Woning bouwen zonder hernieuwbare energie vaak onmogelijk

De EPB-normen voor een nieuwbouwwoning werden begin dit jaar aanzienlijk verstrengd. Het energiepeil zakte van E60 naar E50 met een verplicht aandeel hernieuwbare energie. Wie niet kiest voor een hernieuwbare energietechniek, krijgt het nog strengere E-peil van E45 opgelegd. Het soort project dat men wenst te realiseren, gaat bepalen of bouwen met of zonder hernieuwbare energie haalbaar is. Xenadvies geeft bouwers die het zonder hernieuwbare energie willen doen, dan ook de goede raad om deze keuze al te maken vóór de aankoop van de bouwgrond.

De Vlaamse overheid zet sterk in op energiezuinig bouwen. Vanuit die optiek werd het E-peil voor nieuwbouwwoningen vanaf 1 januari 2016 verstrengd van E60 naar E50 met daarbij een verplicht aandeel van hernieuwbare energie. Wie zonder hernieuwbare energie wenst te bouwen, moet zich houden aan een nog strenger E-peil (10 % lager), namelijk E45.

Het isolatiepeil werd vastgelegd op K40. De jaarlijkse netto-energiebehoefte voor verwarming mag maximum 70 kWh/m² bedragen. Aan de hand van de U-max waarden wordt gecontroleerd of de individuele bouwlagen wel voldoende geïsoleerd zijn. Naast duidelijke ventilatieverplichtingen moet ook het risico op oververhitting beperkt worden.

Rijwoning versus vrijstaande woning

“De soort woning die men wenst te bouwen, zal voor een groot deel bepalen of dit kan met of zonder hernieuwbare energie. We kunnen dat nog het best duidelijk maken aan de hand van 2 concrete voorbeelden, een eenvoudige compacte rijwoning enerzijds en een moderne vrijstaande woning anderzijds”, vertelt Sara Maeyninckx, zaakvoerder van Xenadvies.

Een eenvoudige rijwoning zonder de toepassing van hernieuwbare energie kan voldoen aan het maximum E-peil van E45 door een compact ontwerp. Hierin mag het aandeel van het glasoppervlak niet te groot zijn. Een goed K-peil wordt nagestreefd door voldoende dikke isolatie te voorzien met extra aandacht voor de raamprofielen. Schuiframen maken plaats voor vaste ramen met een deur naar het terras. Door een goede luchtdichtheid van de schil wordt warmteverlies door kieren beperkt.

Voor deze rijwoning is het belangrijk om een mechanisch ventilatiesysteem met warmteterugwinning te voorzien. Het omvat bij voorkeur extra zuinige ventilatoren. Dit systeem heeft geen raamroosters waardoor de isolatiewaarden van de vensters niet onderbroken worden. Het is aangewezen om te kiezen voor een zuinige installatie voor de productie van sanitair warm water (minstens label A of beter).

Geïsoleerde kelder

Sara Maeyninckx: “Neem nu het voorbeeld van een moderne vrijstaande woning uitgerust met een zonneboiler. Stel dat die woning hiermee net de norm van E50 haalt. In 2015 had die woning nog zonder een hernieuwbare energietechniek gebouwd kunnen worden. Het E-peil zonder zonneboiler komt dan net op E54 uit, wat het maximale E-peil was in 2015 zonder hernieuwbare energie. Bij deze woning is ook de kelder volledig mee geïsoleerd. Stel dat dit niet het geval was, dan zou het zelfs in 2015 niet haalbaar geweest zijn om zonder hernieuwbare energie te bouwen.”

Enkele belangrijke tips

Wie wenst te bouwen zonder hernieuwbare energie, maakt deze keuze best al vóór de aankoop van de bouwgrond. In dat geval kies je volgens Xenadvies best voor een compacte woning, een rijwoning bijvoorbeeld. “Zorg ook dat er een goede luchtdichtheid kan gehaald worden door bijvoorbeeld een plat dak te voorzien. Garagepoorten in de woning en rolluiken laat je dan weer best achterwege. Let ook op de oriëntatie van het perceel en optimaliseer de gratis zonnewinsten. Daarbij is het belangrijk om per oriëntatie de juiste oppervlakte na te streven: noord 6 %, oost 8 %, zuid 28 % en west 13 %, en om zonwering te voorzien”, onderlijnt tot slot Sara Maeyninckx van Xenadvies.