"Een mijlpaal voor de Nederlandse ontwerpcultuur en met name voor de architectuur en stedenbouw! En natuurlijk een enorme opsteker voor Het Nieuwe Instituut en voor Rotterdam. Het illustreert wederom het grote belang van dit archief als bron voor de toekomst", volgens Guus Beumer, algemeen directeur van Het Nieuwe Instituut in Rotterdam.
Met de oprichting van Het Nieuwe Instituut kreeg de organisatie niet alleen het instrumentarium van het voormalige NAi (Nederlands Architectuurinstituut) in handen, maar ook de problemen die daarmee gepaard gingen. Immers, in 2013 werd geconstateerd dat delen van het papieren archief kwetsbaarheden kenden. De fysieke conditie van de zogeheten calques, veelal bouwtekeningen, liet te wensen over en de tekeningen moesten dringend worden uitgerold, platgelegd en in zuurvrij papier worden verpakt en zo nodig worden gerestaureerd. Een omvangrijke operatie, aangezien het Rijksarchief met zo’n 4 miljoen objecten het grootste architectuurarchief ter wereld is. Met de eenmalige kapitaalinjectie van 11 miljoen euro door het ministerie van OCW kan niet alleen een belangrijke slag bij de restauratie van delen van de collectie worden gemaakt, maar tevens de reeds ingezette digitalisering en daarmee de ontsluiting worden versneld. Duizenden (internationale) onderzoekers bezoeken jaarlijks het Rijksarchief in Rotterdam of raadplegen de collectie via de digitale portal.
“Na de toetreding van het Rijksarchief tot de Erfgoedwet in 2017, waardoor de financiering van het archief is veilig gesteld, is dit opnieuw een mijlpaal voor Het Nieuwe Instituut. Deze financiële injectie is tevens een erkenning van de wereldwijde problematiek van restauratie van dit type collecties. Naast de restauratie van de meest kwetsbare delen van de collectie, zijn de middelen ook bestemd voor onderzoek. En hopelijk biedt de collectie blijvend inspiratie voor nieuwe generaties. De kennis die wij de komende tijd gaan opdoen, willen wij als publieke instelling in ieder geval ook delen met andere nationale en internationale erfgoedinstellingen”, aldus Behrang Mousavi, general manager Erfgoed.
De collectie van Het Nieuwe Instituut
Het Nieuwe Instituut beheert ongeveer 700 archieven en verzamelingen van Nederlandse architecten, stedenbouwkundigen, beroepsverenigingen en opleidingen met in totaal 4 miljoen objecten. De collectie is na die van Naturalis de grootste van Nederland en behoort ook wereldwijd tot de grootste collecties op het terrein van de architectuur. Naast museale tekeningen bevatten deze archieven schetsen en voorontwerpen, werktekeningen, zakelijke en persoonlijke correspondentie, foto's, maquettes, affiches en verzamelde knipsels en tijdschriftartikelen. Aan de hand van de archieven van de belangrijkste architecten en stedenbouwers biedt de collectie inzicht in 130 jaar ontwikkeling van de Nederlandse architectuur en stedenbouw. De uniciteit van veel archieven, hun artistieke kwaliteit en de meerwaarde die het totaal van de verzameling oplevert, verleent de collectie van Het Nieuwe Instituut een grote cultuurhistorische betekenis.De bijdrage van 11 miljoen euro aan de Rijkscollectie werd bevestigd in de Visiebrief van mevrouw mr.drs. I.K. van Engelshoven, minister van OCW, van 12 maart 2018.
