Vlaams kwaliteitslabel voor conservatoren-restauratoren

De vzw C/R Forum, de Vlaamse beroepsvereniging voor conservatoren-restauratoren van cultureel erfgoed, is voor alles de pleitbezorgster van een kwaliteitsvolle invulling van het beroep van conservator-restaurator. Dit is nodig omdat de Vlaamse erfgoedsector dan alleen haar objectieven kan verwezenlijken, wanneer alle betrokkenen in het veld aan vooropgestelde kwaliteitseisen voldoen.

Met dit doel voor ogen stelt het C/R Forum aan de Vlaamse Overheid voor, een Vlaams kwaliteitslabel toe te kennen aan conservatoren-restauratoren van roerend en onroerend erfgoed, die werk leveren dat aan gestelde normen beantwoord. Een dergelijke erkenning kan beperkt worden in de tijd door er evaluatie-momenten aan te koppelen. Meteen wordt de nadruk gelegd op regelmatige bijscholing voor wie zijn vak ernstig neemt. Specialisatie in bijvoorbeeld wetenschappelijk onderzoek kan dan als een optie benaderd worden. Het is duidelijk dat investeren in dure apparatuur immers niet meteen binnen de mogelijkheden ligt van de conventionele conservator-restaurator. Ook het toekennen van een kwaliteitslabel aan een restauratiebedrijf of een samenwerkingsconvergent moet hiermee mogelijk gemaakt worden. Door de invoering van een kwaliteitslabel lopen we niet het risico de praktizerende restaurator met jarenlange ervaring aan de kant te schuiven. Deze zogenaamde EVC’s
( eerder verworven competenties) zijn dan ook bijzonder belangrijk in een vak als dat van conservator-restaurator. Alle theoretische kennis ten spijt moet een restauratie ten slotte ook nog uitgevoerd worden. In dit vak gaan kennis en kunde beslist hand in hand.
C/R Forum is van oordeel dat het Vlaamse beleidsniveau perfect kan instaan voor erkenning en toezicht op de kwaliteiten van conservatoren-restauratoren.

Het Vlaams gewest, dat bevoegd is voor opleiding en onderwijs, kan dan ook kwaliteitsnormen vastleggen en een systeem opzetten om deze te evalueren en op te volgen.Hierbij mogen we gerust verwijzen naar de kwaliteitsvolle opleidingen die in Vlaanderen op verschillende niveaus zijn uitgebouwd, zowel binnen het hoger onderwijs, als bij Syntra, een aantal privé-opleidingen of ‘hands on’ in musea en goed uitgebouwde restauratiebedrijven.

Bovendien maakt de bevoegdheid over het behoud en de restauratie van roerend en onroerend erfgoed integraal deel uit van het Vlaams beleidsniveau. Het is bijgevolg de logica zelf, dat Vlaanderen niet hoeft te wachten op een initiatief van elders, om de kwaliteiten van zijn conservatoren-restauratoren te erkennen.

Vlaanderen wil zich profileren als een topregio in Europa. Het erfgoed dat hier in musea, archieven en bibliotheken bewaard wordt en onze historische en archeologische monumenten behoren zonder twijfel tot de Europese top. Voor behoud, beheer, conservatie-restauratie en ontsluiting van erfgoed zou Vlaanderen ook zijn opwachting moeten maken. Verschillende Europese landen hebben reeds de tewerkstellings- en economische mogelijkheden van deze sector ingezien, denken we maar aan Groot-Brittannië, maar ook aan Nederland en Polen.
Het gras lijkt hier nog altijd groener aan de andere kant van de heuvel ( of de grens), de realiteit toont veelal het tegengestelde. Bij ernstige restauratie-ingrepen wordt niet zelden een beroep gedaan op de expertise van bij ons. Vlaamse conservatoren-restauratoren worden vaak niet betrokken bij internationale conservatieprojecten eenvoudig omdat ze dikwijls een historisch gegroeide aversie koesteren tegenover overdreven profileringsdrang.

Met ons rijk cultuurpatrimonium hebben we alleszins meer dan voldoende materiaal in handen om ons te onderscheiden.

Het C/R Forum laat geen kans onverlet om onze mogelijkheden en kansen op het gebied van conservatie-restauratie nationaal en internationaal te promoten.