Wedstrijden en awards

Antwerps stadhuis bekroond met hoogste Europese erfgoedonderscheiding

Antwerps stadhuis bekroond met hoogste Europese erfgoedonderscheiding
Foto: © Frederik Beyens
Het gerestaureerde Antwerps stadhuis is bekroond met de Grand Prix van de European Heritage Award / Europa Nostra Award 2025. Deze prestigieuze Europese erfgoedprijs bekroont uitzonderlijke restauraties die erfgoedbehoud, duurzaamheid en publiekstoegankelijkheid combineren. Antwerpen kreeg de hoogste onderscheiding uit een selectie van 30 laureaten uit 24 landen.

Eerder dit jaar viel het stadhuis al in de prijzen binnen de categorie 'behoud en herbestemming'. De Europese Commissie en erfgoedorganisatie Europa Nostra reikten toen de Europese Erfgoedprijs uit aan het gebouw. Nu is het renaissancegebouw ook uitgeroepen tot een van de vijf 'best of the best'-projecten van Europa.

Stadhuis Anterpen
Foto: © Frederik Beyens

De jury prijst het gebouw als "het politieke en administratieve hart van de stad". Het stadhuis won dankzij een technisch verfijnde restauratieaanpak die de toegankelijkheid voor het publiek en de duurzaamheid versterkt, terwijl het UNESCO-erkend monument behouden blijft voor de huidige en toekomstige generaties.

Het renaissancegebouw uit 1565, dat op de UNESCO-werelderfgoedlijst staat, onderging van 2018 tot 2022 een grondige restauratie. De stad voerde die uit in samenwerking met architectenbureau HUB en Origin Architecture & Engineering, en ze werd medegefinancierd door het Vlaams agentschap Onroerend Erfgoed. ​

Stadhuis Anterpen
Foto: © Frederik Beyens

Een hedendaags, duurzaam en open huis van bestuur

De meest ceremoniële verdieping van het gebouw, het 'Schoon Verdiep', werd zorgvuldig gerestaureerd, inclusief de sierlijke kroonluchters, decoratieve schoorsteenmantels, goudlederen wandbekleding en muurschilderingen. Daarbij gebruikte het team traditionele ambachten en specifieke conservatietechnieken. De onderbenutte bovenverdieping kreeg een nieuwe bestemming als moderne kantoorruimte. Bovendien werden er duurzame ingrepen gerealiseerd zoals groendaken, hergebruik van materialen, en energiezuinige systemen. ​

Het project paste een praktische en historisch onderbouwde strategie toe, gebaseerd op een uitgebreid onderzoek. Zo werd onder andere gebruik gemaakt van jaarringonderzoek om hout te dateren en van 3D-laserscans. Het uitgebreide ontwerpproces focuste op functionaliteit, duurzaamheid en erfgoed.

Sinds de heropening in juni 2022 ontving het stadhuis al meer dan 65.000 bezoekers. De site blijft functioneren als politiek-administratief centrum én levendige publieke ruimte. Een voorbeeld van hoe erfgoed en hedendaagse noden hand in hand kunnen gaan. ​

Stadhuis Anterpen
Foto: © Frederik Beyens

Erkenning Europees erfgoed

De European Heritage Awards / Europa Nostra Awards, medegefinancierd door het programma Creatief Europa, werden in 2002 gelanceerd door de Europese Commissie en worden sindsdien gecoördineerd door Europa Nostra. Al 23 jaar zijn de prijzen een belangrijk instrument in de erkenning van Europees erfgoed en het belang van de zorg ervoor. Ze worden ieder jaar toegekend in vijf categorieën. Er was ook een publieksprijs.