebouw moet straks geliefd worden door de Antwerpenaar, hij moet het in zijn hart sluiten. Het ontwerpteam heeft getracht op meerdere niveaus deze maatschappelijke verankering te verwezenlijken. Het grote architecturale gebaar is daar uiteraard één van maar ook op het niveau van toegankelijkheid is er goed gestudeerd. Ook tracht het ontwerpteam een zeer duurzaam gebouw te ontwikkelen waar met respect voor een natuurlijk klimaat op vlak van licht‐ en luchtkwaliteit wordt omgegaan. Met het architecturaal concept wordt in de eerste plaats getracht een aangename werk- en verblijfssfeer te creëren voor de 440 eindgebruikers. In het bijzonder werd er aandacht gegeven aan de zuinigheid van het materiaalgebruik om nogmaals het duurzaamheidskarakter te onderstrepen.

Goede gebouwen spreken vanuit zichzelf, vanuit hun innerlijke kracht, ze hebben geen opsmuk nodig daarom: “…..Dit gebouw moet niet de uitdrukking worden van hoe de buitenwereld architectuur percipieert anno 2009, een soort demonstratie opdracht. Dit gebouw moet de creatie zijn van een plek waar de haven zich de wereld toe‐eigent, met als voorwaarde: handel drijven….”


Ook interessant