Energie

Zonnepanelen en warmtepomp: een onmisbare combo?

Zonnepanelen en  warmtepomp: een onmisbare combo?
Bij de keuze voor een warmtepomp denken veel mensen automatisch aan zonnepanelen en omgekeerd vaak ook. Dat is logisch, maar toch is deze combinatie niet in alle gevallen noodzakelijk. Soms is het heel zinvol om fotovoltaïsche panelen (PV) toe te voegen, maar dat hangt af van jouw installatie, energieverbruik en specifieke situatie.

In dit artikel overlopen we de verschillende scenario's, zodat je eenvoudig kunt inschatten of zonnepanelen voor jou een slimme keuze zijn.

Zonnepanelen produceren vooral in de… zon

Zonnepanelen leveren de meeste stroom in de lente en zomer. Heb je net in die periode veel elektriciteitsverbruik, dan kan de investering extra rendabel zijn. Denk bijvoorbeeld aan het koelen van je woning met een warmtepomp of het verwarmen van een zwembad, bovenop je andere grootverbruikers.

Gebruik je echter vooral in de winter veel elektriciteit, wanneer er weinig zon is, dan leveren zonnepanelen minder voordeel op.


Verschillende installaties, verschillende noden

Hieronder vind je een overzicht van typische verwarmingssystemen en hoe zonnepanelen daarin passen.

1. Klassieke gasboiler

  • Aanbevolen? Meestal niet, tenzij je elders in huis veel stroom verbruikt.
  • Waarom? Een gasboiler draait volledig op gas, dus zonnepanelen hebben geen rechtstreeks effect op je verwarmingskosten. Heb je echter grote verbruikers zoals een elektrische wagen, dan kunnen zonnepanelen alsnog interessant zijn.

2. Hybride systeem (gascondensatieketel + elektrische warmtepomp)


Configuratie zonder koeling (bv. radiatoren)
  • Aanbevolen? Niet noodzakelijk
  • Waarom? Met zonnepanelen kun je het elektriciteitsverbruik van je warmtepomp deels opvangen. Maar zonder koeling tijdens de zonnige periodes is de opbrengst beperkt.

Configuratie mét koeling (bv. vloerkoeling of ventilo-convectoren)
  • Aanbevolen? Ja, zeker.
  • Waarom? Tijdens warme periodes koelt de warmtepomp je woning, wat precies samenvalt met de piekproductie van zonnepanelen. Hierdoor benut je de opgewekte stroom optimaal, zeker als je daarnaast nog andere elektrische verbruikers hebt.

3. Volledig elektrische warmtepomp

  • Aanbevolen? Absoluut.
  • Waarom? Een elektrische warmtepomp verbruikt het hele jaar door stroom, zowel voor verwarming, warm water als koeling. Door zonnepanelen te combineren, verlaag je je afhankelijkheid van het net aanzienlijk. Heb je bijkomende verbruikers zoals een elektrische wagen, of zwembad, dan stijgt het rendement nog verder.

Warmtepomp: welk type en wat is de impact op zonnepanelen?

Niet elke warmtepomp verbruikt evenveel elektriciteit in de zomer. Het type installatie bepaalt dus in grote mate hoe nuttig zonnepanelen voor jou zijn. In de tabel hieronder zie je de meest voorkomende opties:

Type warmtepompRendement zonnepanelenToelichting
Lucht-water mét koeling+++Actieve koeling zorgt voor hoog zomerverbruik, ideaal voor PV.
Lucht-water zonder koeling++Minder zomerverbruik, maar zonnepanelen blijven nuttig voor warm water.
Lucht-lucht++Koeling en verwarming via lucht, goed te combineren met PV.
Geothermie met passieve koeling+Zeer laag verbruik in de zomer. PV is vooral relevant bij groot sanitair warmwaterverbruik.

Slimmer omgaan met je zonnepanelen

Wil je het maximale halen uit je zonnepanelen? Dan is het belangrijk om energie te verbruiken op de momenten dat je panelen stroom opwekken. Enkele tips:
  • Stel de productie van sanitair warm water zo in dat deze overdag gebeurt, wanneer de zon schijnt.
  • Gebruik een slim beheersysteem zoals EEBUS. Dat coördineert automatisch je toestellen zodat ze zonne-energie efficiënt benutten.
  • Overweeg een warmwaterboiler als buffer of een thuisbatterij om overtollige energie op te slaan voor later gebruik.

Belangrijk om te onthouden

  • Heb je alleen een gasboiler? Dan hebben zonnepanelen geen directe invloed op je verwarmingskosten.
  • Bij een hybride systeem zijn zonnepanelen vooral interessant als je woning ook gekoeld wordt.
  • Bij een volledig elektrische warmtepomp vormen zonnepanelen een uitstekende combinatie.
  • Bij geothermie hangt het af van je warmwaterverbruik of PV interessant is.
  • Extra elektrische verbruikers zoals een zwembad of een elektrische wagen maken zonnepanelen nog aantrekkelijker.

Zonnepanelen en  warmtepomp: een onmisbare combo?

Besluit

Hoewel zonnepanelen niet verplicht zijn als je voor een warmtepomp kiest, zijn ze in veel situaties een slimme en rendabele aanvulling. De ideale oplossing is voor iedereen anders. Het is daarom belangrijk om je verwarmingsoplossing en energieopwekking goed op elkaar af te stemmen. Zo houd je je elektriciteitsrekening laag, net zoals je ecologische voetafdruk.