Risico’s bij het werken in de nabijheid van hoogspanningsleidingen
Leon Peters, voorzitter van Bouwunie Limburg: “De aannemer wordt geacht op de hoogte te zijn van de maatregelen die hij moet nemen indien hij werken uitvoert in de nabijheid van hoogspanningsleidingen. In de praktijk blijkt dit vaak niet het geval. Getuigen hiervan de recente incidenten. Als beroepsorganisatie is het dan ook onze plicht om de aannemer hierover correct te informeren. Een sensibiliseringsactie ter zake is dan ook wenselijk”.Typisch aan hoogspanningskabels is het feit dat men een deel van het risico gewoonweg niet visueel kan waarnemen. Er bestaat zelfs een risico zonder dat men de kabel hoeft aan te raken, de zogenaamde overslag door de lucht.
De belangrijkste maatregel die de aannemer die werken wil uitvoeren onder een hoogspanningskabel moet opvolgen is dat hij, voor aanvang van de werken, contact moet opnemen met het technisch secretariaat van Elia. Dit is verplicht bij alle werkzaamheden in een zone van 100 meter van hun luchtlijnen onder hoogspanning.
Belangrijk is het ook te wijzen op een aantal argumenten die deze maatregel verantwoorden. Als aannemer moet je immers rekening houden met het feit dat de luchtleiding zelf kan bewegen of doorhangen ten gevolge van de temperatuur. Maar ook de mogelijke impact van de wind op de positie van de kabel mag niet onderschat worden. De uitzwaai van deze kabel kan aanzienlijk zijn! Daarom is het van belang dat de aannemer contact opneemt met het technisch secretariaat van Elia om precies te weten welke afstand hij moet bewaren om geen risico op overslag te lopen. Er is sprake van een eerste veiligheidsafstand die men DL (Distance Limit) noemt, en een tweede veiligheidsafstand DV (Distance de voisinage of “nabijheidszone”). Maar ook deze laatste is verboden voor niet-gecertifieerd personeel en vraagt een bijkomende toestemming van Elia.
Hoogspanningskabels bevinden zich niet enkel in de lucht, ook in de ondergrond.
Er zijn 3 vuistregels die heel wat leed kunnen besparen als we spreken over ondergrondse leidingen in het algemeen, dus niet noodzakelijk beperkt tot hoogspanningsleidingen:- Doe als aannemer de aanvraag van de leidingen via KLIP. Nu de digitale fase van het KLIP-decreet lopende is, helpt dit verder de termijn van de planaanvraag te reduceren. Bovendien wordt er nu een samenvattingsplan ter beschikking gesteld zodat de mensen op de werf geen twintig plannen moeten consulteren. Gelukkig geraakt deze procedure meer en meer ingeburgerd.
- Er bestaat zoiets als een lokalisatieplicht. Je wordt als aannemer geacht de nodige sonderingen uit te voeren, bij voorkeur met de spade. De verharde bovenlaag mag uiteraard wel machinaal verwijderd worden.
- Neem contact met de betreffende nutsmaatschappij bij twijfel of problemen. Merk je bijvoorbeeld dat je een hoogspanningskabel gaat kruisen, dan is overleg absoluut aangewezen. Een telefoontje kan in zulke gevallen niet alleen mensenlevens redden, maar ook de aannemer behoeden voor heel wat miserie en claims.
Als er een ongeval met een kabel gebeurt, dan is er nog de verzekering?
Peter Vermiert, partner bij Risk Solutions: “Wij zien inderdaad veel kabelschades binnenkomen op ons kantoor, maar meestal gaat het dan wel over ondergrondse kabels waar relatief kleine bedragen mee gepaard gaan. Bij dergelijke dossiers is het vooral belangrijk dat ze snel en efficiënt afgehandeld kunnen worden. Maar inderdaad, wat indien de aannemer een gans industriegebied lam legt voor enkele uren en vervolgens een hele reeks schadeclaims van de getroffen bedrijven ontvangt voor geleden omzetverlies? Wel, als zijn polis Burgerlijke Aansprakelijkheid in orde is, zal die heel wat opvangen. De BA-polis zal dan niet alleen de kabelschade zelf dekken, maar ook de financiële gevolgschade die hier rechtstreeks uit volgt. In principe voorziet elke polis deze waarborgen standaard, maar helaas zien we bij vergelijkende studies vaak toch nog te lage verzekerde kapitalen in een polis staan. Nog belangrijker is wat de verzekeraar gaat doen als de aannemer de liggingsplannen per ongeluk niet of verkeerd heeft aangevraagd. Er zijn tal van verzekeraars die dit uitdrukkelijk als een zware fout omschrijven in hun verzekeringsvoorwaarden, waardoor ze hun tussenkomst volledig kunnen weigeren. Als de verzekeraar de kans heeft om deze zware fout in te roepen in een groot schadegeval, staat de aannemer dan wel voor een groot probleem. Daarom waken we er altijd over dat we dergelijke scenario’s vermijden door alternatieve clausules te onderhandelen die een minder zware sanctie voorzien bij het ontbreken van de juiste en actuele liggingsplannen dan het verval van de dekking. Niet dat je als aannemer hiermee een vrijgeleide krijgt om het minder nauw te nemen met de verplichte opvraging en raadpleging van de plannen, maar fouten gebeuren nu eenmaal en dan moet je op je BA-polis kunnen rekenen”.Een goede verzekering lost dus heel veel op maar vergeet niet dat er behoorlijk wat indirecte kosten verbonden zijn aan dergelijke ernstige schadegevallen. Denk daarbij aan de verloren arbeidsuren, het bijkomend werk voor organisatie & administratie, het eventuele omstandig verslag als er ernstige letsels mee gepaard gaan enz. Naast een kwalitatieve polis blijft voorkomen dus beter dan genezen!
